عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Libya petrolünün akıbeti siyasi çekişmelere ve bölgesel hesaplara bağlı

Kategorik olarak yöneltilern talepler üretimde düşüşe neden oldu.

Libya Ulusal Petrol Kurumu Başkanı Mustafa Sanallah. (Kurumun Medya Ofisi)
Libya Ulusal Petrol Kurumu Başkanı Mustafa Sanallah. (Kurumun Medya Ofisi)
    Kahire/Şarku'l Avsat
TT
TT

Libya petrolünün akıbeti siyasi çekişmelere ve bölgesel hesaplara bağlı

Libya Ulusal Petrol Kurumu Başkanı Mustafa Sanallah. (Kurumun Medya Ofisi)
Libya Ulusal Petrol Kurumu Başkanı Mustafa Sanallah. (Kurumun Medya Ofisi)

Libya’da Başkanlık Konseyi tarafından temsil edilen yürütme makamı ve Ulusal Birlik Hükümeti (UBH), Ulusal Petrol Şirketi ile devletin diğer kurumları arasındaki yaşanan çatışmalara tanık oluyor. Kararlar, mali veya idari gerekçelerle durdurmaya çalışıyor. Ancak Libyalıların tek finansal kaynağını yönetmekle görevlendirilen kurum, genellikle Denetim Bürosu, Petrol ve Gaz Bakanlığı'nın müdahalesinden veya bazı petrol sahalarının kapatılmasına yol açan işçi protestolarından şikayetçi.
Libya genelindeki petrol tesisleri, bazıları hizipçi talepler de dahil olmak üzere yetkililerden talepte bulunan protestocuların elinde rehin tutuluyor. Bazı petrol tesisleri kasıtlı olarak kesintiye uğratılarak bu durum, kendileri ve aileleri için artan finansal faydalar veya tıbbi bakım kaynağı olarak kullanılıyor. ortaya çıkıyor. Kesintiler, Libya Ulusal Petrol Kurumu’na (NOC) göre geçtiğimiz hafta günlük üretim oranlarında düşüşe neden oldu. NOC, günlük 300 bin varil üreten Şarara, 90 bin varil üreten el-Fil, Wafa Oil Field ve Hamada Oil petrol sahalarının kapandığını doğruladı. Ayrıca bunun, geçtiğimiz 20 Aralık’tan bu yana üretim hızının düşmesine neden olduğunu işaret etti.
NOC Başkanı Mustafa Sanallah, Petrol Tesisleri Muhafızları’nın tarlalardaki çalışmaları durdurmasının ardından bir ‘mücbir sebep’ durumu ilan etmek zorunda kaldı. Yasa çerçevesi dışındaki bireylerin ve yetkin olmayan tarafların dahil olması nedeniyle petrol fiyatlarının iyileştiği dönemlerde, Şarara, el-Fil, Wafa ve Hamada sahalarından yapılan pompalamanın durudurulmasından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Sanallah, ‘Libyalıların acılarını artıran bu uygulamaları kabul etmenin veya görmezden gelmenin mümkün olmadığını vurguladığı açıklamasında şunları söyledi:
 “Bu uygulamaları, profesyonel çalışmanın ABC'sini dikkate almadan bölgesel amaçlarla veya bireysel kazanımlar ve çıkarlar elde etmek için Libyalıların geçimini sağlama (siyasallaştırma) aracı haline getirmeyi kabul etmiyoruz. Bu durumun ulusal petrol sektöründe rol oynamasına izin vermeyeceğiz..”
Başsavcılığa yakın yetkililerden Müsteşar Sıddık es-Sur, Şarku'l Avsat’a yaptığı açıklamada Libyalıların geçim ve gelir kaynaklarına zarar veren, petrol üretim ve ihracat oranını olumsuz etkileyen bu olguyu ele almak için harekete geçme sürecinde olduklarını söyledi.
Cumhuriyet Savcısı daha önce, kasım ayı başlarında petrol sektöründe önde gelen üç yetkili hakkında ‘kamu parasını boşa harcamak’ suçlamasıyla tutuklanması emri çıkarmıştı. Bu adım, Cumhuriyet Savcılığının Libya istihbarat servisi tarafından Petrol Şirketi Yönetim Kurulu üyesi, Akakus Petrol İşletmeleri'nde İş Güvenliği ve Sağlığı Daire Başkanı ve şirketin Güvenlik Departmanında İdari İşler Birimi'nin çalışmalarından sorumlu çalışan üç kişinin yasa dışı menfaat elde etme ve yetkiyi kötüye kullanmayla ilgili olarak getirilen gerçekler ve dosyalar hakkında kapsamlı soruşturma başlatmasından birkaç gün sonra atıldı.
