Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı

Gannuşi anayasanın onaylanmasının sekizinci yıldönümü dolayısıyla ‘meclis oturumu’ çağrısı yaptı

Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı
TT

Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı

Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı

Tunus Nahda partisi başkanı Raşid Gannuşi, yeni anayasanın onaylanmasının sekizinci yıldönümünü kutlamak amacıyla ‘meclis oturumu’ düzenlenmesi çağrısında bulundu.  
 Gözlemciler Gannuşi’nin çağrısını Cumhurbaşkanı Kays Said’e meydan okuma olarak değerlendirdi.  
Gannuşi’nin yardımcısı Mahir Mezyub, Alman Haber Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, anayasayı kutlama oturumunun yerel saatle 11’de başlayacağını ve ‘video konferans’ yöntemiyle yapılacağını belirtti.  
 2011 devriminden sonra seçilen Ulusal Kurucu Meclis, 2014 yılında Tunus'un yeni anayasasını onaylamıştı. Tunus Cumhurbaşkanı, 13 Aralık 2021’de açıkladığı "siyasi krizden çıkış yol haritası" ile ülkede 17 Aralık 2022'de erken genel seçime gidileceğini ve o zamana kadar Meclisin kapalı kalacağını duyurmuştu.
 Dondurulmuş meclisin son başkanı Raşid Gannuşi’nin yardımcısı Mahir Mezyub, Tunus’un ikinci anayasasının kabul edilişinin sekizinci yıldönümünü için gerçekleştirilecek ‘oturuma’ uluslararası temsilcileri de davet etti. Mezyub, BM İnsan Hakları Yüksek Komiser Yardımcısı Nada el-Naşif, Arap Parlamentolar Birliği Genel Sekreteri Fayiz Şevabike ile Parlamentolar Arası Birlik (PAB) Genel Sekreteri Martin Chungong’a birer davetiye iletti.  
 Davetiyede: ‘’Yeni anayasa kutlamaları, Tunus’la ilgilenenlere ve tüm dünyaya, anayasaya ve hukukun üstünlüğüne olan bağlılığımızı göstermek ve istisnai kararlarla anayasal olmayan icraatları reddettiğimizi vurgulamak için bir mesajdır’’ denildi.  
 Gannuşi’nin bu hamlesi, 25 Temmuz'dan bu yana istisnai önlemler çerçevesinde anayasanın birçok maddesini askıya alan, meclisi donduran ve milletvekillerinin dokunulmazlıklarını kaldıran Cumhurbaşkanı Kays Said’e meydan okuma olarak değerlendirildi. Gözlemciler bu kutlamanın 2014 anayasasının ‘geçerli ve meşru’ olmadığını savunan cumhurbaşkanı destekçileri ile karşıtları arasındaki çatışmayı derinleştireceğine inanıyor.  
 Ulusal Reform bloğu temsilcisi Nisrin el-Amari, Gannuşi’den ‘anayasanın imzalanmasının sekizinci yıldönümü kutlamaları’ için yapılacak ‘uzaktan oturum’ için davet aldığını doğruladı ancak iştirak edip etmeyeceğini açıklamadı.
Bu arada, milletvekillerinin dokunulmazlıklarının ve ayrıcalıklarının kaldırılması, maaş ve harcırahlarının kesilmesiyle ilgili cumhurbaşkanı kararnamesinin iptali için açılan dava reddedildi. Milletvekili Hatem el-Meliki, meclisin durumunun belirsizliğini koruduğunu, Cumhurbaşkanı Said’in meclisle ilgili nihai bir karar almasının gerektiğini söyledi. 
 Demokratik Akım, Cumhuriyetçi Parti ile Emek ve Özgürlükler için Demokratik Blok, yeni anayasanın onaylanmasının sekizinci yıldönümünde bir basın toplantısı düzenleyerek, ülkenin içinde bulunduğu ‘kriz ortamından’ çıkış için çözüm önerilerini duyuracak. 
Bahsi geçen partiler daha önce yaptıkları ortak açıklamada, Cumhurbaşkanı Said ve Nahda Hareketinin içinde yer almayacağı bir yol haritası üzerinde çalıştıklarını ifade etmişti. Cumhurbaşkanı ve Nahda hareketinin dışlandığı bir ‘ulusal diyalog’ girişiminin başarılı olup olmayacağı merak konusu iken, bu partilerin Tunus İşçi Sendikası tarafından desteklendiği iddia ediliyor. İşçi Sendikasının geniş bir toplumsal desteği bulunuyor.  
İki gün önce yayınlanan resmi gazetede, Cumhurbaşkanı Kays Said’in, Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi Direktörü Nadya Akkaşe'nin istifasını kabul ettiği yer aldı. Kays Said’e yakın isimlerden olan Akkaşe’nin istifası, cumhurbaşkanlığı içindeki çekişmeleri gündeme getirmişti.  



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.