Güney Kore ve İran’ın gündemindeki konu: Dondurulmuş varlıklar

 Güney Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Choi Jong-kun, İranlı mevkidaşı Ali Bagheri Kani ile bir araya geldi (Yonhap)
Güney Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Choi Jong-kun, İranlı mevkidaşı Ali Bagheri Kani ile bir araya geldi (Yonhap)
TT

Güney Kore ve İran’ın gündemindeki konu: Dondurulmuş varlıklar

 Güney Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Choi Jong-kun, İranlı mevkidaşı Ali Bagheri Kani ile bir araya geldi (Yonhap)
Güney Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Choi Jong-kun, İranlı mevkidaşı Ali Bagheri Kani ile bir araya geldi (Yonhap)

Konu hakkında bilgi sahibi bir kaynak Güney Kore resmi haber ajansı Yonhap’a yaptığı açıklamada, Güney Kore ve İran’ın, yıllarca süren tartışmayı çözmenin yollarını ele almak için önümüzdeki ay Seul'de çalışma grubu istişareleri düzenlemeyi planladığını söyledi.
İki ülke arasındaki ilişkiler, ABD eski Başkanı Donald Trump'ın 2015 nükleer anlaşmasından geri çekilmesinin ardından yeniden uygulanan ABD yaptırımları nedeniyle İran’a ait 7 milyar doları aşan paranın Kore bankalarından dondurulmuş olmasıyla gergin.
İranlı yetkililerin anlaşmaya varmak için yaptırımların kaldırılmasını talep etmesiyle, nükleer anlaşmayı canlandırma amaçlı müzakereler kritik bir aşamaya gelirken, İran’ın dondurulmuş varlıkları ise yeniden gündeme geldi.
Güney Kore yetkilileri, önerilen çalışma gruplarının, yaptırımlar kaldırıldıktan sonra olası bir fon transferinin ayrıntılarını ve ayrıca bir anlaşmaya varılmazsa diğer hususları tartışmalarının beklendiğini söyledi.
Yonhap’a konuşan kaynak, “Çalışma gruplarının öncelikle ABD yaptırımlarının kaldırılması durumunda İran varlıklarının nasıl geri ödeneceğini tartışmaları bekleniyor… Yaptırımlar kaldırıldıktan sonra İran'dan petrol ithalatına devam etme olasılığını da tartışabilir” ifadelerini kullandı.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.