عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

NASA, Pompeii'yi yok eden 'saatli bombayı' uzaydan görüntüledi

Vezüv Yanardağı, Napoli'yi de yok etme potansiyeline sahip

Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)
Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

NASA, Pompeii'yi yok eden 'saatli bombayı' uzaydan görüntüledi

Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)
Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)

Dünyanın en tehlikeli volkanlarından biri olan Vezüv Yanardağı uzaydan görüntülendi.
Landsat-8 uydusunun çektiği fotoğrafta yanardağın gözü, yoğun bulut tabakasındaki bir delikten bakıyormuş gibi görünüyor.
NASA ve ABD Jeolojik Araştırması işbirliğiyle Şubat 2013'te fırlatılan Landsat-8, Dünya'nın yüzey sıcaklıklarını ölçmek ve küresel ısınmayı takip etmekle görevli.
NASA'nın internet arşivi hizmeti Earth Observatory'nin (Dünya Gözlemevi) yayımladığı fotoğrafta yanardağın zirvesindeki kaldera açıkça görülüyor. Volkanik patlama sonucu toprağın çökmesiyle oluşan, çanak benzeri yer şekline kaldera adı veriliyor.
Vezüv Yanardağı, "stratovolkan" sınıfında yer alıyor. Bu tür volkanlar, önceki patlamalardan kalan, sertleşmiş lav, tüf ve kül tabakasından oluşuyor ve gittikçe yükselerek koni biçimini alıyor.
Söz konusu yanardağla ilgili en bilindik olay, MS 79'da meydana gelen patlamayla Antik Roma şehri Pompeii'nin ve komşu kasaba Herculaneum'un yok olmasıydı. Ancak yanardağın 1944'teki son patlamasında da lav akıntıları, San Sebastiano köyünü yok etmişti.
Vezüv Yanardağı
Landsat-8'in görüntüsünün tamamında Vezüv Yanardağı yoğun bulutların altındaki ufak bir nokta gibi görünüyor (NASA)
NASA'ya göre Vezüv Yanardağı'nı çevreleyen lav katmanlarının jeolojik analizi, son 17 bin yılda 8 büyük patlama meydana geldiğini gösteriyor.
Son patlamasından bu yana sakin görünmesine rağmen, Vezüv Yanardağı hala aktif bir yanardağ olarak sınıflandırılıyor ve zaman zaman zirvesinden gaz çıkışı oluyor.
Gezegendeki en tehlikeli volkanlardan biri olarak kabul edilen Vezüv Yanardağı'ndaki olası bir patlama, volkanın kuzeybatısında, 12 kilometre uzaklıktaki Napoli şehrini yok etme potansiyeline sahip. Şehirde 3 milyondan fazla kişi yaşıyor.
Saygın bilimsel dergi Nature'da 2011'de yapılan bir araştırmada yanardağın bu potansiyeline dikkat çekilmişti. Araştırmacılar, Vezüv Yanardağı'nı "Avrupa'nın saatli bombası" diye tanımlamıştı.
 
Independent Türkçe, Livescience, NASA

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT
TT

OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Teknoloji devi Elon Musk'ın avukatları, yapay zekayla ilgili bir mahkeme dosyasında, milyarderin dizüstü bilgisayarı hakkında sosyal medyada yaptığı birçok paylaşıma rağmen, "bilgisayar kullanmadığını" iddia etti.

Wired'ın haberine göre bu iddia, Musk ve yapay zeka girişimi xAI'ın Sam Altman ve OpenAI'a açtığı davayla ilgili pazar günü mahkemeye sunulan dosyada yer aldı.

Davada OpenAI'ın kurucu ortağı Musk, OpenAI'ın kuruluş anlaşmasında belirtilen "insanlığın yararına" kullanma şartına uymak yerine Microsoft'a kâr sağlamak amacıyla yapay zeka geliştirdiği için sözleşme ihlali yaptığını iddia etti.

Pazar günkü dava, OpenAI'ın Musk ve xAI'ı keşif sürecine uymamakla suçlamasının ardından geldi. Ancak Musk'ın avukatları, 14 Haziran'da OpenAI'a "Musk'ın cep telefonunu incelediklerini, e-postalarını incelediklerini ve Musk'ın bilgisayar kullanmadığını" bildirdiklerini söyledi.

X'teki birkaç çalışan Wired'a, Musk'ın çoğunlukla telefonundan çalıştığını ancak bazen dizüstü bilgisayar kullandığını belirtti. Musk'ın kendi sosyal medya paylaşımları da en az bir dizüstü bilgisayara sahip olduğunu ve kullandığını gösteriyor.

Musk, Aralık 2024'te yaptığı paylaşımda "Bu benim dizüstü bilgisayarımın fotoğrafı" yazmıştı.

Almanya'daki bir adam bana bu havalı çıkartmayı verdi, bu yüzden daha iyi bilgisayar alıp çıkartmayı kaybetmek istemiyorum.

Musk, bir ay önce aynı dizüstü bilgisayarı gösteren bir fotoğraf paylaşmış ve bir kişinin oyun konfigürasyonuna dair sorusuna yanıt olarak "hâlâ bir hayranımın uzun zaman önce yaptığı @DOGE çıkartmasıyla eski dizüstü bilgisayarımı kullanıyorum" yazmıştı.

Temmuz 2021'de Musk, X'te Mac'in yanı sıra bir "masaüstü PC" kullandığını söylemişti.

Wired'a göre, Washington'daki Eisenhower Executive Office Building'deki Musk'ın ofisinin fotoğraflarında da bir oyun bilgisayarı görünüyordu.

Musk ve xAI'nin avukatları, Wired'ın yorum talebine yanıt vermedi. The Independent, cevap hakkı için xAI'a ulaştı.

Musk ve Altman, Musk'ın 2015'te kurulmasına katkıda bulunduğu OpenAI'ın faaliyete geçmesinden bu yana anlaşmazlık içinde. OpenAI, yapay zekanın tüm insanlığa fayda sağlaması için kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulmuş olsa da 2018'de yönetim kurulundan ayrılan Musk'ı öfkelendirecek şekilde daha ticari bir yapıya büründü.

OpenAI, 2022'de ChatGPT'yi piyasaya sürerek yapay zeka alanında öncü bir kuruluş haline geldi. Öte yandan Musk, kendi kâr amacı güden yapay zeka şirketi xAI'ı kurdu.

Musk, OpenAI'ı sözleşme ihlali nedeniyle dava etti ve kuruluşun kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kurucu misyonuna ihanet ettiğini söyledi. Yargıç, OpenAI'ın kâr amacı güden bir şirket olmasını engelleme talebini reddederken, gelecek yıl yapılacak bir duruşma düzenlemeyi teklif etti.

Bu yıl OpenAI, devam eden yasal mücadeleleri sırasında haksız rekabet ve yatırımcılar ve müşterilerle olan iş ilişkilerine müdahale edildiği iddiasıyla Musk'a karşı ayrı bir dava açtı.

Independent Türkçe