Filistin Devlet Başkanlığı Yetkilisi: Kudüs’te 250 ev acil yıkım tehdidiyle karşı karşıya

Şeyh Cerrah Mahallesi’ndeki Filistinliler ve yabancılar, Filistinlilerin evlerinin tahliye edilmesini protesto ediyor (AFP)
Şeyh Cerrah Mahallesi’ndeki Filistinliler ve yabancılar, Filistinlilerin evlerinin tahliye edilmesini protesto ediyor (AFP)
TT

Filistin Devlet Başkanlığı Yetkilisi: Kudüs’te 250 ev acil yıkım tehdidiyle karşı karşıya

Şeyh Cerrah Mahallesi’ndeki Filistinliler ve yabancılar, Filistinlilerin evlerinin tahliye edilmesini protesto ediyor (AFP)
Şeyh Cerrah Mahallesi’ndeki Filistinliler ve yabancılar, Filistinlilerin evlerinin tahliye edilmesini protesto ediyor (AFP)

Filistin Devlet Başkanlığı Kudüs İşleri Divanı Müsteşarı Ahmed er-Ruveydi, İsrail’in, Kudüs kentinin görüntüsünü etkileyecek ve Kudüs’ün asıl sahiplerini azınlık haline getirecek bir demografik gerçeklik dayatmak amacıyla yıkım çalışmalarına hız verdiğini ve 6 yeni yerleşim mahallesinin inşasını tartışmaya açmasının da bu amaçla örtüştüğünü söyledi.  
Filistin’in Sesi radyosuna konuşan Ruveydi, “Kudüs ilinin çeşitli bölgelerinde 22 bin ev yakılma tehdidi altında ve 250’sinin önümüzdeki günlerde yıkılması bekleniyor” dedi. Ruveydi’ye göre, İsrail, Kudüs’ün mahallelerini kuşatma, demografik gelişimini engelleme, Filistinli vatandaşlara ait evleri yıkmanın yanı sıra daha fazla toprağını gasp etme ve yerleşimcileri bu bölgelere taşıma yoluyla bu planlarını hayata geçiriyor.
Kudüs’te ev yıkma politikası oldukça eskilere dayanıyor. Geçen yıl yoğun bir şekilde uygulanan bu politika bu yıl da ivme kazanarak devam ediyor. Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) Kasım 2021’de yayınladığı raporda, İsrail’in Kudüs ve Batı Şeria’da yaşayan Filistinlilerin evlerine yönelik yıkım çalışmalarına işaret ederek, İsrail’in 2021’de bu bölgelerde yıktığı ev sayısının 2020’ye göre yüzde 21 arttığını kaydetti. Rapora göre aynı dönemde evlerinin yıkılması veya evlerine el konulması sonucu yerinden edilen Filistinlilerin sayısı yüzde 28 arttı.
Filistin Kudüs İşleri Bakanlığı’nın yayımladığı resmi verilere göre, işgal makamları 2021’de Doğu Kudüs’te 177 bina yıktı ve bu durum bin 422 vatandaşı doğrudan etkiledi.
Yıkılan ev sayısının bölgelere göre dağılımı şu şekilde: Cebel el-Mukebber 27, Beyt Hanina 25, Silvan 21, El-İseviye 22, Sur Bahir 11, Et-Tur 10, Hazma 10, El-Velce 9, Rasu’l Amud 9, Er-Ram ve El-Berid 5, Vadi el-Cevz 5, Beyt Safafa 4, Es-Sevri 3, Şeyh Cerrah 3, Şafat Kampı 3, Kalandiya 3, Battir 2, Bir Avne 2, Şeyh Sad 1, Şafat 1, Um Tuba 1.
İsrail’e bağlı Kudüs Belediyesi aynı zamanda 30'a yakın ticaret ve tarım tesisi ile duvarı yıktı.
OCHA’nın raporunda, Kudüs’ün Yasul ve El-Beşir mahallelerinde 100’ü aşkın ev, Silvan’daki El-Bustan Mahallesi’nde 84 ev, Tur Mahallesi ve diğer mahallelerdeki diğer konutların da aralarında bulunduğu çok sayıda evin yıkım tehdidiyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekildi. Raporda ayrıca bu durumun binlerce Filistinlinin yerinden olmasına sebep olabileceği uyarısı yapıldı.
İsrail, Kudüs’te 20 binden fazla evin ruhsatsız olduğunu söylüyor. Buna karşılık 2021’de 12 bin yerleşim biriminin inşasına onay veren İsrail, geçen hafta Kudüs’ün Şeyh Cerrah Mahallesi’nde Filistinli Salihiye ailesine ait araziye el koydu ve iki evini yıktı. Filistinliler bu adımı mahalledeki diğer Filistinlilerin evlerinden çıkarılmasına hazırlık olarak görüyor. Şeyh Cerrah Mahallesi, Mayıs 2021’de İsrail’in Gazze’ye karşı düzenlediği operasyon başta olmak üzere birçok çatışmaya tanık oldu.
Filistinliler İsrail Başbakanı Naftali Bennett’i Kudüs’ü Yahudileştirme planlarını ileriye taşımaya çalışmakla suçluyorlar. Ruveydi, “Yönetim ve onun başında bulunan Devlet Başkanı Mahmud Abbas, zorunlu göç politikasını durdurması için işgal makamlarına baskı yapması ve özellikle işgal altındaki Kudüs kentinde yaşayan halkımıza uluslararası koruma sağlaması için çeşitli taraflarla uluslararası temaslar yürütüyor” dedi.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.