İslamabad, Pakistan Talibanı’na karşı askeri operasyonları sürdürüyor

Pakistan’ın Karaçi kentinde geçen Pakistan Talibanı Hareketi’nin muhtemel saldırılarına karşı güvenlik alarmı verildi (EPA)
Pakistan’ın Karaçi kentinde geçen Pakistan Talibanı Hareketi’nin muhtemel saldırılarına karşı güvenlik alarmı verildi (EPA)
TT

İslamabad, Pakistan Talibanı’na karşı askeri operasyonları sürdürüyor

Pakistan’ın Karaçi kentinde geçen Pakistan Talibanı Hareketi’nin muhtemel saldırılarına karşı güvenlik alarmı verildi (EPA)
Pakistan’ın Karaçi kentinde geçen Pakistan Talibanı Hareketi’nin muhtemel saldırılarına karşı güvenlik alarmı verildi (EPA)

Pakistan güvenlik güçleri, ülkenin kuzeybatısındaki güvenlik güçlerine karşı terör saldırısı düzenleme kapasitesini ortadan kaldırmak için Hayber Pahtunvha eyaletinde ve özellikle Afganistan-Pakistan sınır bölgesinde düşük düzeyli operasyon başlattı.
Pakistanlı yetkililer, Afganistan Talibanı’nın Kabil’de kontrolü ele geçirmesinin ardından Afganistan-Pakistan sınır bölgesinde Pakistan istihbaratının yönetiminde Taliban gruplarına karşı onlarca operasyonun başlatıldığını belirtti.
Pakistan ordusuna bağlı küçük teşkilatların ve yerel polise bağlı Terörle Mücadele Dairesi ve paramiliter güçler Pakistan Talibanı Hareketi’ne bağlı hücrelerle silahlı çatışmalara girdi. Çatışmaların çoğunda Pakistan güvenlik güçleri Taliban savaşçılarını tutuklamak yerine öldürdü. Üst düzey bir güvenlik yetkilisi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Kuzeybatıdaki operasyonumuz bir yere kadar başarılı oldu. Taliban Hareketi’nin kendisine bir dayanak noktası oluşturmasına hiçbir yerde izin vermedik. İzole durumdaki Pakistan Talibanı hücrelerine karşı yürütülen bu sınırlı operasyon ile Pakistan ordu teşkilatlarının 2014’te Kuzey Veziristan’daki radikal kabile mensuplarına karşı seferberlik halinde düzenlediği geniş çaplı askeri operasyon arasında tamamen zıtlık var.
Halihazırda istihbaratın yönettiği operasyonlar sınırlı bölgeleri kapsıyor ve bu operasyonlara Pakistan ordu güçlerinden az sayıda personel katılıyor.
Pakistan Talibanı’nın son 14 yılda Pakistan Devleti’ne karşı düzenlediği terör saldırıları çerçevesindeTaliban’ın Pakistan Devleti’ne iki tür tehdit oluşturduğu söylenebilir. Birincisi, Pakistan Talibanı, Pakistan’daki sivil hayat için tehdit oluşturuyor ve devletin güvenlik birimleri ile tesislerini açıktan tehdit ediyor. İkincisi, örgütün Pakistan’ın istikrarına zarar verme çabasıyla Pakistan topraklarını kullanarak bölgedeki ve uzak başka ülkelere saldırılar gerçekleştirme imkanına sahip olduğu gerçeği. Pakistan toprakları içinde sivil hayata ve askeri birimlere yönelik tehdidin etkileri devam ediyor. Ancak Pakistan Talibanı’nın Hindistan, ABD ve Çin gibi ülkeler için oluşturduğu tehdit bölgenin ve en çok Pakistan’ın istikrarına zarar veriyor.
Pakistan istihbaratı, Pakistan Talibanı Hareketi’nin ülkedeki kentsel alanlarda çok sayıda uyuyan hücresi bulunduğu görüşünde. Bu hücreler, 2014 yılında Kuzey Veziristan’daki askeri operasyonların ardından kabile bölgeleri üzerinden ülkeye sızan ‘sakalsız’ hareket üyelerinden meydana gelen grupların güneydeki şehirlere geçmeleriyle oluştu. Konuyla ilgili bir değerlendirmeye göre, Pakistan ordusu ve polisi bu uyuyan hücrelerden kurtulmak için Pakistan güçlerinin yönetiminde şehirlerde 25 binden fazla istihbarat operasyonu gerçekleştirdi. Operasyonlar sadece kısmi bir başarı sağladı. 2021 yılında Pakistan Talibanı Hareketi ülkedeki şiddet eylemlerine yeniden başladı. Afganistan Talibanı’nın yönetime gelmesinin etkisiyle önümüzdeki dönem, örgüt saflarının tekrar birleşmesine tanık olabilir. Pakistan’daki askeri yetkililer, Taliban’ın Pakistan içinde bir toprak parçasını bile ele geçirme fırsatı olmadığını söylüyor. Üst düzey bir yetkili, yaptığı açıklamada, Pakistan Talibanı Hareketi’nin kapasitesi önceki askeri operasyonlarla geriledi ve bu topraklarda kontrolü ele geçiremez. Pakistanlı yetkili, “Bu gibi bir durumda yakın gelecekte Taliban Hareketi’ne bağlı uyuyan hücrelere karşı operasyonların devam etmesi muhtemeldir” dedi.



İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
TT

İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Hüda Rauf

İran ile ABD arasındaki müzakereler, her iki müzakereci ve arabulucu tarafın iyimser ve olumlu açıklamalarıyla ilerleyen üç turdan sonra durdu. Dördüncü turun ertelenmesi, ABD-İran arasında geçici veya kalıcı bir anlaşmaya varılma şansı konusunda soru işaretlerine yol açtı.

Donald Trump'ın göreve gelmesinden bu yana tüm göstergeler, hem İran hem de Amerikan tarafının bir anlaşma imzalamaya hazır ve niyetli olduğuna işaret etse de, şimdilik görüşmelerin üçüncü turda durmasının -ama bu geçici ve yakında dördüncü turla devam edecek gibi görünüyor- her bir tarafın istediği şeyin teknik ayrıntılarından ibaret olmayan başka nedenleri de vardı. Nitekim Washington'daki bazı taraflar İran'ın nükleer programının tamamen ortadan kaldırılmasından bahsederken, diğerleri ise sıfır zenginleştirmeden bahsediyor ve İran her ikisini de reddediyor.

Trump yönetiminin İran ile müzakerelerdeki temsilcisi Steve Witkoff, Tahran'ın uranyumu yüzde 3.67 oranında zenginleştirme hakkı olduğunu söylese de, ertesi gün İran'ın uranyum zenginleştirmemesi gerektiğini açıkladı. Ardından Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İran'ın uranyum zenginleştiren tek nükleer olmayan ülke olmak istediğini söyledi.

Öte yandan İran'ın yüzde 3.67 oranında uranyum zenginleştirme imkânına sahip olması durumunda bu oranın barışçıl amaçlarla uyumlu olmadığı belirtiliyor. Zira birkaç hafta içinde yüzde 20, sonra yüzde 60 ve en sonunda da yüzde 90 zenginleştirme oranına ulaşabilir ki bu da silah üretmek için gereken oran.

Her iki taraftan gelen belirsiz açıklamalara rağmen İran ve Washington'un çok yakında bir anlaşmaya varma noktasında olduğu kesin. Ancak görüşmelerdeki duraklamanın bölgesel bir başka gelişmeyle bağlantılı olduğu anlaşılıyor. İran'da Recai Limanı’nda ağır kayıplara yol açan ve etkileri halen devam eden bir patlama meydana gelirken, Husilerin İsrail hedeflerine yönelik saldırısı gerçekleşti. Husilere ait bir insansız hava aracı İsrail'deki enerji merkezini çevreleyen köprünün yakınına düşerek geniş çaplı bir hasara yol açtı. İsrail güvenlik birimlerinin yaptığı değerlendirmelerde, Husilerin Ben Gurion Havalimanı'na yeni tip bir füze fırlattığı belirtiliyor. Saldırı üzerine İsrail, İran’ı hedef alma ve eleştirme bahanesi bulma fırsatını kaçırmayarak, Tahran’ı Husi saldırısının arkasında olmakla suçladı.

İran'ın yıllardır Husilere askeri, mali ve lojistik destek sağladığı biliniyor. Ancak İsrail, bu olayı İran'ı eleştirmek ve Washington ile yürüttüğü müzakereler kapsamında ona baskı yapmak için kullandı. Öte yandan İran da Husi saldırılarını, Washington'u Kızıldeniz'deki saldırıları durdurmaları için Husileri etkileme gücüne sahip olduğuna ikna etmek amacıyla kullanıyor ve bu, İran'ın bilinen meseleleri birbirine bağlama politikasıyla örtüşüyor.

Daha sonra üçüncü tur görüşmelerin ardından müzakereler durdu, ama dördüncü tur görüşmeler yakın. Trump da Husiler ile Kızıldeniz'de ABD gemilerine yönelik saldırıların durdurulması ve ABD’nin Yemen'deki Husilere yönelik saldırılarının durması konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurdu.

Bilhassa saldırılardan zarar gören Mısır ve Suudi Arabistan gibi Kızıldeniz'e kıyısı olan bölge ülkeleri olduğu için, iki taraf arasındaki saldırıların durması, bölgede sükunetin sağlanması ve gerginliğin azalması için olumlu bir gösterge. Suudi Arabistan, Yemen'de gerginliğin azaltılması ve Yemen krizinin barışçıl bir şekilde çözülmesi amacıyla bu anlaşmaya mutlaka destek verecektir. Ancak anlaşma diğer yandan, Trump'ın övünebileceği herhangi bir başarı elde etmek isteyen Washington'a baskı yaparak, İran ve İsrail'in çıkarları doğrultusunda birbirlerini nasıl kullandıklarını da ortaya koydu.

Kaldı ki Washington ile Husiler arasındaki anlaşmaya ilişkin soru işaretleri de gündemde; anlaşma Trump'ın bölge ziyareti bitene kadar geçici mi olacak, yoksa devam mı edecek? Yemenli isyancılar sadece İsrail gemilerine saldırmaya devam ederse ne olacak? Bu durum İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının durmasına yol açacak mı? Tüm bunlar önümüzdeki ziyaretten sonra cevapları daha da netleşebilecek sorular.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre İran, İsrail ve Husiler, mevcut süreçte çıkarlarını korumak için Amerikan rolünü kullanmayı, ondan faydalanmayı başardılar. Ancak gelişmeler henüz şekillenme aşamasında ve bunların kısa sürede çökecek geçici düzenlemelerle mi yoksa daha uzun süre devam edecek düzenlemelerle mi sonuçlanacağı belirsiz.