Fetih-Hamas diyaloğu Cezayir’de çıkmaza girdi

Seçimlerin yürütülmesi konusunda Fetih ve Hamas arasında anlaşmazlık baş gösterdi. İki taraf da tezlerinden geri atmıyor

 Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, geçen Aralık ayında Cezayir’de Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun ile bir araya geldi (Wafa)
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, geçen Aralık ayında Cezayir’de Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun ile bir araya geldi (Wafa)
TT

Fetih-Hamas diyaloğu Cezayir’de çıkmaza girdi

 Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, geçen Aralık ayında Cezayir’de Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun ile bir araya geldi (Wafa)
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, geçen Aralık ayında Cezayir’de Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun ile bir araya geldi (Wafa)

Halil Musa
Filistin’in Fetih ve Hamas hareketleri arasında farklı siyasi tutumlar baş gösterirken iki hareket, aralarındaki bölünmeyi sona erdirmek için ‘imkânsız’ koşullar öne sürüyorlar. Bu uzlaşmazlığa rağmen Cezayir’in başkenti Cezayir’de 6 Filistinli grubun temsilcileri ve Cezayirli yetkililer arasında ikili diyaloglar devam ediyor. 
Önceki tüm diyalog ve anlaşmaların, Mekke anlaşması, Kahire ve daha sonra Doha anlaşmalarından bu yana iki hareket arasındaki bölünmeyi bitirme konusundaki başarısızlığının ardından Cezayir, 15 yılı aşkın bölünmeyi sona erdirmek için sürece dahil oldu.
Cezayir, Filistin ulusal birliğini sağlama girişimine, her bir Filistinli grupla geçen hafta başlayan ve bu hafta da devam eden bireysel görüşmeler ile başlıyor. 
Öte yandan Cezayir Cumhurbaşkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’ndan yetkililer, Fetih hareketinden bir heyet ile ‘Hamas ile anlaşmazlığını sona erdirme’ vizyonunu görüştü. Fetih hareketi, daha sonra Cezayirli yetkililere bölünmeyi sona erdirme programını sundu.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Filistinli yetkililer, “Fetih heyeti, Hamas hareketinin uluslararası meşruiyet kararlarını kabul etmesi halinde derhal bir ulusal birlik hükümeti kurarak ulusal uzlaşıyı sağlamaya hazır olduğunu vurguladı” dedi.
Seçimlere ilişkin olarak ise heyet, bunu mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirme ve ‘İsrail’e de Kudüs’te seçimlerin yapılması izni vermesi için baskı yapma’ amacıyla tüm bölgesel ve uluslararası aktörlerle birlikte hareket etmeyi sürdürme taahhüdünü dile getirdi. 
Ancak Hamas, bu durumu sert bir şekilde reddederken, genel başkanlık, yasama ve Ulusal Konsey seçimlerinin yapılmasını ve ‘Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) eş zamanlı olarak yeniden oluşumunu’ talep ediyor.

Başarısız Cezayir toplantıları
Hamas liderlerinden Hüseyin Ebu Kuveyk, Fetih hareketini ‘Cezayir toplantılarını başlamadan başarısızlığa uğratmakla’ suçladı. Ebu Kuveyk, Fetih’in Filistin kararlarında ferdi olduğunu ve ortaklık ya da seçim istemediğini söyledi. 
Bölünmeyi sona erdirecek pratik mekanizmalar geliştirmek ve Hamas ve Fetih hareketleri arasındaki uçurumu kapatmak için uzlaşmacı bir çözüm sağlamak amacıyla Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi, Filistinli grupların yanı sıra Cezayir, Mısır ve Rusya’daki yetkililere ulusal uzlaşı sağlamak için bir girişim sundu.
Cephe, girişimin ‘pratik, gerçekçi ve Filistin meşru kurumlarının çalışma sistemine uygun uygulama mekanizmaları içerdiğini’ söylerken, “Cezayir, Filistin ulusal diyaloğunun iç birliği yeniden tesis etme başarısına giden yolda önemli bir adım olarak karşılandı” değerlendirmesinde bulundu.
Hamas ve Fetih hareketleri, ilki Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde faaliyet gösteren bir ‘ulusal birlik hükümeti kurmak’, ikincisi ise ‘her türlü hegemonya ve münhasırlığı durdurmak ve sistemi yeniden inşa etmek’ çağrısı taşıyan iki paralel yolun varlığını şart koşan girişimi incelediklerini söyledi.
Girişim, Hamas ve İslami Cihad hareketleri de dahil, herkesin katılımıyla bir Filistin Merkezi Konseyi düzenleyerek, Filistin siyasi sistemini yeniden inşa etmek için medya savaşının ve siyasi tutuklamaların durdurulacağı bir geçiş aşaması üzerinde anlaşmaya ihtiyaç duyduğunu ifade etti.

