Bilim insanları ezber bozdu: "Ortaçağ'daki savaş atları şaşırtıcı boyuttaydı"

İtalyan ressam Paolo Uccello'nun San Romano Savaşı'nda Michelotto da Cotignola'nın Karşı Saldırısı adlı tablosu, Fransa'daki Louvre Müzesi'nde sergileniyor (The Yorck Project/CC0/wikimedia)
İtalyan ressam Paolo Uccello'nun San Romano Savaşı'nda Michelotto da Cotignola'nın Karşı Saldırısı adlı tablosu, Fransa'daki Louvre Müzesi'nde sergileniyor (The Yorck Project/CC0/wikimedia)
TT

Bilim insanları ezber bozdu: "Ortaçağ'daki savaş atları şaşırtıcı boyuttaydı"

İtalyan ressam Paolo Uccello'nun San Romano Savaşı'nda Michelotto da Cotignola'nın Karşı Saldırısı adlı tablosu, Fransa'daki Louvre Müzesi'nde sergileniyor (The Yorck Project/CC0/wikimedia)
İtalyan ressam Paolo Uccello'nun San Romano Savaşı'nda Michelotto da Cotignola'nın Karşı Saldırısı adlı tablosu, Fransa'daki Louvre Müzesi'nde sergileniyor (The Yorck Project/CC0/wikimedia)

Bilim insanları, Ortaçağ'ı konu alan filmlerle tablolalarda genellikle heybetli ve korkutucu bir şekilde tasvir edilen atlarla ilgili ilginç bir açıklama yaptı.
Birleşik Krallık'ta yapılan çalışmada, Ortaçağ'da şövalyelerin savaşlarda kullandığı atların çoğunun muhtemelen bir midilli büyüklüğünde olduğu sonucuna varıldı.
Araştırmacılar, MS 300 ile 1650 arasından kalma yaklaşık 2 bin atın kemiklerini inceledi. Tarihi kayıtlar ve şövalyelikle ilgili hikayeler de analiz edildi.
Bulgular, savaşta kullanıldığını düşünülen atlar da dahil olmak üzere çoğu hayvanın yüksekliğinin yaklaşık 150 santimetreden kısa olduğunu gösterdi. Mevcut midillilerin maksimum yüksekliği de bu civarda.
Araştırma ekibinden biyoarkeolog Alan Outram, "Görünen o ki işler pek de genellikle tasvir edildiği gibi değilmiş" dedi:
"Popüler kültürde savaş atları genellikle büyük tasvir edilir. Ancak gerçekte böyle değildi. Ortaçağ'da çoğu at şaşırtıcı derecede küçüktü. Filmlerde tasvir edilen şekilde çok az at vardı."
Araştırmacı ayrıca o dönemde büyük atların kullanıldığını ve küçük atların avantajlarının olduğunu söyledi. Örneğin bir ordunun geri çekilen düşmanı hırpalamak, uzun menzilli baskınlar yapmak ve teçhizat taşımak gibi görevler için küçük atlara ihtiyaç duyduğunu vurguladı.
Bilim insanları, hangi hayvanların savaşta hangilerinin çiftlikte kullanıldığını belirlemenin zor olduğunu söyleyerek çalışmaların devam etmesi gerektiğinin altını çizdi.
Araştırma makalesi, hakemli bilimsel dergi International Journal of Osteoarchaeology'de 31 Ağustos'ta yayımlandı.
Independent Türkçe, The Guardian, BBC



Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
TT

Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)

Meta, Constellation Energy'den nükleer enerji satın almak için 20 yıllık bir anlaşma imzalayarak, teknoloji devlerinin veri merkezlerinin artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için sektörle iş birliği yapma eğilimini sürdürdü.

Meta, Haziran 2027'den itibaren Constellation'ın Illinois'deki Clinton Temiz Enerji Merkezi'nden yaklaşık 1,1 gigavat güç satın alacak. Bu, tesisin tek nükleer reaktörünün toplam çıktısını temsil ediyor.

İki şirket, uzun vadeli anlaşmanın santralin devam eden işletimini ve yeniden lisanslanmasını destekleyeceğini doğruladı.

