Mısır'da etrafı dağlarla çevrili 'yeraltı hayvan mezarlığı' gizemini koruyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Mısır'da etrafı dağlarla çevrili 'yeraltı hayvan mezarlığı' gizemini koruyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Mısır'ın Minya kentinde yer alan etrafı dağlarla çevrili mumyalanmış yüzlerce "kutsal hayvanın" bulunduğu yaklaşık 2 bin 350 yıllık hayvan mezarlığı gizemini hala koruyor.
Mısır Turizm Bakanlığının resmi sitesinde yer alan bilgiye göre, Kahire'nin güneyindeki Minya kentinin Tuna el-Cebel bölgesinde kutsal ibis kuşu ve babunların mumyalandıktan sonra gömülmesi için kayaya oyulmuş yeraltı mezarları bulunuyor.
"Ölüler Şehri" olarak isimlendirilen ve M.Ö. 350-300 yıllarında inşa edildiği tahmin edilen yeraltı mezarlığı, 1932 yılında Mısırlı arkeolog Sami Cebera tarafından keşfedildi.

"Mumyalanmış maymuna bakınca sanki beni izliyormuş gibi hissediyorum"
Yeraltı mezarlığını ziyaret eden Emira İbrahim, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Sosyal medyada Tuna el-Cebel bölgesine ait bazı fotoğraflar gördüm ve burayı çok merak ettim. Daha sonra mezarlıkta bulunan eski Mısır Tanrısı Thoth'ın kutsal tapınak babunu (maymun) ve ibis kuşu hakkında bilgi edindim" dedi.

Yaptığı araştırmanın ardından yeraltı mezarlığını ziyaret etmeyi çok istediğini dile getiren İbrahim, "Gerçekten muazzam bir şey. Mumyalanmış maymuna bakınca sanki gözlerini bana dikmiş ve beni izliyormuş gibi hissediyorum" diye konuştu.

Firavunlar döneminde kutsal kabul edilen ibis kuşunu öldürmenin cezası idam
Dört ayrı bölümden oluşan ve en eski bölümünün 26. Firavun hanedanlığına dayandığı tahmin edilen yeraltı mezarlığı, içinde mumyalanmış yüzlerce kutsal tapınak babunu ve ibis kuşu mezarı barındırıyor.

Mezarlıkta oyulmuş kayalarda hayvanların isimleri, türleri, ölüm nedeni ve sahiplerinin isminin de yer aldığını belirten İbrahim, eski Mısırlılarda kutsal ibis kuşunun öldürülmesinin cezasının idam olduğunu söyledi.
Kutsal kabul edilen hayvanların yeniden dirileceğine inanılıyor

Mezarlığın bir başka ziyaretçisi Dünya Ahmed de "Hayvanları mumyalayan ve defneden kâhin Ankhor'un mezarlardaki tasarımı çok etkileyici. Üzerinden binlerce yıl geçmesine rağmen mezarlar ilk günkü ihtişamını koruyor" şeklinde konuştu.
Ahmed ayrıca, eski Mısırlılar döneminde kutsal kabul edilen hayvanların mumyalanmasının sebebinin de öldükten sonra yeniden dirileceklerine inanılması olduğunu belirtti.

Tuna el-Cebel bölgesindeki her mumyanın ayrı hikayesi var

Bir diğer ziyaretçi Nurhan Tevfik ise kendisini arkadaşlarıyla beraber Tuna el-Cebel bölgesini ziyaret etmeye iten şeyin M.S. 2. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen, varlıklı bir ailenin kızı olan İzadora'nın acıklı hikayesi olduğunu söyledi.
Tevfik, sonu hüzünlü biten bu hikayeye göre, İzadora'nın aşık olduğu bir askerle evlenmek istediğini ancak babasının bu evliliğe karşı çıktığını ve sevdiği adamla kaçarken Nil Nehri'nde boğularak öldüğünü anlattı.
Mezarın üzerinde eski Yunanca bir şiir olduğunu kaydeden Tevfik, İzadora'nın ölümünden sonra babasının, kızını mumyalatarak Tuba el-Cebel bölgesinde yaptırdığı mezarlığa defnettiğini belirtti.

Tevfik, "Araştırınca görülüyor ki buradaki her mumyanın kendine özel ayrı bir hikayesi var" dedi.

Gizemli "Ölüler Şehri"
"Ölüler Şehri" olarak bilinen Tuna el-Cebel bölgesi, 1932 yılında Mısırlı arkeolog Sami Cebera tarafından keşfedildi. Kazı işlemleri ise Kahire Üniversitesinin desteğiyle 1932 ile 1952 yılları arasında yaklaşık 20 yıl sürdü.

Bölgede eski Mısırlılar tarafından kutsal kabul edilen mumyalanmış hayvanların bulunduğu yeraltı mezarlığının yanı sıra, M.Ö. 4. yüzyıl ile M.S. 2. yüzyıla dayanan 39 ayrı mezarlık da yer alıyor.



İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

TT

İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)
İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)

Bu sabah erken saatlerde Suriye'nin güneyindeki Suveyda kentinde Suriye hükümet güçleri ile yerel Dürzi militanlar arasındaki çatışmalar yeniden başlarken, İsrail dünden bu yana Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı tuttuğu saldırılarını bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesini de kapsayacak şekilde genişletti. Duruma müdahalesini arttıran İsrail, başkent Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarına art arda saldırılar düzenledi.

Saldırılar, Suriye hükümetinin, hükümet güçlerinin kentin kontrolünü ele geçirmesinden bir gün sonra Suveyda'da çatışmaların yeniden başladığını açıkladığı sırada gerçekleşti. Suriye resmi haber ajansı SANA, Savunma Bakanlığı'nın bugün yaptığı açıklamada, ‘yasadışı’ grupların Suveyda'daki ulusal hastaneyi ordu ve iç güvenlik güçlerine karşı operasyonları için bir merkez olarak kullandıklarını ifade ettiğini aktardı.

Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Dairesi, silahlı gruplara mensup çok sayıda keskin nişancının hastanenin çatılarında konuşlandığını ve hükümet güçlerini yoğun bir şekilde hedef aldığını bildirdi. Medya ve İletişim Dairesi tarafından yapılan açıklamada, “Hastane ve çevresinin temizlenmesi ve Sağlık ve Acil Durum bakanlıkları yetkililerinin hastaneye girmesine izin verilmesi için defalarca çağrı yaptık, ancak şu ana kadar herhangi bir yanıt alamadık” denildi.

cd
Suveyda'daki çatışmaların ardından ordu ve güvenlik güçleri kente konuşlandı. (EPA)

İsrail, önceki gün Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı kalan saldırılarını bugün Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı çevresini de kapsayacak şekilde genişletti.

İsrail ordusu bugün yaptığı açıklamada, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişini hedef aldığını ve Suriye ile sınır bölgesindeki güçlerini takviye edeceğini duyurdu. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee bugün yaptığı açıklamada, ordunun Suriye ordusunun başkent Şam'daki Genelkurmay Karargahı’nın girişine saldırı düzenlediğini bildirdi. Adraee yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun ‘Suriye'deki Dürzi vatandaşlara yönelik gelişmeleri ve eylemleri izlemeye devam ettiğini’ belirterek, siyasi direktifler doğrultusunda bölgede saldırılar düzenlediklerini ve farklı senaryolara karşı tetikte olduklarını söyledi. Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişine yapılan saldırıdan birkaç saat sonra İsrail savaş uçakları, Şam'ın kalbindeki bu askeri bölgeye yeni saldırılar düzenlemek üzere geri döndü. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'ye yönelik acı verici saldırıların başladığını söyledi. Katz, “Şam'a verilen sinyaller sona erdi ve şimdi acı verici saldırılar gelecek” dedi.

Suriye resmi haber ajansı SANA bugün Şam'da bir patlama sesi duyulduğunu bildirirken, Suriye devlet televizyonu da İsrail insansız hava araçlarının (İHA) başkent üzerinde uçtuğunu duyurdu. Suriye devlet televizyonu, İsrail'in Şam'ın merkezinde düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayandırdığı haberinde İsrail hava saldırısının başkentteki Savunma Bakanlığı'nı hedef aldığını duyurdu. Suriye medyası daha sonra Genelkurmay Başkanlığı binasında ciddi hasar meydana geldiğini bildirdi.

Gelişmeler, Suveyda'da ilan edilen ateşkesin birkaç saat sonra çökmesinin ardından geldi. Ateşkes, insanların ölümüne neden olan ve günlerce süren kanlı mezhep çatışmalarına son vermeyi amaçlıyordu.

Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu vilayette patlak veren şiddet olayları, çeşitli mezhepler arasındaki ayrışmaları gün yüzüne çıkardı.

yjuı
Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda'ya giren Suriye güvenlik güçleri, 15 Temmuz 2025 (Reuters)

Suriye güvenlik güçleri pazartesi günü Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasındaki çatışmaları kontrol altına almak üzere bölgeye sevk edilmiş, ancak Dürzi militanlarla çatışmaya girmişti. İsrail pazartesi ve salı günleri hükümet güçlerine hava saldırılarıyla müdahale etti ve amacın Dürzileri korumak olduğunu söyledi.

Suriye Savunma Bakanlığı tarafından dün gece ilan edilen ateşkes kısa sürdü. Yerel bir haber sitesi olan Suveyda 24'ün haberine göre Suveyda şehri ve civar köyler günün erken saatlerinde ağır topçu ve havan topu saldırısına maruz kaldı. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Suriye Savunma Bakanlığı, Suveyda'daki yasadışı grupları ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Savunma Bakanlığı kent sakinlerine evlerinde kalmaları çağrısında bulundu.

Çatışmaların başladığı pazar gününden bu yana onlarca sivil, asker ve Dürzi militan öldü. Bir kişi, evinde başından vurulan kardeşinin cesedini bir Reuters muhabirine gösterdi.

fvgthy
Suriye güvenlik güçleri mensupları Suveyda'da bir mahallede, 15 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz bugün yaptığı açıklamada, Suriye hükümetini ‘Dürzileri rahat bırakması’ konusunda uyardı ve İsrail ordusunun Suriye hükümet güçleri çekilene kadar onları bombalamaya devam edeceğini vurguladı. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack dün yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘sükûnet ve bütünleşmeye doğru ilerlemek için’ tüm taraflarla temas halinde olduğunu ifade etti.