Mısır'da bulunan ilk hamile mumya: Karnındaki fetüsün "turşu" gibi korunduğu ortaya çıktı

Jan Węzyk-Rudzki tarafından bulunan tabut, kartonaj kalıp ve mumya (Varşova Mumya Projesi)
Jan Węzyk-Rudzki tarafından bulunan tabut, kartonaj kalıp ve mumya (Varşova Mumya Projesi)
TT

Mısır'da bulunan ilk hamile mumya: Karnındaki fetüsün "turşu" gibi korunduğu ortaya çıktı

Jan Węzyk-Rudzki tarafından bulunan tabut, kartonaj kalıp ve mumya (Varşova Mumya Projesi)
Jan Węzyk-Rudzki tarafından bulunan tabut, kartonaj kalıp ve mumya (Varşova Mumya Projesi)

Bilim insanları mumyalanmış, hamile bir Mısır mumyasına ait ilk örnekte keşfedilen fetüsün çürüyen kadının içinde "turşuya dönüşmeye başlayarak" korunduğunu söyledi.
Geçen yıl nisanda Polonya'nın Varşova kentinde araştırmacılar, bilinen ilk ve tek hamile antik Mısır mumyasını buldu. Onlarca yıl boyunca, bu mumyanın M.Ö. birinci yüzyıldan kalma erkek bir rahip olduğu zannedilmişti.
Journal of Archaeological Science'da yayımlanan ve doğmamış çocuğun dokularının mumyada nasıl korunduğuna ve dünya genelinde müze koleksiyonlarında daha fazla sayıda bu türden korunmuş fetüs örneğine rastlanıp rastalanamayacağına dair daha çok soruyu gündeme getiren araştırmaya göre, kadın muhtemelen hamileliğinin 26. ve 30. haftaları arasında hayatını kaybetmişti.
Yeni makalede bilim insanları, rahmin içinde dokunulmadan kalan fetüsün "turşuya dönüşmeye" başlayarak korunduğunu dile getiriyor.
Yazdıkları blog gönderisinde bilim insanları, "Yapılan en estetik karşılaştırma değil ama ana fikri aktarıyor. "Cesetlerde kanın pH'ı, rahmin içeriği de dahil olmak üzere, önemli ölçüde düşer, daha asidik hale gelir. Amonyak ve formik asit yoğunluğu zamanla artar" dedi.
Araştırmacılara göre mumyalama süreci, "rahmi neredeyse hava geçirmez şekilde kapattı" ve fetüse hava ve oksijen erişimini önemli ölçüde sınırlandırdı. Böylece fetüsü eski bedenlerin bugüne kadar korunmasını sağlayan, bataklıklardaki ortama benzer bir ortama yerleştirdi.
Bilim insanları bunun, birbirinden farklı iki mumyalama işleminden geçen, biri kadın biri de doğmamış çocuk olmak üzere iki farklı mumyayla sonuçlandığını söyledi.
Araştırmacılar fetüsün asidik, "bataklık benzeri" bir ortamda olduğunu ve bu ortamın daha sonra annenin mumyalanması sırasında kuruduğunu belirtti.
Ölen kadının natronla kaplı olduğu aktarıldı. Natron, mumyalama sürecinde vücudu kurutmak için kullanılan ve akabinde rahmi ve fetüsü de kurutan, Mısır sodyumunda doğal olarak ortaya çıkan bir madde.
Fakat araştırmacılar mumyalanmış bedenlerde bu şekilde korunan fetüslerin kemiklerin iyi korunmayabileceğini, dolayısıyla röntgen ve bilgisayarlı tomografi görüntülerinde görünmeyebileceğini belirtiyor.
Bu vakadaysa alkali ortamdan asidik ortama geçişin fetüs kemiklerinin kısmen ayrışmasına yol açtığı ama yumuşak doku şeklinin korunduğu ifade ediliyor.
Bu durum asidik bir ortamdaki demineralizasyon sebebiyle kemiklerin nadiren bulunduğu bataklık cesetlerinde görülene benziyor.
Mineralizasyon hamileliğin ilk iki üç aylık döneminde çok zayıf olduğu ve ancak daha sonra hızlandığı için, bilim insanları fetüsteki neredeyse tüm kemiklerin ve diğer minerallerin erozyona uğradığını söyledi.
Bilim insanları, yeni bulgulara dayanarak, radyologların mumyaları incelediğinde pelvik bölgedeki yumuşak dokuların şekline dikkat etmesinin önemini vurguladı.
Dünyadaki başka müze koleksiyonlarında henüz bu açıdan analiz edilmemiş çok sayıda hamile kadın mumyası bulunma ihtimalinin yüksek olduğu düşünülüyor.
Blog yazısında "Artık, bulgularımızı göz önüne alırsak, bir sonraki mumyalanmış hamile kadının keşfedilmesi an meselesi" ifadeleri yer alıyor.
Independent Türkçe



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe