Etik uzmanları Elon Musk'ın beyin çiplerinin kendilerini niye endişelendirdiğini açıkladı

Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)
Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)
TT

Etik uzmanları Elon Musk'ın beyin çiplerinin kendilerini niye endişelendirdiğini açıkladı

Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)
Beynine iki adet çip takılan 9 yaşındaki Pager adlı maymunun video oyunu oynadığı görüntüler büyük yankı uyandırmıştı (Neuralink)

Elon Musk'ın implante edilebilir beyin-makine arayüzleri geliştirmek için 8 nörologla birlikte kurduğu Neuralink insanlı denemelere hazırlanırken, uzmanlar da firmanın çalışmalarına dair endişelerini dile getiriyor.
2016'da ABD'nin San Francisco kentinde kurulan nöroteknoloji firması, beyin aktivitelerini uyarmak için insanların beyinlerine yerleştirilecek bir çip geliştiriyor.
Daha önce domuzların ve bir maymunun beynine çip yerleştiren firma, temelde beyninde hasar olan insanlara yardım edecek teknolojiler geliştirmeyi amaçlıyor.
Öte yandan bazı uzmanlar gelecekte bu teknolojinin kötü amaçlar doğrultusunda kullanılacağından endişe duyuyor.
Wisconsin Üniversitesi'nde görev alan tıp tarihçisi ve biyoetikçi Dr. Karola Kreitmair, "Kamuoyunun bu tür bir teknolojinin kullanılabilir hale gelmesinin büyük resimdeki etkilerine dair yeteri kadar bilgilendirildiğini düşünmüyorum" dedi.
Daily Beast'e konuşan Kretmair, kâr amaçlı bir şirketin böylesi bir hamle yapmasının sıkıntı doğurabileceğini ekledi.
Futurism'e göre pek çok kişi, bu ürünlerin nihayetinde kâr amacıyla nasıl kullanılacağını sorguluyor. 
SUNY Upstate Tıp Üniversitesi'nde görevli biyoetikçi Syd Johnson, "Nihai hedef, elde edilen beyin verilerini diğer cihazlar için kullanmak veya bu cihazları başka şeyler için kullanmaksa, örneğin araç kullanmak veya bir Tesla sürmekse, o zaman çok daha büyük bir pazar olabilir" ifadelerini kullandı:
"Ama bu durumda gerçek ihtiyaçları olan insanlar, başka birinin ticari kazancı için riskli araştırmalarda sömürülmüş ve kullanılmış olur."
Kreitmair buna katıldığını belirtti. Teknolojinin örneğin felçli insanların "hayatı değiştirebileceğine" inanan biyoetikçi, tüketici kullanımı söz konusu olduğunda "çok sayıda etik kaygı uyandırdığını" söyledi.
Öte yandan, uzmanların kaygılarında teknoloji milyarderi Musk'ın çizdiği imaj da etkili oldu. Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nde nöroetik araştırmacısı Dr. Laura Cabrera, "Bu şirketler ve şirket sahipleri bir nevi şovmen gibiler" diye konuştu.
"Abartılı iddialarda bulunacaklar ve bence bu tehlikeli çünkü insanların bazen buna körü körüne inandığını düşünüyorum" diyen Cabrera, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Elon Musk'ın söyledikleri konusunda her zaman temkinliyim."
Independent Türkçe, Futurism, Daily Beast



Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
TT

Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bir uydu takipçisi, Venüs'e iniş yapabilecek dayanıklılıkta tasarlanan yarım tonluk Sovyet uzay sondasının iki hafta içinde Dünya'ya geri döneceği ve meteor gibi "sert düşebileceği" uyarısında bulundu.

1972'de fırlatılan uzay aracı hiçbir zaman Dünya'nın yörüngesini geçemedi ve kalıntıları 50 yılı aşkın süredir gezegenin etrafında dönüyor.

Sonda, 10 Mayıs civarında alevler içinde Dünya'ya geri düşmeye başlayacak.

Hollandalı uydu takipçisi Marco Langbroek blog yazısında, "Bundan yaklaşık 2 hafta sonra, alışılmadık bir kontrolsüz yeniden giriş gerçekleşecek: Başarısız bir Sovyet Venera görevinden 53 yıllık iniş kapsülü Dünya yörüngesinde sıkışıp kaldı" dedi.

Uzay sondasının yeniden giriş sırasında yanma ihtimali az da olsa var ancak Venüs'e inişe dayanmak üzere inşa edildiği için bu pek olası görünmüyor.

Delft Teknoloji Üniversitesi'nde uzay durumsal farkındalığı dersi veren Dr. Langbroek, "Bu, Venüs atmosferinden geçerken hayatta kalmak üzere tasarlanmış bir iniş aracı olduğundan, Dünya atmosferine yeniden girişte ve çarpışmada sağlam kalması mümkün" dedi.

Uzay aracı paraşütle donatılmış olsa da bu paraşüt çalışır durumda olmayabilir.

Dr. Langbroek, Popular Science'a "Eğer yeniden girişten sağ çıkarsa, sertçe düşecektir" diye konuştu.

Dr. Langbroek, yaklaşık 1 metre genişliğinde ve 500 kg'ın biraz altında ağırlığa sahip sondanın atmosfere yeniden girebileceğini ve saatte yaklaşık 250 km hızla Dünya'ya çarpabileceğini, bunun da meteor çarpmasına benzer riskler oluşturduğunu söyledi.

Casus uydu, meteor ve asteroitleri izleyen öğretim görevlisi, "Söz konusu riskler özellikle yüksek olmasa da sıfır da değil" dedi.

Düşen sondanın ne zaman ve nereye çarpabileceği belirsizliğini koruyor.

Dr. Langbroek, "51,7 derecelik yörünge eğimiyle, yeniden giriş 52 Kuzey ve 52 Güney enlemleri arasında herhangi bir yerde gerçekleşebilir" dedi.

Bu, Birleşik Krallık kadar kuzeyden Yeni Zelanda kadar güneye herhangi bir yer olabilir.

Gök cismi takipçisi, "Mevcut modellememize göre yeniden giriş, aşağı yukarı 10 Mayıs civarında gerçekleşecek" dedi.

Geçen birkaç ay boyunca, model sürekli 9-10 Mayıs 2025'ten civarında yeniden girişe işaret ediyor.

İzleyiciler daha fazla veri toplamak ve ne zaman ve nereye çarpabileceğini belirlemek için uzay sondasını gözlemlemeyi sürdürüyor.

Dr. Langbroek, "Yeniden giriş tarihindeki belirsizlik, gerçek yeniden girişe yaklaştıkça azalacak ancak o gün bile belirsiz oranı hâlâ yüksek olacak" dedi.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space