Girişim
Yasama Konseyi seçimlerine katılmaktan çekinenler de dahil olmak üzere tüm güçlerin konseyde temsil edilmesini sağlamaya yönelik pratik önerilere ek olarak girişim, Ulusal Konsey için yasama ve başkanlık seçimlerinin ‘nispi temsil sistemine göre’ düzenlenmesi çağrısında bulunuyor.
Girişim ayrıca, FKÖ’de reform yapmak ve Hamas’ınGazze üzerindeki kontrolünü sona erdirecek ulusal birlik hükümeti kurmak için iki paralel yolda eş zamanlı çalışılacağına dikkati çekiyor.
Girişim, Fetih’in ‘Gazze’deki görevlerini yerine getirecek bir Filistin hükümeti kurma’ talebine de yanıt veriyor. Ancak bu hükümetin ‘Hamas’ın reddettiği uluslararası meşruiyet kararlarını’ tanıması talebini içermiyor. 
Girişim, aynı zamanda Hamas’ın ‘Filistin siyasi sistemini, FKÖ’ye dahil olarak çoğulculuk temelinde yeniden inşa etme’ talebine de yanıt veriyor.
Öte yandan yazar ve siyasi analist Ekrem Atallah, Cezayir diyaloglarını ‘bölünmeyi sonlandırma yolunda en ciddi turdan’ sonra geldiği için ‘Filistin ulusal uzlaşısını gerçekleştirmek üzere en kötü tur’ olarak nitelendirdi. 
Atallah, Fetih ve Hamas hareketleri arasında uzlaşı sağlanmasının, siyasi programlarının farklılaşması ve çatışması nedeniyle ‘imkânsız’ olduğunu vurgularken, iki tarafın da kendi programlarını ihlal ettiğini ve her birinin diğerinin programını ‘İsrail’den kurtuluş hedefine ulaşmayolunda başarısız’ gördüğünü belirtti. 
İsrail’in zekasıyla iki tarafın programlarını da engellemeyi başardığını söyleyen Atallah ayrıca, İsrail’in tavrının ise uzlaşıyı önlemeye önemli şekilde katkı sağladığını ifade etti. 
Analist, ilerleyen dönemde Fetih’in, Hamas yokluğunda gelecek ay Merkezi Konseyi’ni toplayıp FKÖ üzerindeki kontrolünü güçlendirerek, bölünmeyi derinleştireceğinedikkati çekti.



Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi: Taleplerimizin reddedilmesi ve “ayrılıkçılıkla” suçlanması ‘kasıtlı bir hile’

SDG unsurları Haseke'de (Reuters)
SDG unsurları Haseke'de (Reuters)
TT

Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi: Taleplerimizin reddedilmesi ve “ayrılıkçılıkla” suçlanması ‘kasıtlı bir hile’

SDG unsurları Haseke'de (Reuters)
SDG unsurları Haseke'de (Reuters)

Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi (KDSDÖY) tarafından dün yapılan açıklamada, Kürtlerin taleplerinin reddedilmesini ve ‘ayrılıkçılıkla’ suçlanmasını ‘Suriye'nin otoriterliğe karşı mücadelesi gerçeğinin kasıtlı olarak çarpıtılması’ olduğu belirtilerek, Suriye topraklarının birliği konusunda taviz verilmeyeceği vurgulandı.

