WHO Çin’i Kovid-19’un kaynağını bulmak için iş birliğine çağırıyor

WHO Çin ile Kovid-19'un kaynağını tespit için iş birliğini vurguluyor

Dünya Sağlık Örgütü  Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (EPA)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (EPA)
TT

WHO Çin’i Kovid-19’un kaynağını bulmak için iş birliğine çağırıyor

Dünya Sağlık Örgütü  Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (EPA)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (EPA)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus yaptığı açıklamada, Çin Başbakanı Li Keçiang ile bir araya geldiğini, Çin yönetimiyle Kovid-19’un kaynağı konusunu ve pandeminin kökenine dair devam etmekte olan soruşturmayı görüştüğünü duyurdu.
Ghebreyesus, Twitter hesabı üzerinden paylaştığı gönderisinde şu ifadelere yer verdi; “Çin Başbakanı Li Keçiang ile tanıştığım için çok mutlu oldum. 2022 Kış Olimpiyatları vesilesiyle Pekin’e yaptığımız ziyaret sırasında dünya nüfusunun yüzde 70'ini aşılanması için bu yıl aşıların adil dağılımı konusunda büyük bir çaba gösterilmesi gerektiğini görüştük. Virüsün kökenini belirlemek için bilim ve kanıtlara dayalı olarak daha yakın iş birliği yapma gereğini de görüştük.”
Bu seyahat, Adhanom Ghebreyesus’un Çin’in Wuhan şehrinde ilk koronavirüs vakalarının bildirilmesinden birkaç hafta sonra Ocak 2020'den bu yana Çin'e yaptığı ilk ziyaret.
WHO’dan uluslararası uzmanlar, Çinli meslektaşları ile iş birliği içinde koronavirüsün kökenini araştırmak için Ocak 2021'de Wuhan'ı ziyaret etmişti.
Mart 2021'de yayınlanan ortak bir araştırmada, en muhtemel senaryonun, yeni tip koronavirüsün, insanlara bir hayvan aracılığıyla, muhtemelen bir yarasa ile bulaşmış olmasının mümkün olduğu düşünülürken, virüsün laboratuvardan sızdığı teorisinin pek olası olmadığı değerlendirildi.
Bu kapsamda Ghebreyesus, daha sonra Çin'deki bir laboratuvardan sızan virüsün hipotezi hakkında daha derinlemesine bir soruşturma çağrısında bulunarak, uluslararası uzmanların, Çin'deki ön verilere erişimde zorluklarla karşılaştığını vurguladı.
Ghebreyesus ayrıca, Pekin'in soruşturmayı nasıl ele aldığına dair bir eleştiride bulundu.
Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınının patlak vermesinden iki yıl sonra bile, bilim adamları kökenini belirlemek için aralıksız çaba gösteriyor.
Cenevre merkezli WHO soruşturmaya devam etmek için yeni bir bilim insanı ekibi kurdu. Ancak Çin, yeni bir soruşturmaya itiraz ederek iş birliği çağrılarını reddetti.
 



Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
TT

Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)

Bilim insanları, Neandertallerin 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at sürülerini avladığını öne sürdü. Yeni çalışma modern insanların en yakın akrabasının geçmişinde az bilinen bir döneme ışık tutuyor.

Almanya'nın Schöningen bölgesindeki arkeolojik kazı alanında 1994'te yapılan çalışmalarda, Paleolitik dönemden kalma bugüne kadarki en sağlam tahta mızraklar keşfedilmişti. 

İlk başta 400 bin ve sonra 300 bin yıl önceye tarihlenen mızrakları, modern insanlar (Homo sapiens) ve Neandertallerin ortak atası Homo heidelbergensis'in yaptığı düşünülüyordu. 

Ancak bulguları hakemli dergi Science Advances'ta 9 Mayıs Cuma günü yayımlanan çalışmaya göre mızraklar daha yeni ve muhtemelen Neandertaller tarafından kullanıldı.

Yeni bir yönteme başvuran bilim insanları, mızraklarla aynı tortu tabakasında bulunan salyangoz kabuklarının amino asit analizini yaparak silahları tarihledi. Bulgular aletlerin yaklaşık 200 bin yıl önce yapıldığına işaret ediyor.

Neandertallerin kullandığı anlaşılan bu silahlar, bozulmamış haldeki en eski tahta mızrak olma özelliğini koruyor. 

Araştırmacılar Neandertaller hakkındaki bilgilerin büyük bölümü 60 bin ila 40 bin yıl önceden geldiği için yeni çalışmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden makalenin ortak yazarı Dr. Jarod Hutson "Schöningen, Neandertal davranışının daha eski yönünü gösteriyor ve bu da bir boşluğu dolduruyor ve 200 bin yıl önce Neandertallerin hayatında neler olup bittiğine dair çok net bir resim veriyor" diyor.

Dr. Hutson örneğin mızrakların "bu kadar eski bir şey için epey gelişmiş" seviyede olduğunu belirtiyor.

Kazı alanında, kesilerek öldürülmüş yaklaşık 50 atın kalıntıları da keşfedilmişti. Bilim insanları Neandertallerin bu hayvanları mızrakla avladığını düşünüyor. 

Araştırmacılar bölgenin, at ailelerinin hedef alındığı bir pusu ve avlanma alanı olduğunu öne sürerek makalede şöyle yazıyor:

Bu rutin başarı seviyesine ulaşmak için Schöningen'deki av saldırıları, ortak bir dizi hedefle tam bir işbirliği içinde gerçekleştirilmiş olmalı. 

Bu kadar koordineli bir avlanma stratejisinin varlığı, yaklaşık 200 bin yıl önce ciddi bir organizasyon ve iletişim becerisine işaret ediyor.

Ekip, bu dönemde yeni yeni ortaya çıkan Homo sapiens'le Neandertallerin birbirine daha önce düşünülenden daha fazla benzediğini tahmin ediyor.

Ancak bazı uzmanlar bulgulara şüpheyle yaklaşarak mızrakların ne zaman ve kim tarafından kullanıldığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Göttingen Üniversitesi'nden arkeolog Thomas Terberger, yer almadığı çalışma hakkında "Şu an için argümanları ilgi çekici buluyorum ama kesinlikle ikna edici değiller" diyor. 

Independent Türkçe, IFLScience, Interesting Engineering, AP, Science Advances