Sinovac aşısı, Omikron varyantına karşı yetersiz

ABD Yale Üniversitesi ve Dominik Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa yürütülen ve Nature Medicine dergisinde yayınlanan çalışmaya göre Sinovac aşısının dozları yeterli antikor üretmiyor

Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı onaylanmış aşı dozları (Reuters)
Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı onaylanmış aşı dozları (Reuters)
TT

Sinovac aşısı, Omikron varyantına karşı yetersiz

Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı onaylanmış aşı dozları (Reuters)
Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı onaylanmış aşı dozları (Reuters)

Dünya genelimce milyonlarca insan, inaktif virüs teknolojisini kullanan Çin yapımı Sinovac aşısından 2 doz yaptırdı. Söz konusu aşı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) bulaşma oranlarını azaltmaya yardımcı olmak 48 ülkede dağıtıldı.
ABD Yale Üniversitesi ve Dominik Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa yürütülen ve sonuçları Nature Medicine dergisinin son sayısında yayınlanan çalışmada araştırmacılar, söz konusu aşıların koronavirüsün mutasyona uğramış yeni türü Omikron varyantına karşı mücadelede yardımcı olmadığını ortaya koydu.
Dominikli 101 kişiden alınan plazma testi, Sinovac aşısının standart iki doz rejimini alanlar arasında Omikron enfeksiyonunun nötralize edici antikorlar üretmediğini ancak Pfizer/BioNTech şirketi tarafından haberci RNA (mRNA) teknolojisine dayalı üretilen aşıların gelişmiş (rapel) dozunu alanlar arasında Omikron'a karşı antikor seviyelerinin yüksek olduğunu gösterdi.
Ancak araştırmacılar söz konusu örnekleri Yale Üniversitesi'nde saklanan plazma örnekleriyle karşılaştırdıklarında, iki doz Sinovac ve rapel doz alan kişilerde, güçlendirici bir doz olmadan iki doz mRNA aşısı alanlarla neredeyse aynı antikor seviyelerine sahip olduklarını buldular.
Araştırmacılar aynı zamanda, yeni tip koronavirüsün önceki varyantlarına enfekte olan kişilerin Omikron’a karşı çok az bağışıklık korumasına sahip olduğunu tespit ettiler.
Bulgular, dünyanın birçok yerinde yaygın olan ve daha tehlikeli, fakat daha az bulaşabilen Delta varyantının yerini alan Omikron ile mücadele için küresel çabaları zorlaştırıyor.
Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden İmmünoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Akiko Iwasaki yaptığı açıklamada, Sinovac aşısının önemli bir aşı kaynağı olduğu dünyadaki alanlarda, belki de iki tane olmak üzere ek bir rapel doza açıkça ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
20 Ocak'ta Yale Üniversitesi’nin internet sitesinde yayınlanan bir raporda Iwasaki, ”Bu popülasyonda güçlendirici dozlara ihtiyaç duyulduğu açık. Çünkü iki doz mRNA aşısının bile Omikron enfeksiyonuna karşı yeterli koruma sağlamadığını biliyoruz” dedi.
Araştırmacılar, Omikron'un, virüsün hücrelere girmek için kullandığı yüzeyindeki spike proteinlerinde 36 mutasyona sahip olduğu için özellikle mücadele etmek için sorunlu olduğunu kanıtladı. Mevcut mRNA aşıları, spike proteinleri tanındığında antikor yanıtını tetiklemek için tasarlandı.
Ancak Prof. Dr. Iwasaki, insan bağışıklık sisteminin Kovid-19'a karşı kullanabileceği enfekte hücrelere saldırıp öldürebilen ve ağır hastalığı önleyebilen T hücreleri gibi başka silahlara sahip olduğunu vurguladı.



Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

 Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
TT

Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

 Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

İlk kez bir robot, insan yardımı olmadan gerçekçi bir ameliyat gerçekleştirdi.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar, robotun ekipten gelen sesli komutlara yanıt vererek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir operasyonu "sakince" gerçekleştirdiğini çarşamba günü açıkladı. Robot, gerçek hayattaki tıbbi acil durumlara özgü beklenmedik senaryolar sırasında bile yetenekli bir insan cerrahın uzmanlığını sergiledi.

Tıbbi robotik uzmanı Axel Krieger yaptığı açıklamada, "Bu ilerleme bizi belirli cerrahi görevleri yerine getirebilen robotlardan, cerrahi prosedürleri gerçekten anlayan robotlara taşıyor" diyor.

Bu kritik ayrım bizi, gerçek hasta bakımının karmaşık, öngörülemez gerçekliğinde çalışabilen, klinik düzeyde uygulanabilir otonom cerrahi sistemlere önemli ölçüde yaklaştırıyor.

"SRT-H" ya da "Surgical Robot Transformer-Hierarchy" (Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi) diye bilinen robot, Johns Hopkins cerrahlarının domuz kadavraları üzerinde yaptıkları operasyonları izleyerek ameliyat videolarıyla eğitim aldı. Videolarda görevleri açıklayan altyazılar vardı.

Johns Hopkins, robotun videoları izledikten sonra ameliyatı yüzde 100 doğrulukla gerçekleştirdiğini ifade ediyor. Robotun ameliyatı gerçekleştirmesi daha uzun sürse de sonuçlar bir cerrahla kıyaslanabilir düzeydeydi.

Popüler yapay zeka sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle geliştirilen robotun, kanalları ve arterleri tanımlama, bunları hassas bir şekilde tutma, klipsleri stratejik olarak yerleştirme ve parçaları makasla kesme gibi 17 dakika süren görevleri tamamlaması gerekti.

Bu, Krieger'in "Akıllı Doku Otonom Robotu"nun (Smart Tissue Autonomous Robot) üç yıl önce bir hayvan üzerindeki ilk otonom robotik ameliyatta (canlı bir domuz üzerinde laparoskopi ameliyatı) yaptığından daha fazla görev içeriyor. O robot da özel olarak işaretlenmiş dokulara ihtiyaç duymuş, son derece kontrollü bir ortamda çalışmış ve katı bir cerrahi planı takip etmişti.

Buna karşılık SRT-H, tek tip olmayan anatomik koşullarda kusursuz bir performans sergiledi. Araştırmacılar robotun başlangıç pozisyonunu değiştirdiğinde ve safra kesesi ve çevresindeki dokuların görünümünü değiştiren kan benzeri boyalar eklediğinde bile durum böyleydi.

fgrthyju
Robot, popüler OpenAI sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle çalıştırılıyor. Robot 17 dakika süren görevleri tamamlayabildi (XinHao Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

Krieger geçen yıl sistemi kullanarak bir robotu üç kritik cerrahi görevi yerine getirecek şekilde eğitmişti: bir iğneyi yönlendirmek, vücut dokusunu kaldırmak ve dikiş atmak. Ancak bu görevlerin her biri sadece birkaç saniye sürmüştü.

Araştırmacı ekip bundan sonra sistemi daha fazla ameliyat türü üzerinde eğitip test etmek ve yeteneklerini tam bir otonom ameliyat gerçekleştirecek şekilde genişletmek istiyor.

Daha önce Johns Hopkins'te doktora sonrası araştırmacı olan ve artık Stanford Üniversitesi'nde çalışan başyazar Ji Woong "Brian" Kim, "Bu çalışma, otonom cerrahi robotların gerçek dünyada kullanılmasının önündeki bazı temel engelleri aştığı için önceki çabalara göre büyük bir sıçramayı temsil ediyor" diyor. 

Çalışmamız, yapay zeka modellerinin cerrahi otonomi için yeterince güvenilir hale getirilebileceğini gösteriyor; bu bir zamanlar çok uzak görünse de artık uygulanabilir olduğu kanıtlanıyor.

Bulgular hakemli dergi Science Robotics'te yayımlandı.

Independent Türkçe