Resmi kaynak, NOC'ın Devlet Denetleme Bürosu müsteşarı ve mevcut Başkanı Ala el-Maslati hakkında şikayette bulunduğunu belirttiği açıklamasonda "Bilinmeyen amaçlarla hayati petrol sektörünü sistematik olarak hedef alıyor" dedi. Devlet Denetleme Bürosu’nun yeniden düzenlenmesine ilişkin yasada, büronun öngörülen görev ve hedeflerinden saptığını vurguladı.  
Maslati, daha önce de Başbakan Abdulhamid Dibeybe’ye bir mektup göndermişti. Bir petrol rafinerisi kurulması ve güney Libya'daki Şarara petrol sahasındaki gazlardan faydalanılması da dahil olmak üzere ‘yasa dışı’ olarak nitelendirdiği Libya Ulusal Petrol Kurumu’nun kararlarının durdurulması çağrısında bulundu.  NOC, Denetim Bürosu'nun ‘ekonomik suçlar oluşturan’ eylemler olarak değerlendirdiği duruma yanıt vererek, mahkemenin suçlayıcı bir merci olmadığını birlidrdi. Hatta kanuna göre yapması gerekenleri inceleyip ilgili mevzuat ve metinleri dahi belirtmediğini söyledi.
Sanallah ise “Petrol Şirketi komplolara maruz kalıyor” diyerek yetkililerin çalışanları için sigorta sağlayamaması durumunda kurumun merkezini başkent Trablus dışında başka bir yere taşımakla tehdit etmişti.
Şirketin medya ofisine göre Libya'nın petrol üretimi geçen yıl günde yaklaşık 1,3 milyon varilden günlük 729 bin varile geriledi. Kapalı alanlarda üretime devam edilmesinin ardından üretim yeniden günde 1 milyon varile yükseltilmişti.
Petrol sahalarının ve limanların çoğu, 18 Eylül 2020'de Başkomutan Halife Hafter'in üretim ve ihracata devam etme emri verene kadar 9 ay boyunca Libya Ulusal Ordusu’na bağlı gruplar tarafından kuşatıldı.
NOC, geçtiğimiz hafta ‘Mebruk" Petrol Operasyonları Şirketi tarafından sunulan teklife dayanarak şirketin karşı karşıya olduğu engeller ve zorluklarla ilgili ayrıntılı tartıştı. Ardından özellikle alanın tanık olduğu güvenlik boşluğu nedeniyle el-Curf sahası için güvenlik koruması talep etti. Kurum, sahanın güvenliğinin sağlanmasına ilişkin şirket tarafından sunulan teklifin Denetim Bürosu tarafından onaylanmamasını, şirket yönetiminin yetkisi dahilinde olmadığı gerekçesiyle kaynaklandığını bildirdi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye'nin Humus kentindeki bir camide patlama: 8 ölü, saldırıyı Saraya Ensar el-Sünne üstlendi

Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)
Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)
TT
TT

Suriye'nin Humus kentindeki bir camide patlama: 8 ölü, saldırıyı Saraya Ensar el-Sünne üstlendi

Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)
Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)

Suriye’nin orta kesimindeki Humus’ta, Alevi çoğunluğun yaşadığı bir mahallede bulunan camide cuma namazı sırasında meydana gelen patlamada en az sekiz kişi hayatını kaybetti. Saldırıyı Saraya Ensar el-Sünne üstlenirken, yetkililer faillerin hesap vereceğini bildirdi.

Bu saldırı, geçiş yönetiminin yaklaşık bir yıl önce iktidara gelmesinden bu yana bir ibadethaneyi hedef alan ikinci saldırı oldu. Haziran ayında Şam’da bir kilisede düzenlenen intihar saldırısında 25 kişi yaşamını yitirmiş, o saldırıyı da yine aşırıcı Saraya Ensar el-Sünne üstlenmişti.