Reuters’ın aktardığı açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Bugün ortaya koyduğumuz talepler, yani çoğulcu demokratik sistem, sosyal adalet, cinsiyet eşitliği ve tüm bileşenlerin haklarını güvence altına alan bir anayasa yeni talepler değil, 2011 yılından bu yana Suriyelilerin uğruna sokağa döküldükleri taleplerin özüdür. Suriye halkı, on yıllardır iktidarı ve serveti tekelinde tutan, yerel yönetimleri dışlayan ve ülkeyi arka arkaya krizlere sürükleyen merkezi bir rejim altında acı çekmiştir. Bugün, yeni Suriye'nin inşasında etkin ortaklar olmayı hedefliyoruz.”

Siyasi sürece katılmanın stratejik bir tercih olduğunu vurgularken, Suriye yönetimi ile görüşmelerin başarıya ulaşması için çalışacaklarını belirten KDSDÖY, “Demokratik temeller üzerinde devlet kurumlarına entegre olmaya ve tüm Suriyelilerin beklentilerini yansıtan yeni bir anayasanın hazırlanmasına katılmaya hazır olduğumuzu ifade ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Toprak bütünlüğü ilkesi

KDSDÖY, Suriye'deki tüm tarafları ‘ulusal sorumluluklarını yerine getirmeye, nefret ve şiddet söylemlerini terk etmeye ve ülkeyi yıkıcı iç çatışmalara sürüklemeye yönelik tüm girişimlere karşı çıkmaya’ çağırdı.

Suriye topraklarının birliğinin tartışılmaz bir ilke olduğunu ve demokratik özyönetim vizyonunun ve ulusal değişim projesinde bizimle birlikte olan tüm siyasi güçlerin sabit bir temeli olduğunu vurgulayan KDSDÖY, bu konuda aşırıya kaçmanın, siyasi çözüm fırsatlarını baltalamak isteyenlere yarar sağlayacağı uyarısında bulundu.

KDSDÖY, Suriye hükümeti ile ABD ve Fransa hükümetlerinin temsilcilerinin de katıldığı son toplantıların, ‘Suriye devriminin başlangıcından beri hep istediğimiz ciddi bir Suriye-Suriye diyalogu sürecini başlatmak için çok önemli bir adım’ olduğunu belirtti.

"Nefret ve ihanet"

KDSDÖY Dış İlişkiler Departmanı Eş Başkanı İlham Ahmed dün yaptığı açıklamada, resmi makamlardan yapılan bazı açıklamalarda ‘nefret ve ihanet’ söylemlerinin arttığını belirterek endişesini dile getirdi.

Kürt yetkili, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “Diyaloğu zayıflatmayan, güçlendiren yapıcı bir rol oynamasını umuyoruz. Suriye'deki siyasi çözüme yönelik ABD ve Fransa'nın sürekli desteğini ve Suriyeliler arasındaki görüş ayrılıklarını gidermeye katkıda bulunmalarını takdirle karşılıyoruz” ifadelerini kullandı.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, geçtiğimiz günlerde SDG lideri Mazlum Abdi ve ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack ile Şam'da üçlü görüşmelerde bulunarak, geçtiğimiz mart ayında Şara ve Abdi arasında imzalanan ve Suriye'nin kuzeyindeki ve doğusundaki sivil ve askeri kurumların yıl sonuna kadar yeni Suriye yönetimi bünyesine alınmasını öngören anlaşmanın uygulanmasının önündeki engelleri kaldırmaya çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre anlaşmanın şu ana kadar, Halep'teki tutuklu takası ve Kürtlerin çoğunlukta olduğu Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinin hükümet ve Kürt güçlerinin ortak kontrolü altına alınması dışındaki çoğu maddesi uygulanmadı.