Irak, aşırı soğuklara rağmen öğrencilerin açık havada sınava girdiği okulu konuşuyor: Eğitim Bakanlığı soruşturma talimatı verdi

(Sosyal medya )
(Sosyal medya )
TT

Irak, aşırı soğuklara rağmen öğrencilerin açık havada sınava girdiği okulu konuşuyor: Eğitim Bakanlığı soruşturma talimatı verdi

(Sosyal medya )
(Sosyal medya )

Iraklıların çoğu ülkenin güney ve orta kesimindeki birçok ilde ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde eğitim alan yüzbinlerce öğrencinin hâlâ kerpiçten yapılmış okul binalarında eğitim aldıklarını bilir. Iraklılar ilköğretim, ortaöğretim, lise ve üniversitelerde binaların sayıca yetersizliği, eğitim araç ve gereçleri alanındaki eksiklikler ve genel anlamda eğitim standartlarının gerilemesi gibi nedenlerle hükümete, Eğitim ve Öğretim Bakanlığı’na çok sayıda eleştiri yöneltiyor. Ancak tüm bunlara rağmen dün Irak’ta televizyon kanallarında ve sosyal medyada dolaşan fotoğraflar birçok kesimin tepkisine neden oldu. Bazı çevrelerin her yönüyle “okul skandalı” diye nitelediği fotoğraflarda, ülke genelinde etkili olan aşırı soğuklara rağmen öğrencilerin açık havada yarı yıl sınavlarına girdikleri görülüyor. Birçok ilin yerel yönetimi bu olaydan birkaç gün önce hava soğuklukları sebebiyle resmi tatil ilan edilmesi çağrısında bulunmuştu.
Televizyon programcısı ve yazar Kays Hasan, öğrencilerin açık havada sınava girmesiyle ilgili değerlendirmesinde, “(Bu fotoğraf) sorumlusu olan herkesin alnında bir utanç lekesi olması için yeter. Hükümetlerin ve partilerin sınav puanı olması için yeter. Tarihin, insanlığın ve bilimin mahkemesine sunulacak bir suç unsuru olmaya yeter. Her ne kadar siyasi güçler ülke için hissetmese de kendimizden utanmamız için yeter. ‘Irak’ın utancı’ kitabının kapağı olmaya yeter” ifadelerini kullandı.
Avukat Hamad es-Saidi, Fetih Hareketi lideri Hadi el-Amiri’nin Ekim ayında bir seçim mitinginde yaptığı konuşmasına atıfta bulunarak, “Şii liderler 2003’ten beri okul inşa etmek istediklerini söyleyip duruyorlar. Ancak görünüşe göre ABD ve İsrail buna izin vermiyor” dedi. Amiri, söz konusu konuşmasında, “Hüseyin’in izinde olduğumuz için bu (güney) illerine hizmet sunmamıza izin vermiyorlar. İster Meysan ister Zikar ister Musenna veya Basra olsun bu illerdeki halkımıza hizmet sunmamıza izin vermediler. İzin vermediler; çünkü biz Ali’nin izindeyiz!” ifadelerini kullanmıştı.
Vatandaşlardan gelen sert tepkiler üzerine Eğitim Bakanlığı, ülkenin güneyindeki Zikar ilinin Ed-Daviye ilçesinde bulunan Um en-Nahil İlköğretim Okulu’nda açık havada yapılan sınavla ilgili soruşturma komisyonu kurulması ve olayda ihlali olanların yargıya sevk edilmesi için talimatı verdi.
Öğrencilerin ve eğitim gördükleri yıkık dökük okul binalarına ait fotoğrafların sosyal medyada büyük tepki toplamasının ardından Eğitim Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bakan Ali Hamid ed-Duleymi, sınavlar esnasında uygulanan bazı prosedürlerle ilgili Um en-Nahil Okul Müdürü hakkında acil soruşturma komisyonu kurulması talimatı verdi” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, “Bakan öğrenci evlatlarımızı tehlikeye atan veya onları, Irak öğrencisinin kalplerimizde ve işlerimizde sahip olduğu seçkin konuma yakışmayan durumlara sokan kişilerden hesap sorulmasından taviz verilmeyeceğini vurguladı ve soruşturma sonuçlarının 3 gün içinde ilan edilmesi emri verdi” denildi.
“Hiç kimsenin ne eğitim sürecine ne de sevgili evlatlarımıza zarar vermesine izin vermeyeceğiz” diyen Duleymi, Bakanlığın, Irak’ın eğitimdeki seçkin ve güçlü itibarını sürdürme konusunda kararlı olduğunu vurguladı.