Suriye İçişleri Bakanı Enes Hattab, Humus’taki patlamanın arkasındaki tarafın “kim olursa olsun” adalet önüne çıkarılacağını belirterek, saldırının Suriye’de güvenlik ve istikrarı sarsmayı hedeflediğini söyledi. İbadethanelerin hedef alınmasını “alçakça ve korkakça bir eylem” olarak niteledi.

Şarku’l Avsat’ın Resmi Suriye Haber Ajansı SANA’dan aktardığı habere göre ülkenin üçüncü büyük kenti Humus’ta Vadi ez-Zeheb Mahallesi’ndeki İmam Ali bin Ebu Talib Camii’nde meydana gelen patlamada sekiz kişi hayatını kaybederken 18 kişi yaralandı.

Patlamada başı ve sırtı şarapnel parçalarıyla yaralanan ve Humus’taki Karam el-Luz Hastanesi’nde tedavi gören 47 yaşındaki Usame İbrahim, AFP’ye, “Cuma namazındaydım; yalnızca güçlü bir patlama ve yoğun bir basınç duydum” dedi. Başındaki bandajları işaret eden İbrahim, “Her yer gözümde kıpkırmızı oldu… Yere düştüm, başımdan kan aktığını gördüm… O an ne olduğunu anlayamadım” diye konuştu. Kan izleri arasında caminin kapısına doğru ilerlediğini, cemaatten yükselen çığlıklar ve inlemeler eşliğinde gençler tarafından hastaneye götürüldüğünü anlattı.

İçişleri Bakanlığı, “terör saldırısının” namaz sırasında gerçekleştiğini belirterek, “ilgili birimlerin failleri yakalamak üzere soruşturma ve delil toplama çalışmalarına başladığını” açıkladı.

Saraya Ensar el-Sünne, Telegram’da yayımladığı mesajda, “Sarayâ Ensar el-Sünne mücahitleri, başka bir gruptan mücahitlerle birlikte, Nusayrilere ait Ali bin Ebu Talib içinde bir dizi patlayıcıyı infilak ettirdi” ifadelerini kullandı. Beşar Esad yönetiminin 2024 sonunda devrilmesinin ardından kurulduğunu belirten grup, “Saldırılarımız artarak sürecek ve tüm kâfirler ile mürtedleri hedef alacak” dedi.

SANA’nın bir güvenlik kaynağına dayandırdığı habere göre, ilk bulgular patlamanın cami içine yerleştirilen patlayıcı düzeneklerden kaynaklandığını gösteriyor. Olay yerinden yayımlanan görüntülerde, caminin bir köşesindeki duvarın alt kısmında bir gedik, duvarın bir bölümünü kaplayan siyah duman izleri, etrafa saçılmış halı parçaları ve kitaplar ile kırılmış pencere camları görüldü. Güvenlik güçleri caminin çevresini kordon altına aldı; içerideki ekipler, patlamanın olduğu alanı kırmızı şeritle çevreledi.

“Etrafımda şarapnel parçaları”

Ayağından yaralanan ve hastanede tedavi gören seyyar kitap satıcısı 38 yaşındaki Gadi Maruf da AFP’ye, patlamanın imamın hutbe için minbere çıkmasıyla meydana geldiğini söyledi. Maruf, “Çok büyük bir patlamaydı; etrafımda şarapnel parçalarının uçuştuğunu gördüm” dedi.

Suriye Dışişleri Bakanlığı, yayımladığı açıklamada “korkakça suç eylemini” kınayarak, bunun “güvenliği ve istikrarı bozma, Suriye halkı arasında kaos yayma girişimlerinin bir parçası” olduğunu vurguladı. Açıklamada, “terörle her tür ve biçimde mücadele” konusundaki kararlılık yinelenirken, “bu tür suçların devletin güvenliği tesis etme, vatandaşları koruma ve failleri hesap verme çabalarını durduramayacağı” ifade edildi.

