Ofis ve ev arasındaki karma çalışma sistemi neden duygusal olarak yorucu?

Hibrit çalışma sistemi, günlük alışkanlıklarda sık sık değişiklik yapılmasını gerektirir (Getty Images)
Hibrit çalışma sistemi, günlük alışkanlıklarda sık sık değişiklik yapılmasını gerektirir (Getty Images)
TT

Ofis ve ev arasındaki karma çalışma sistemi neden duygusal olarak yorucu?

Hibrit çalışma sistemi, günlük alışkanlıklarda sık sık değişiklik yapılmasını gerektirir (Getty Images)
Hibrit çalışma sistemi, günlük alışkanlıklarda sık sık değişiklik yapılmasını gerektirir (Getty Images)

Salgın nedeniyle Clara'ya hibrit (karma) çalışma sistemi (hem evden hem ofisten çalışma) teklif edildiğinde, her ikisinden de en iyi şekilde yararlanacağını düşünüyordu.
Clara başlangıçta Londra merkezli şirketine tam zamanlı ofis personeli olarak çalışıyordu. Ancak art arda gelen Kovid-19 dalgaları onu evden çalışmaya zorladı.
Şarku’l Avsat’ın BBC International’dan aktardığı habere göre Clara “Başlangıçta bu sisteme geçildiğinde bir rahatlama oldu” diyor.
Ancak aylar geçtikçe, hibrit çalışma sistemi bu kısa sürede hayatında sorunlara yol açtı. Clara, "Kendimi istikrarlı ve evden çalıştığım günlere odaklanmış hissediyorum" diyor. Ancak günün birinde gürültülü ofis ortamına dönüp ofiste günde sekiz saat bilgisayar ekranına bakarak masamda oturmaktan korkuyorum” diyor.
Clara şimdi, biri ofiste, diğeri evde olmak üzere düzenlemesi ve sürdürmesi gereken iki iş yeri olduğunu hissediyor. "Planlama yapmak zahmetli, her gün ofise dizüstü bilgisayarı alıp götürdüğümden sürekli orada burada unuttuğum / bıraktığım  önemli şeyleri hatırlıyorum” diyor Clara.
Elde edilen veriler ve bu tür anekdotlar kanıtları desteklemeye başlıyor: birçok çalışan, hibritin duygusal olarak tükendiğini bildiriyor.
Tinypulse tarafından yakın zamanda yürütülen küresel bir araştırmada, katılımcıların yüzde 80'inden fazlası böyle bir sistemin kendileri için stresli olduğunu bildirdi. Çalışanlar, hibrit sistemin, tam zamanlı ofis sisteminden bile daha fazla stresli ve rahatsız edici olduğunu vurguladı.
Tinypulse’de psipkolog olarak çalışan Elora Voyles durumu şöyle açıklıyor: “Hibrit sistemin her iki türün de (ofisten çalışma ve evden çalışma) en iyisini bir araya getireceğine dair bir his vardı ancak çalışanların günlük rutinlerinin bozulması ve hibrit sistemin dalgalı doğası gibi şeyleri çalışanlar yorucu buluyor gibi görünüyor.”
"Tutarlı, öngörülebilir bir rutin, insanların özellikle bir salgın sırasında stres ve belirsizlik gibi duygularla başa çıkmalarına yardımcı olur ancak hibrit çalışma sistemi, bu günlük alışkanlıklarda sık sık değişiklik yapılmasını gerektirdiğinden ve net bir günlük rutin bulmayı zorlaştırır” diyor.



Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Araştırmacılar, otizmin 4 alt tipini keşfederek bu genetik durumun altında yatan biyolojiyi anlamaya yönelik "dönüştürücü bir adım" attı.

Princeton Üniversitesi ve Simons Vakfı'ndan bilim insanları, otizm kohort çalışması SPARK'taki 5 bin çocuğun verilerini analiz ederek bireyleri özellik kombinasyonlarına göre gruplandırdı.

Araştırmacılar belirli özelliklerle ilgili genetik bağlantılar aramak yerine, sosyal etkileşimlerden tekrarlayan davranışlara ve gelişimsel kilometre taşlarına kadar 230'dan fazla özelliği her bir kişide değerlendirdi.

Bu analiz sayesinde otizmin farklı genetik varyasyon modellerine sahip 4 alt tipini tanımlamayı başardılar.

Flatiron Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın ortak başyazarı Natalie Sauerwald, "Otizmin tek bir biyolojik hikayesi değil, birden fazla farklı anlatısı olduğunu görüyoruz" diyor.

Bu, geçmişteki genetik çalışmaların neden genellikle yetersiz kaldığını açıklamaya katkı sağlıyor; aslında birbirine karışmış birden fazla farklı bulmacaya baktığımızı fark etmeden bir yapbozu çözmeye çalışıyorduk. Bireyleri ilk başta alt tiplere ayırana kadar resmin tamamını, genetik örüntüleri göremedik.

Bu 4 alt tip Sosyal ve Davranışsal Zorluklar, Gelişimsel Gecikmeyle Birlikte Karma OSB (Otizm Spektrum Bozukluğu), Orta Derecede Zorluklar ve Geniş Çaplı Etkilenme olarak belirlendi.

İlk tip, otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda gelişimsel kilometre taşlarına ulaşan fakat genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden sorunlar yaşayan çocukları kapsıyor.

İkinci tipte gelişimsel kilometre taşlarına ulaşmada gecikme görülürken eşlik eden rahatsızlıklara dair herhangi bir belirtiye rastlanmıyor.

Üçüncü tip olan Orta Derecede Zorluklar'da otizmle ilgili temel davranışlar olsa da diğer gruplar kadar güçlü değil. Otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda kilometre taşlarına ulaşıyor ve eşlik eden rahatsızlıklar görülmüyor.

4. tipte en uç ve geniş kapsamlı zorluklar yaşanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'sinin yer aldığı birinci ve yüzde 34'ünün bulunduğu üçüncü tip en yaygın gruplar. Yüzde 19'unu içeren ikinci ve yüzde 10'unun olduğu 4. tiplerse en nadir olanlar. 

Bulgular, genetik farklılıkların "yüzeyde benzeyen klinik görünümlerin ardındaki farklı mekanizmalara işaret ettiğini" vurguluyor.

Örneğin hem Geniş Çaplı Etkilenme hem de Karma OSB gruplarındaki çocuklar gelişimsel gecikme ve zihinsel engellilik gibi bazı önemli özellikleri paylaşıyor. Ancak ilk grupta, ebeveynlerden geçmeyen de novo mutasyonların en yüksek oranı görülürken, ikinci grubun nadir kalıtsal genetik varyantları taşıma olasılığı daha fazla.

Bulgular otizmin sadece 4 alt tipi olduğu anlamına gelmiyor; en az 4 tane bulunduğunu ve bunların hem klinik seviyede hem de genom düzeyinde araştırmalar için anlamlı olduğunu gösteren veri odaklı bir çerçevenin keşfedilmesini sağlıyor.

Otizmle mücadele eden ailelerin, çocuklarının hangi otizm alt tipine sahip olduğunu bilmesi yeni bir netlik, kişiye özel bakım, destek ve topluluk imkanı sunabilir.

Independent Türkçe