Vatandaşlar Duleymi’nin açıklamasına güvenmiyor
Birçok vatandaş ne Bakan Duleymi’nin açıklamasına ne de kurulacak olan soruşturma komisyonuna güveniyor. Kerpiçten yapılmış yüzlerce ilkokul binasında kalabalık veya öğrenci sıralarının yetersiz olduğu sınıflarda eğitim veriliyor. Zikar ilinin Kale Sukkar ilçesinde bulunan Irak’ın Kahramanları İlkokulu’ndan bir öğretmen de yaklaşık iki hafta önce okuldaki derslik sayısının yetersiz olması sebebiyle öğrencilerine açık havada ders vermesiyle gündeme gelmişti. Zikar’da geçtiğimiz günlerde yaşanan benzer bir olayda, Mine el-Mennan İlkokulu öğrencilerinin açık havada ders gördükleri ortaya çıkmıştı. Bakanlık iki olay için de herhangi bir işlem başlatmadı.
Eğitimle ilgili birçok vaatte bulunan hükümet son olarak Çin ile Irak’ta bin adet ilkokul ve lise binası inşa edilmesini amaçlayan bir sözleşme yapıldığını duyurmuştu. Irak’ta eğitim sektörü yıllardır birçok sorundan mustarip. Okul binaları, uluslararası standartlar bir kenara eğitim için en basit standartları bile karşılamıyor.
Eğitim Bakanlığı’nın verilerine göre ülkenin orta ve güney illerinde yaklaşık 2 bin kerpiç okul bulunuyor. Çok sayıda öğrenci de karavandan dönüştürülen okullarda eğitim görüyor ve bu okullar genellikle içme suyu veya tuvalet gibi en basit sağlık hizmetlerden yoksun.



Sudan'daki İslamcılar, Dışişleri Bakanlığı'nın ‘dengeli’ tutumunun aksine İran ile ‘direniş bayrağını’ yükseltiyor

Sudan İslami Hareketi Genel Sekreteri Ali Ahmed Karti (Facebook)
Sudan İslami Hareketi Genel Sekreteri Ali Ahmed Karti (Facebook)
TT

Sudan'daki İslamcılar, Dışişleri Bakanlığı'nın ‘dengeli’ tutumunun aksine İran ile ‘direniş bayrağını’ yükseltiyor

Sudan İslami Hareketi Genel Sekreteri Ali Ahmed Karti (Facebook)
Sudan İslami Hareketi Genel Sekreteri Ali Ahmed Karti (Facebook)

Sudan'daki ordu yanlısı ittifakın İsrail ve İran arasındaki savaşa ilişkin tutumu ‘sessiz ve gürültülü’ arasında değişti. Dışişleri Bakanlığı kısa bir tepki göstererek, saldırıyı uluslararası barış ve güvenliğe yönelik bir tehdit olarak tanımladı ve derhal durdurulması için acil önlemler alınması çağrısında bulundu. Bu, bazılarının ‘dengeli’ olarak nitelendirdiği diplomatik bir tutumdu.

Ancak Müslüman Kardeşler'in Sudan kolu olan İslami Hareket, İran'a koşulsuz desteğini ilan etti ve İsrail'i caydırmak için ‘direniş bayrağını yükseltme’ ve ‘İslami bir cephe’ kurma çağrısında bulundu.

Genel Sekreter Ali Ahmed Karti tarafından imzalanan resmî açıklamaya göre İslami Hareket, İsrail karşısında İran'a koşulsuz desteğini ilan etti ve İslam dünyasındaki İslami hareketleri ‘sessizliklerini bozmaya, seslerini yükseltmeye ve tabanlarını bu Siyonist zorbalığa karşı birleşmek üzere harekete geçirmeye’ çağırdı.

‘Direniş bayrağını yükseltme’ ve ‘birleşik bir İslami cephe’ oluşturma çağrısında bulunan Karti, “Siyonist varlık sadece güç dilinden anlar ve onun projesi ancak ulusun birliği ve sadık evlatlarının silahlarıyla yenilgiye uğratılacaktır” dedi.

csdfvg
Bera bin Malik Tugayları Komutanı el-Misbah Talha, Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Yaser el-Ata'nın yanında duruyor. (Facebook)

İslamcı aktivistler, başta Hızlı Destek Kuvvetleri'ne (HDK) karşı savaşta ordunun yanında savaşan Bera bin Malik Tugayları Komutanı el-Misbah Talha olmak üzere bu çağrıya hızla yanıt vererek İran'ın yanında savaşmaya hazır olduklarını duyurdular.

Sudan Dışişleri Bakanlığı yaptığı kısa açıklamada, İran'a yönelik saldırıyı uluslararası barış ve güvenliğe yönelik ciddi bir tehdit olarak kınadı ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ni İsrail saldırganlığını derhal durdurmak için acil önlemler almaya çağırdı. Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan başkanlığındaki Egemenlik Konseyi ise alışılmadık bir şekilde sessiz kaldı.

Bu tutumlar, orduya sadık aktivistler, savaşın durdurulmasını savunanlar ve HDK destekçileri arasında bir tartışmaya yol açtı. Bazıları Dışişleri Bakanlığı'nın tutumunu ‘dengeli’ olarak nitelendirirken diğerleri ise İslami Hareket'in tutumunu bir ‘cihat’ ilanı olarak tanımladı.

fgbhjukı
Eski Devlet Başkanı Ömer el-Beşir, devrilmesinin ardından yargılandığı duruşma sırasında (Facebook)

Aktivist Dr. Azzam Abdullah, Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasının ‘nispeten keskin olsa da dengeli’ olduğunu söyledi. Abdullah, “Yetkili ben olsaydım, sessiz kalır ve iç meselelerimle ilgilenirdim. Şayet bir açıklama yapmak zorunda kalsaydım, kendimi kınama ve itidal çağrısıyla sınırlardım” ifadelerini kullandı.

Dr. Abdullah, İhvan ve cihatçı örgütlerin tutumlarının ülkedeki durum üzerindeki etkisi konusunda uyarıda bulunarak, “Bera bin Malik Tugayları Komutanı’nın tutumu Sudan'ın aleyhine olacak” dedi.

Sosyal medya fenomeni Muhammed Halife, İslamcıların ve Bera bin Malik Tugayları Komutanı’nın tutumunu ve ‘İran'a tam destek beyanlarını’ eleştirdi.

adfgth
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkeyi ziyaret eden İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen'i kabul etti. (Arşiv - SUNA)

Sudanlı İslamcılarla İran arasındaki ilişkiler, 1970’li yılların sonlarında gerçekleşen İran Devrimi’ne kadar uzanır. Her ne kadar iki İslami oluşum arasında itikadi farklılıklar bulunsa da, 1989 Haziran’ında İslamcıların bir darbeyle iktidara gelmesinden sonra bu ilişki bir ‘ittifaka’ dönüşmüştür. Bu dönemde İran, Ömer Hasan el-Beşir başkanlığındaki İslamcı rejime siyasi ve askerî destek sağlamıştır.

Söz konusu ilişki zamanla güvenlik, silahlanma ve askerî iş birliğine evrildi. Bu çerçevede İran, savunma sanayisini Sudan’a aktardı. Başkent Hartum’da, 1990’ların ortalarında kurulan Yermuk Savunma Sanayi Kompleksi bu iş birliğinin zirvesini temsil eder. O dönemde, bu fabrikanın İranlı uzmanlar tarafından yönetildiği ileri sürüldü. Yermuk Savunma Sanayi Kompleksi, uzun süre gizli tutulmuş, ancak Ekim 2012’de İsrail Hava Kuvvetleri’nin gerçekleştirdiği saldırıyla tahrip edilmesinin ardından varlığı kamuoyuna yansımıştır.

Güvenlik alanındaki iş birliği kapsamında, İran’ın Sudan istihbarat teşkilatının kurulmasında önemli rol oynadığı belirtilmiştir. O dönemki raporlara göre, teşkilat mensubu subay ve görevliler, İran güvenlik birimleri ve Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) tarafından eğitilmiştir. Bu yapıya o dönemde birçok ‘vahşet’ ve geniş çaplı insan hakları ihlalleri atfedilmiştir.