Riyad, Beyrut ve Amman başta olmak üzere birçok başkent saldırıyı kınadı. Saldırı, son aylarda yaşanan şiddet olaylarının ardından Suriye’deki azınlıkların endişelerini artırdı.

sx scx
Patlama sonucu Humus’un Vadi ez-Zeheb Mahallesi’ndeki İmam Ali bin Ebu Talib Camii’nin içinde meydana gelen yıkım görülüyor (SANA)

Sünni çoğunluğa sahip Humus’ta Alevi çoğunluklu mahalleler de bulunuyor. 2011’de başlayan Suriye iç savaşının ilk yıllarında şiddetli çatışmalara sahne olan kentte, geçen ay kırsaldaki bir köyde bir çiftin öldürülmesinin ardından mezhepsel gerginlik ve çatışmalar yaşanmış; çiftin aşireti suçu Alevilere atfetmişti. Ancak İçişleri Bakanlığı daha sonra olayın adli saiklerle işlendiğini açıklamıştı.

Bu cinayetin ardından Lazkiye kıyı kentinde ve Alevi çoğunluklu diğer bölgelerde binlerce Alevi, Humus ve başka yerlerde azınlıklara yönelik saldırıları protesto etmişti. Esad yönetiminin devrilmesinden bu yana, Esad’ın mensubu olduğu Alevi topluluğuna yönelik saldırıların arttığı belirtiliyor.

Mart ayında Suriye kıyı kesiminde mezhepsel arka planlı şiddet olaylarında, Suriye medyasına göre çoğu Alevi olmak üzere yaklaşık 1700 kişi hayatını kaybetti. Yetkililerce görevlendirilen bir soruşturma komisyonu, Temmuz ayında, şiddet olaylarına karıştığı şüphesi bulunan 298 kişinin kimliğinin belirlendiğini; isimleriyle birlikte 1426 Alevinin yanı sıra 238 güvenlik ve ordu mensubunun öldürüldüğünü açıkladı.

Gözaltındakilerin serbest bırakılması

Şiddet olaylarından önce ve sonra, eski yönetimle bağlantı iddiasıyla Alevi çoğunluklu bölgelerde geniş çaplı gözaltılar yapılmıştı. Resmî Suriye televizyonu, cuma günü Lazkiye’de “savaş suçlarına karışmadıkları tespit edilen” 70 kişilik ilk grubun serbest bırakıldığını, devamının geleceğini duyurdu.

Temmuz ayında, güneydeki Süveyda vilayetinde Dürzi azınlığa yönelik mezhepsel şiddet olaylarında, Suriye medyasına göre 789’u Dürzi sivil olmak üzere iki binden fazla kişi hayatını kaybetti. Haziran ayında ise Şam’ın Duveyla semtindeki Mar İlyas Kilisesi’nde namaz sırasında düzenlenen intihar saldırısında 25 kişi ölmüştü. Yetkililer, ülkede birlikte yaşamı ve tüm bileşenlerin korunmasını vurgulamayı sürdürüyor.

Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Esad’ın devrilmesinin birinci yıl dönümünde yaptığı konuşmada, “güçlü bir Suriye” inşa etmek için Suriyelilerin çabalarını birleştirmesinin önemine dikkat çekti ve halkın fedakârlıklarına “yakışır” bir gelecek çağrısı yaptı. İktidardaki ilk yılını geride bırakan Şara, yönetimini pekiştirmek için çeşitli adımlar atsa da, ülkenin birliğini koruma ve güvenliği tüm topraklarda tesis etme konusunda ciddi bir sınavla karşı karşıya bulunuyor.

ARAP DÜNYASI

İsrail polisi: Filistinlilerin saldırısında iki kişi öldü

İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)
İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)
TT
TT

İsrail polisi: Filistinlilerin saldırısında iki kişi öldü

İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)
İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)

İsrail yetkilileri bugün, kuzey İsrail'de bir Filistinli tarafından gerçekleştirilen bıçaklı ve araçla saldırıda iki kişinin öldüğünü açıkladı.

 İşgal altındaki Batı Şeria'da İsrail polisi (Reuters)Batı Şeria'da İsrail polisi (Reuters)

İsrail acil servisleri, yaklaşık 68 yaşında bir adamın araç çarpması sonucu hayatını kaybettiğini bildirdi.

