İran Devrim Muhafızları: Katı yakıtlı uzay roketi test ettik

Geçtiğimiz ay Tahran'ın doğusundaki Semnan'daki bir istasyondan uzaya fırlatılmadan önce sıvı yakıtlı bir Simurg roketi (AFP)
Geçtiğimiz ay Tahran'ın doğusundaki Semnan'daki bir istasyondan uzaya fırlatılmadan önce sıvı yakıtlı bir Simurg roketi (AFP)
TT

İran Devrim Muhafızları: Katı yakıtlı uzay roketi test ettik

Geçtiğimiz ay Tahran'ın doğusundaki Semnan'daki bir istasyondan uzaya fırlatılmadan önce sıvı yakıtlı bir Simurg roketi (AFP)
Geçtiğimiz ay Tahran'ın doğusundaki Semnan'daki bir istasyondan uzaya fırlatılmadan önce sıvı yakıtlı bir Simurg roketi (AFP)

İran Devrim Muhafızları Havacılık ve Uzay Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacızade komutasındaki kuvvetlerin, katı yakıtlı uydu taşıyan füzeleri fırlatmak için motor test ettiğini duyurdu.
İran devlet televizyonu, Hacızade’nin, muhafazakarların kalesi olan Kum Molla Okulu Öğretmenleri Cemiyeti'nin bir konferansı sırasında, geçtiğimiz hafta İran’da ilk kez gerçekleştirilen testin başarılı olduğu sözlerini aktardı.
İran daha önce uzaya roket göndermek için sıvı yakıtlı roketler fırlatmıştı. Yeni füzelerin “metal yerine kompozit malzemelerden yapıldığına ve motorlarının hareketsiz olduğuna” dikkat çekerek, bunun ucuz ve füzenin enerjisini arttırdığını söyledi. Aynı zamanda uydu gibi ağır yükleri taşıyabilir.
Şarku’l Avsat’ın İran resmi haber ajansı IRNA’dan aktardığı habere göre ajans, Hacızade’nin, “Dünyada dört ülken katı yakıtlı motor üretecek teknolojiye sahip. Havacılık ve uzay endüstrisi ile ilgili tüm alanlarda enerji üretmeye devam ediyoruz” açıklamasını aktardı. İran’ın uzay alanında ilerleme kaydettiğini vurgulayan Hacızade, bunların suikast, tehdit ve yaptırımlarla ortadan kaldırılmayacağını bildirdi.
Geçtiğimiz ay İran Savunma Bakanlığı, üç araştırma kargosunun uzaya fırlatıldığını duyurdu. İran Savunma Bakanlığı Uzay Birimi Sözcüsü Ahmed Hüseyni, sıvı yakıtlı Simurg füzesinin gerekli hıza ulaşamadığı için yükünü yörüngeye oturamadığını doğruladı. İranlı yetkililer, fırlatmanın uyduları uzaya yerleştirme girişimlerinden önce bir test olduğunu söyledi.
Fransa iki hafta önce yaptığı açıklamada, uzaya roket fırlatmasını kınadı. Fransa Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Fransa, BM Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı kararına aykırı olan bu roket fırlatmayı kınıyor. Bu faaliyetler Avusturya'nın başkenti Viyana'daki nükleer müzakerelerde ilerleme kaydettiğimiz bir dönemde geldiği için daha da üzücü” ifadelerini kullanıldı. Açıklamada ayrıca, uzay ve balistik füzelerin fırlatılmasında kullanılan teknolojilerin yakınsaması göz önüne alındığında, bu fırlatmanın İran'ın balistik füze programındaki rahatsız edici ilerlemesinin doğrudan bir parçası olduğu kaydedildi.
Tahran ise, bilim ve araştırma alanının yanı sıra özellikle uzayla ilgili ilerlemeyi İran halkının dokunulmaz hakkı olarak değerlendirerek, Fransız tutumunu kınadı.
Geçtiğimiz ay Reuters bir Alman diplomatın, ülkesinin, İran’ın uzaya uydu fırlatma faaliyetlerini durdurmasını istediğini ve bu füzelerin BMGK kararlarını ihlal ettiğini söylediğini bildirdi.
ABD, İran'ın balistik füze programını geliştirdiği gerekçesiyle İran'ın sivil uzay ajansı ve iki araştırma kurumuna 2019 yılında yaptırım uyguladı.
İran haber ajansı, yerdeki bir platforma monte edilmiş füzenin test motorunun görüntülerini yayınladı. Uzaya füzesi testleri, Tahran ve Washington'un, İran'ın dünya güçleriyle vardığı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018'de geri çektiği nükleer anlaşmayı kurtarmak için Viyana'da dolaylı yoldan görüşmelerde bulunduğu bir zamanda gerçekleşti. İran'ın katı yakıtlı füze motorları geliştirmesi, uydu fırlatma kisvesi altında kıtalar arası balistik füzeler geliştirmeye çalıştığına dair endişeleri derinleştirebilir.



Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
TT

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Sudanlı üst düzey istihbarat yetkilisi Ahmed Hasan Muhammed, ülkesinin İran’ın Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü kurma talebini reddettiğini söyledi.

İran’ın bu talebi kabul edilseydi, söz konusu üs, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından birinde deniz trafiğini izlemesine olanak tanıyacaktı.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal gazetesinden aktardığına göre Muhammed konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi;

“İran, Sudan ordusuna isyancılara karşı mücadelede kullanılmak üzere silahlı insansız hava araçları (SİHA) sağladı. Tahran, üssü inşa etme izni karşılığında, Sudan’a helikopter taşıyan bir savaş gemisi de dahil olmak üzere gelişmiş silahlar teklif etti. İranlılar üssü istihbarat toplamak için kullanmak istediklerini söyledi. Oraya savaş gemileri de yerleştirmek istediler. Ancak Hartum, İran’ın bu teklifini reddetti.”

Muhammed gazeteye yaptığı açıklamada, “Sudan İran’dan SİHA satın aldı. Çünkü insan kaybını azaltmak ve uluslararası insancıl hukuka saygı göstermek için daha isabetli silahlara ihtiyacımız vardı” diye ekledi.

Kızıldeniz’deki bir deniz üssü, Yemen’deki Husilerin ticari gemilere saldırı başlatmasına yardımcı olurken, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından biri üzerindeki hakimiyetini artırmasına olanak tanıyabilir.

İran destekli Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Gazze’de savaşan İsrail ve müttefiklerini cezalandırma amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

sddeb
Yemen televizyonu tarafından yayınlanan bir görüntüde, Husi saldırısından sonra batan bir İngiliz kargo gemisi görülüyor (EPA)

Sudan’ın, devrilen eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir döneminde, İran ve Filistin’deki müttefiki Hamas ile yakın ilişkileri vardı.

Beşir'in 2019 darbesiyle devrilmesinin ardından, ülkenin askeri cuntasının başı olan Orgeneral Abdulfettah el Burhan, uluslararası yaptırımları sona erdirmek amacıyla ABD ile yakınlaşma başlattı.

Ayrıca İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için harekete geçti.

İran’ın deniz üssünü inşa etme talebi, bölge ülkelerinin Sudan’da 10 aydır devam eden iç savaştan faydalanarak, Ortadoğu ile Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında stratejik bir kavşak noktası olan ülkede yer edinmeye çalıştıklarını gösteriyor.

Burhan liderliğindeki Sudan ordusu, Nisan ortasından bu yana Orgeneral Muhamed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri ile savaşıyor.

Çatışma on binlerce insanın ölümüne, milyonlarca Sudanlının yerinden edilmesine ve dünyanın en kötü insani krizlerinden birine neden oldu.

Çatışmaları takip eden bölge yetkilileri ve analistlere göre, Sudan’ın İran’dan aldığı SİHA’lar, Hızlı Destek Kuvvetleri nedeniyle ordunun uğradığı kayıpların ardından, Burhan’ın bir miktar başarı elde etmesine yardımcı oldu.

Son haftalarda hükümet, Hartum ve Omdurman’daki önemli bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, hem Sudan ordusunu, hem de Hızlı Destek Kuvvetleri’ni savaş suçu işlemekle suçladı.

Washington ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde cinayet, tecavüz ve etnik temizlik de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar işlemekle itham etti.

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, Sudan ordusunu, sivillerin yerleşimleri havadan hedef almak ve Sudanlı sivilleri çaresizce ihtiyaç duydukları insani yardımdan mahrum bırakmakla eleştirdi.

BM kuruluşları ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Darfur’da etnik amaçlı saldırılar da dahil olmak üzere zulüm yapmakla suçladı.

Çatışmanın tarafları olan Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri, ABD ve BM’nin suçlamalarını reddetti.

ABD Şubat ayında yaptığı açıklamada, İran’ın Sudan ordusuna silah sevkiyatıyla ilgili endişelerini dile getirdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçisi John Godfrey, İran’ın Hartum’a yardım ettiğine ilişkin haberlerin ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi.