Myanmar'da geçen yıl 1,6 milyon kişi işini kaybetti

Rangoon'daki ordu karşıtı protestocular (AFP)
Rangoon'daki ordu karşıtı protestocular (AFP)
TT

Myanmar'da geçen yıl 1,6 milyon kişi işini kaybetti

Rangoon'daki ordu karşıtı protestocular (AFP)
Rangoon'daki ordu karşıtı protestocular (AFP)

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), askeri yönetim altındaki Myanmar'da geçen yıl yaklaşık 1,6 milyon kişinin işini kaybettiğini duyurdu.
ILO tarafından yayınlanan raporda, siyasi kargaşa, şiddet, güvensizlik ve yerinden edilmenin yanı sıra Kovid-19 salgınından kaynaklanan sorunlar nedeniyle ülkenin "çok boyutlu bir insani krizle" karşı karşıya olduğu kaydedildi.
Ordunun 1 Şubat 2021'de seçilmiş hükümeti devirerek iktidarı ele geçirmesinin ardından, kayıtlı ve kayıt dışı istihdam dahil olmak üzere işini kaybedenlerin tüm istihdamın yaklaşık yüzde 8'i olduğuna işaret edildi.

Ülke ekonomisinin geçen yıl yaklaşık yüzde 18 oranında daraldığı tahmin edilirken, askeri yönetimin işçi örgütlenmesine de darbe vurmasıyla fabrikalardaki koşulların kötüleştiği ve pek çok işçinin düşük ücretli işlere veya çiftlik işlerine yöneldiği aktarıldı.
Yatırımcıların projeleri askıya alması veya iptal etmesi nedeniyle yaklaşık 350 bin inşaat işi ortadan kalktı.
Otellerin kapanması ve pandemi nedeniyle çoğu seyahatin kısıtlanması üzerine turizm ve otelcilik sektörlerinde de yaklaşık 80 bin kişi işini kaybetti.
Kadın istihdamı için en hızlı büyüyen alanlardan hazır giyim imalatı sektöründe de 220 bin kişilik daralma yaşandı.

Daralan istihdamın önemli oranda kadınları etkilediği aktarılan raporda, istihdamda yaklaşık 1,6 milyon kişilik daralma olduğu bildirildi.

Myanmar'daki askeri darbe
Myanmar ordusu, 2020'deki genel seçimlerde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilim yaşanmasının ardından 1 Şubat 2021'de yönetime el koymuştu. Ordu, Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve bir yıllığına olağanüstü hal ilan etmişti.
Myanmar ordusunun darbe karşıtı protestocu ve isyancı gruplara silahlı müdahalesi sonucu bugüne kadar 902 kişi hayatını kaybetti, binlerce gösterici gözaltına alındı.
Bu arada, Siyasi Tutuklulara Yardım Kuruluşu, ülkede darbeden bu yana 1400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini, 10 binin üzerinde kişinin gözaltına alındığını bildirdi.



Dalay Lama: 130 yaşımı görmek istiyorum

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
TT

Dalay Lama: 130 yaşımı görmek istiyorum

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (AFP)

Tibet Budizmi'nin ruhani lideri 14. Dalay Lama Tenzin Gyatso cumartesi günü sürgündeki binlerce Tibetli'yle buluştu. 

Dünyanın dört bir köşesinden gelen takipçileri, 14. Dalay Lama'nın onlarca senedir yaşadığı Dharamshala yakınlarındaki büyük tapınakta bir tören düzenledi.  

6 Temmuz'da 90 yaşına girecek 14. Dalay Lama'nın çok uzun bir yaşam sürmesi için duacı oldular. 

Tenzin Gyatso törende yaptığı ve eş zamanlı olarak farklı dillere çevrilen konuşmasında Budistlerin ruhani koruyucularından birine işaret ederek şu ifadeleri kullandı:

Şu ana kadar elimden gelenin en iyisini yaptım. Avalokiteśvara'nın da desteğiyle 30-40 yıl daha yaşayıp duyarlı varlıklara ve Budizm öğretilerine hizmetimi sürdürmeyi umut ediyorum.

14. Dalay Lama, aralıkta Reuters'a yaptığı açıklamada 110 yaşına kadar yaşayacağını öngörmüştü. 

Tenzin Gyatso, ölümünden sonra Tibet'teki Budizm geleneğinin süreceğini belirterek, bu unvanı taşıyan son kişi olmayacağını önceki günlerde söylemişti.

Ruhani lider, 1587'de oluşturulan Dalay Lama unvanının yeni bir reenkarnasyonla süreceğini ifade etmişti.

Halefinin belirlenmesinde tek yetkinin kendi kurduğu Gaden Phodrang Vakfı'na ait olacağını söyleyen Tenzin Gyatso, 15. Dalay Lama'nın Çin sınırları dışında "özgür dünyada" doğacağını da yinelemişti. 

Gyatso'nun "Çin dahil herhangi bir ülke tarafından siyasi amaçlarla seçilen bir adayın tanınmaması gerektiğini" vurgulamasına Pekin'den tepki gelmişti. 

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, yeni Dalay Lama'nın Pekin yönetimi tarafından onaylanması gerekeceğini savunmuştu.

Tibet Budizmi'ne göre Dalay Lama, reenkarne olacağı bedeni kendisi seçebiliyor. 

Tenzin Gyatso, 1940'ta Dalay Lama’nın 14. reenkarnasyonu olarak Tibet Budizmi'nin ruhani liderliğini yapmaya başlamıştı.

Gyatso, Çin birliklerinin Tibet'in başkenti Lhasa'da 1959'da patlak veren bağımsızlık yanlısı ayaklanmayı bastırmasının ardından bölgeyi terk etmiş ve Hindistan'ın kuzeyindeki Dharamshala kentine yerleşmişti. Burada sürgündeki Tibet meclisi ve hükümetini kurmuştu.

Himalaya Dağları'nın kuzeyinde yer alan 2,5 milyon kilometre genişliğindeki Tibet Platosu, deniz seviyesinden ortalama 4 bin 380 metre yüksekliğiyle "dünyanın çatısı" diye biliniyor.

Tarih boyunca yarı göçebe Tibet halkının yurdu olan bölge, 1951'de imzalanan 17 Nokta Anlaşması'yla Çin'in egemenliğine girmişti. Pekin yönetimi, bunu "Tibet'in barışçıl özgürleşmesi" diye adlandırmıştı.

Independent Türkçe, AFP, Reuters