İranlı yetkili, yaptırım altındaki petrol ticaretinin Batı'nın onayıyla kolaylaştırıldığını söyledi

AA
AA
TT

İranlı yetkili, yaptırım altındaki petrol ticaretinin Batı'nın onayıyla kolaylaştırıldığını söyledi

AA
AA

İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Sekreteri Ali Alizade, Batılı ülkelerin yeşil ışık yakmasıyla İran'ın petrol satışını rahatlıkla yapabildiğini ve petrol ticaretinden elde edilen dövizin Çin kanalıyla ülkeye aktarıldığını açıkladı.
İran'ın Shafaqna Haber Ajansına konuşan Alizade, Avusturya'nın başkenti Viyana'da İran ile dünya güçleri arasında devam eden nükleer görüşmelere ilişkin bilgi verdi.
Alizade, nükleer görüşmelerdeki teknik meselelerin henüz çözüme ulaşmadığını aktararak, "Teknik konular görüşmelerin sonuçlanmasının önündeki en büyük engel ve şu anda bu engellerin çözülmesine dair iyi bir haber yok" dedi.
Ülkesinin petrol satışı ve dondurulmuş mal varlıklarının akıbeti konusunda da bilgi veren Alizade, şöyle devam etti:
"Batılıların yeşil ışık yakmasıyla İran'ın petrol satışı ve elde edilen paranın Avrupa yerine Çin kanalıyla ülkeye dönüşü rahatlıkla yapılmaktadır. Diğer bir deyişle, İran petrolünün satışı ve para transferinin kolaylaştırılması, tarafları müzakereleri sonuçlandırmaya motive etmede olumlu bir adım olarak değerlendirilebilir."

İran'ın petrol ihracatı ABD'nin tek taraflı yaptırımlarıyla ciddi oranda azalmıştı
Eski Başkan Donald Trump döneminde Washington 2018'de nükleer anlaşmadan ayrılarak Tahran'a tek taraflı yaptırımlar uygulamaya başlamış ve İran'ın petrol ihracatını sıfırlamayı hedeflemişti.
Yaptırımların ardından ekonomisi petrole dayalı İran'ın petrol ihracatı ciddi oranda azalmıştı.
İran Petrol Bakanlığının istatistiklerine göre, ABD nükleer anlaşmadan ayrılmadan önce Nisan 2018'de günlük 3,8 milyon varil ham petrol ve kondensat üretimi yapan İran, bu miktarın 2,8 milyon varilini ihraç ediyordu.
Bu süreçte satmakta zorlandığı için petrol üretimini günlük 2 milyon varilin altına indiren İran'ın ihraç ettiği petrol miktarı da üçüncü ülkelerin ve tanker izleme şirketlerinin verilerine göre, ortalama günlük 500 bin varilin altına düşmüştü.
ABD'de Joe Biden yönetiminin göreve gelmesiyle Washington ve Tahran, Avrupa Birliğinin (AB) aracılığında nükleer anlaşmaya tekrar dönüş için dolaylı görüşmelere başlamıştı.
Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 13 Ocak'ta yaptığı bir konuşmada, "Hükümetimiz döneminde petrol ihracatı yüzde 40 arttı. Buradan elde edilen para da ülkeye dönüyor" demişti.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.