İsrail kamu yayın kuruluşu Kan ise yaklaşık 20 yaşında bir kadının bıçaklanarak öldürüldüğünü duyurdu.

 Ayrıca, iki kişinin de hafif yaralandığı belirtildi.

İsrail polisi, şüpheli saldırganın işgal altındaki Batı Şeria'da yaşayan bir Filistinli olduğunu açıkladı.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, orduya saldırganın memleketi olan Batı Şeria'daki Kabatiye kasabasında operasyon başlatma emri verdi.

Ofisinden yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Savunma Bakanı Yisrael Katz, cani teröristin geldiği Kabatiye’ye karşı İsrail ordusuna güçlü ve derhal harekete geçme talimatı verdi. Amaç, tüm teröristleri tespit edip etkisiz hale getirmek ve kasabadaki terörist altyapıyı çökertmektir."

ARAP DÜNYASI

Suriye Dışişleri Bakanlığı: SDG ile yapılan görüşmeler somut sonuç vermedi

Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)
Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)
TT
TT

Suriye Dışişleri Bakanlığı: SDG ile yapılan görüşmeler somut sonuç vermedi

Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)
Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)

Suriye Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili bugün yaptığı açıklamada, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile yapılan görüşmelerin henüz somut sonuç vermediğini belirterek, ülkenin kuzeydoğusundaki kurumların devlet kurumlarına entegre edilmesi konusundaki söylemlerin, icraat adımları atılmadan teorik ifadelerden ibaret kaldığını kaydetti.

Suriye Haber Ajansı'na (SANA) konuşan kaynak, Suriye'nin birliğine yapılan tekrarlanan vurgunun, ülkenin kuzeydoğusundaki gerçeklikle çeliştiğini, burada devlet çerçevesinin dışında ayrı ayrı yönetilen idari, güvenlik ve askeri kurumların bulunduğunu ve bunun da sorunu çözmek yerine "bölünmeyi sürdürdüğünü" söyledi.

 SDG mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusunda (AFP)SDG mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusunda (AFP)

Sözlerine şöyle devam etti: "SDG liderliğinin Suriye devletiyle diyaloğun devam edeceğine dair sürekli işaretlerine rağmen, bu görüşmeler somut sonuçlar vermedi. Bu söylemin, gerçek bir durgunluk ve uygulamaya geçme konusunda gerçek bir irade eksikliği ışığında, medya amaçlı ve siyasi baskıları absorbe etmek için kullanıldığı görülüyor."

Sözlerine şöyle sürdürdü: “Kuzeydoğu Suriye'deki kurumların devlet kurumlarına entegre edilmesiyle ilgili konuşmalar, somut adımlar veya net zaman çizelgelerinden yoksun, teorik ifadeler alanında kalmıştır. Bu durum, SDG ile imzalanan 10 Mart anlaşmasına olan bağlılığın ciddiyeti konusunda şüpheler uyandırıyor.”

Petrol dosyasına gelince, Dışişleri Bakanlığı'ndaki resmi kaynak, SDG liderliğinin petrolün tüm Suriyelilere ait olduğu yönündeki tekrarlanan iddialarının, “devlet kurumları içinde yönetilmediği ve gelirleri genel bütçeye dahil edilmediği sürece” güvenilirliğini kaybettiğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın SANA’dan aktardığına göre kaynak, görüşlerin yakınlaşmasından bahsetmenin, “zaman sınırlı uygulama mekanizmalarına sahip net, resmi anlaşmalara dönüştürülmedikçe anlamsız kaldığını” vurguladı.

Ayrıca, askeri dosyadaki anlaşmalardan bahsetmenin, "Suriye ordusu çerçevesinin dışında, bağımsız liderliğe ve yabancı bağlara sahip silahlı grupların varlığının devam etmesiyle bağdaşmadığını, bunun egemenliği zayıflattığını ve istikrarı engellediğini" ifade etti.

Suriye Dışişleri Bakanlığı kaynağı, aynı durumun "sınır geçişlerinin tek taraflı kontrolü ve bunların pazarlık kozu olarak kullanılması için de geçerli olduğunu, bunun da ulusal egemenlik ilkelerine aykırı olduğunu" belirtti.