عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Beyin aktivitelerini hiç olmadığı kadar ayrıntılı kaydeden cihaz geliştirildi

Araştırma yeni gelişen beyin-bilgisayar arayüzleri alanında atılımlara ön ayak olabilir

Bir dizi yeni beyin sensörü doğrudan insan beyninin yüzeyinden elektrik sinyalleri kaydedebiliyor (David Baillot / UC San Diego)
Bir dizi yeni beyin sensörü doğrudan insan beyninin yüzeyinden elektrik sinyalleri kaydedebiliyor (David Baillot / UC San Diego)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

Beyin aktivitelerini hiç olmadığı kadar ayrıntılı kaydeden cihaz geliştirildi

Bir dizi yeni beyin sensörü doğrudan insan beyninin yüzeyinden elektrik sinyalleri kaydedebiliyor (David Baillot / UC San Diego)
Bir dizi yeni beyin sensörü doğrudan insan beyninin yüzeyinden elektrik sinyalleri kaydedebiliyor (David Baillot / UC San Diego)

Araştırmacılar insan beyninden gelen sinyalleri rekor seviyede ayrıntılı biçimde kaydedebilen ve böylece beyin-bilgisayar arayüzleri için yeni olanaklar sunan bir sensör geliştirdi.
The Independent'ın haberine göre, Kaliforniya San Diego Üniversitesi'nden Profesör Shadi Dayeh liderliğindeki mühendis ve cerrah ekibi, beyin zarındaki aktiviteyi mevcut teknolojilerden 100 kat daha yüksek çözünürlükte okumalarını mümkün kılması için binlerce elektrokortikografi (ECoG) sensörü yerleştirilmiş yoğun dizilimli bir ızgara kullandı.
Üç santimetreye üç santimetre boyutlarında ince ve esnek dizilim, beynin belirli bölümlerine son derece ayrıntılı bir görüş sunuyor ve klinik kullanım için onaylanması halinde bunun geniş kapsamlı etkileri olabilir.
Erken uygulamalar cerrahların son derece net beyin sinyali bildirimleri almasını sağlayarak sağlıklı dokuya zarar vermeden tümörleri çıkarmak için daha iyi rehberlik sunabilir ve ilaca dirençli epilepsinin cerrahi tedavisine imkan tanıyabilir.
Beyin cihazı daha uzun vadede felç veya elektriksel uyarıyla tedavi edilebilen Parkinson gibi nörodejeneratif başka rahatsızlıkları olanlara yardım etmek için kalıcı bir kablosuz implant görevi görebilir.
Bunun da ötesinde, ECoG teknolojisi, bilgisayarları sadece düşünerek kontrol etmekten doğrudan beyninize müzik akışına kadar potansiyel uygulama yelpazesi çok geniş olan, giderek ilerleyen beyin-bilgisayar arayüzleri alanında kullanılmak üzere geliştirilebilir.
Örneğin beynin nasıl çalıştığına ilişkin yeni bilgiler ortaya çıkararak cihaz, beyin dalga modellerinden faydalanarak el hareketlerini yeni şekillerde yorumlamak için kullanılabilir.

Beyin-bilgisayar arayüzü teknolojisi üzerinde çalışan en tanınmış şirketlerden biri olan Elon Musk'ın Neuralink girişimi, geliştirdiği çipi bu yıl içinde insanlarda denemeye başlamayı hedefliyor.
Profesör Dayeh'in ekibi şimdiden ECoG cihazını halihazırda planlanmış beyin ameliyatlarının "dinlenme süresinde" araştırmaya katılmayı kabul eden 19 kişi üzerinde test etti.
Bir sonraki adım, teknolojinin bilim insanlarına verilen 12,25 milyon dolarlık hibeyle finanse edilecek klinik deneyini gerçekleştirmek olacak.
Araştırma bu hafta Science Translational Medicine adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news