Hem Hartum hem de Tahran’a yönelik bölgesel ve uluslararası muhalif tutumlar ile üzerlerine uygulanan boykot, her iki tarafı da 1990’larda basının ‘Sürgünler İttifakı’ olarak adlandırdığı bir birlikteliğe yöneltti. Bu ittifak, uluslararası terörü desteklemekle suçlandı. Sonrasında iki ülke arasındaki ilişkiler daha da derinleşti ve Hartum, İran’ın açık desteğiyle radikal İslamcı örgütlerin merkezi hâline geldi.

scdfgthy
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Şubat 2020'de Uganda'da bir araya geldi. (Facebook)

O dönemde İsrail basınında yer alan haberlere göre Hartum yönetimi, İran silahlarını Hamas’a ulaştırıyordu. Bu nedenle Tel Aviv, Hartum’u azılı bir düşman olarak sınıflandırdı. İsrail savaş uçakları 2009 yılında Gazze Şeridi’ne silah sevkiyatı yapıldığı gerekçesiyle Sudan’ın doğusunda bazı araç ve şahısları hedef aldı. Bu olay, Yermuk Savunma Sanayi Kompleksi’nin imhasından önce yaşanmıştı.

İki ülke arasındaki ilişkiler güçlü ve sağlam biçimde sürüyordu. Bu durum, Ocak 2016’da Ömer el-Beşir’in, herhangi bir ön işaret vermeden ve aniden Şiî mezhebinin yayılması iddiasıyla bu ilişkiyi kesmesine kadar devam etti. Oysa hakikatte, bazı Sünni İslamcılar Şiîliğe geçmiş olsalar da İslamî Hareket’e olan sadakatlerini korumaktaydılar.

Sudan, İran ve İsrail arasındaki ilişkiler çok daha karmaşık bir hâl aldı. Burhan, Şubat 2020’de Uganda’da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşerek İsrailli bir yetkiliyle görüşen ilk Sudanlı lider oldu. Bu görüşmenin ardından Sudan, İbrahim Anlaşmalarını imzaladı ve İsrail’i boykot yasasını yürürlükten kaldırdı.

İran ile ilişkiler ise kesintisiz olarak kopuk kaldı. Ta ki, Ekim 2021’deki darbeyle ülke yönetimini tek başına ele alan Burhan’ın, Nisan 2023’te, yani ordu ile HDK arasında patlak veren savaşın ardından bu ilişkiyi yeniden tesis etmesine kadar. Bu adım, İran silahlarına geri dönüş anlamına geliyordu.

Burhan, silah ve mühimmat temini için İran’la ilişkiyi yeniden kurmak zorunda kaldı. İran da hızlı bir şekilde ona ihtiyaç duyduğu silahları ve mühimmatı sağladı. Bu destek, insansız hava araçlarını (İHA) da kapsıyordu. Burhan halen bu İHA’ları HDK'ye karşı kullanıyor.

İsrail ile İran arasında savaşın patlak vermesi, Sudan’ı derin bir ikilemin içine soktu. Çünkü Burhan, İsrail’in müttefiki olarak İbrahim Anlaşmalarına imza atmış, İsrail’i tanımış ve diplomatik ilişkiler kurmuştu. Ancak öte yandan, İran’dan İHA’lar ve çeşitli mühimmat temin ederek silah desteği aldı. Dahası, Burhan’ın yanında HDK'ye karşı savaşan İslamcı müttefikleri, İran’a açık destek veriyor ve İsrail’e karşı cihad ilan etmiş bulunuyor. Bu durum, Burhan’ın İsrail’le olan ilişkisiyle, sahadaki fiilî ittifakları arasında ciddi bir çelişki oluşturuyor. Öte yandan, Burhan’ın rakibi olan HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) da İsrail’le ilişki kurmuş durumda. Hatta yardımcısı Abdurrahim Daklu’nun yakın zamanda Tel Aviv’e bir ziyaret gerçekleştirdiği iddia edilmişti. Tüm bu gelişmeler, İsrail’in geçici başkent olarak kullanılan Port Sudan’daki hükümete –yani Burhan yönetimine– nasıl bir karşılık vereceği sorusunu gündeme getiriyor.