Şarku’l Avsat’ın CNBC'den aktardığına göre Meta'nın taahhüdü olmadan santral, 2017'den bu yana kullandığı emisyonsuz kredinin süresi dolduğunda kapanma riskiyle karşı karşıyaydı.

Constellation Başkanı ve CEO'su Joe Dominguez, “Meta ile ortaklık yapmaktan gurur duyuyoruz... Meta, mevcut santrallerin yeniden lisanslanmasını ve genişletilmesini desteklemenin yeni enerji kaynakları bulmak kadar etkili olduğunu fark etti” ifadelerini kullandı.

Clinton Centre'ın üretimini de 30 megawatt artıracak olan anlaşmanın şartları açıklanmadı. Santral doğrudan Meta'nın veri merkezlerini beslemeyecek; teknoloji devinin yüzde 100 temiz enerji üretme hedefine katkıda bulunurken bölgesel şebekeye güç sağlamaya devam edecek.

Bu duyuru, büyük teknoloji şirketleri ile nükleer endüstri arasında yapılan bir dizi anlaşmanın sonuncusu. Eylül ayında Constellation, Three Mile Island'ı yeniden çalıştıracağını ve 20 yıllık bir anlaşma kapsamında Microsoft'a enerji satacağını duyurmuştu.

Google geçtiğimiz yıl küçük modüler nükleer reaktörler (SMRs) geliştiren Kairos Power ile yaptığı iş birliğinin ardından üç yeni nükleer tesisin geliştirilmesini finanse etme sözü verdi. Amazon ise ekim ayında bu reaktörlerin geliştirilmesi için 500 milyon dolardan fazla yatırım yaptı ve Mart 2024'te Susquehanna Nükleer Santrali’nde faaliyet gösterecek bir veri merkezi kompleksi satın aldı. Amazon, Google ve Meta gibi teknoloji devleri mart ayında Dünya Nükleer Birliği öncülüğünde 2050 yılına kadar nükleer enerjinin küresel olarak üç katına çıkarılması çağrısında bulunan bir taahhüdü imzaladılar.

Ancak Constellation ile yapılan anlaşma, Meta'nın nükleer enerji sektörüne ilk resmi girişi anlamına geliyor. Şirket aralık ayında, ABD'de bir ila dört gigawatt arasında yeni nükleer kapasite ekleme arzusunu belirterek, ortak olacak nükleer enerji geliştiricileri bulmak için bir teklif talebinde bulundu. Gelişmiş nükleer enerjiye odaklanan bu teklif halen değerlendirme aşamasında ve şirketin Clinton tesisine verdiği destekten farklı.

Meta Küresel Enerji Başkanı Urvi Parekh şunları söyledi: “Yapay zekâ hedeflerimizi ilerletmeye devam etmek için temiz ve güvenilir enerjiyi güvence altına almak şart. Clinton tesisinin önümüzdeki yıllarda da faaliyet göstermesine katkıda bulunmaktan ve bu tesisin ABD'nin enerji liderliğini ilerletmenin önemli bir parçası olduğunu göstermekten gurur duyuyoruz.”

Başkan Donald Trump kısa bir süre önce, 2050 yılına kadar ABD'nin nükleer kapasitesini dört katına çıkarma hedefiyle nükleer enerjinin yaygınlaştırılmasını hızlandırmayı amaçlayan dört kararname imzaladı. Bu kararnameler, diğer hususların yanı sıra, Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun elden geçirilmesini ve yerli bir nükleer yakıt tedarik zinciri kurulmasını öngörüyor.

Beyaz Saray ayrıca, küçük modüler reaktörler de dahil olmak üzere reaktörlerin düzenleyici onayının hızlandırılması çağrısında bulundu. Geçmişte nükleer projeler yüksek ön maliyetlerden ve uzun inşaat programlarından mustaripti. Sektör, küçük nükleer reaktörlerin nükleer enerjiyi genişletmek için daha uygun maliyetli bir yol olacağını umuyor. Şu anda ABD'de faaliyette olan küçük nükleer reaktör bulunmuyor.

Diğer yandan Constellation dün yaptığı açıklamada, Clinton sahasında küçük bir nükleer reaktör inşa etme olasılığı için Nükleer Düzenleme Komisyonu'ndan yeni bir lisans almayı değerlendirdiğini duyurdu.