Japonya’da dünyanın ilk omurilik kök hücre nakli gerçekleştirildi

Embriyonik kök hücreler (Arşiv)
Embriyonik kök hücreler (Arşiv)
TT

Japonya’da dünyanın ilk omurilik kök hücre nakli gerçekleştirildi

Embriyonik kök hücreler (Arşiv)
Embriyonik kök hücreler (Arşiv)

Japonya’nın başkenti Tokyo’da bulunan Keio Üniversitesi’nde türünün ilk klinik denemesi yapılarak, subakut omurilik yaralanması olan bir hastaya kök hücre nakli başarıyla gerçekleştirildi.
Yalnızca Japonya’da 100 binden fazla insanı etkilediğine inanılan ciddi omurilik yaralanmalarının neden olduğu felç için şu anda etkili bir tedavi yok.
AFP’nin haberine göre, Keio Üniversitesi’ndeki cerrahlar, hastaya indüklenmiş pluripotent kök hücre (iPS) ve progenitör hücreler nakletti.
iPS hücreleri, yetişkin hücrelerden alınıyor ve vücutta nereye nakledildiğine bağlı olarak herhangi bir hücre tipinde çoğalmak üzere genetik olarak yeniden programlanıyor.
İngiltere’den John Gurdon ve Japonya’dan Shinya Yamanaka, belli bir organa ait hücreleri vücutta herhangi bir hücrenin yerini alabilecek kök hücrelere dönüştüren bu tekniğe ilişkin araştırmaları nedeniyle 2012 yılında Nobel Tıp Ödülü’nü kazandı.
Keio Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, küçük hayvanlar üzerinde klinik denemeler yapıldıktan sonra geçen ay bir operasyonda iki milyondan fazla iPS türevi hücreyi bir hastanın omuriliğine nakletti.
Üniversiteden yapılan açıklamada, “Bu klinik çalışmanın ilk amacı, nakil yönteminin güvenliğini doğrulamaktır. İkinci amaç ise, kök hücre naklinin hastanın nörolojik işlev ve yaşam kalitesini iyileştirip iyileştirmeyeceğini kontrol etmektir” denildi.
Nakil yapılan hasta, çalışmanın güvenli bir şekilde devam edip edemeyeceğine karar verilmek üzere bağımsız bir komite tarafından üç ay izlenecek.
Bu tip iPS hücrelerinin Parkinson hastalığı ve görme kaybına yol açan yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YBMD) gibi çeşitli hastalıklar üzerinde kullanımı ile ilgili daha önce başka klinik denemeler yapıldı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT