Pakistan’da gerçekleşen linç toplumdaki radikalliğin boyutlarını gözler önüne serdi

Pakistan'ın doğusundaki Pencap’ta dine hakaret iddiasıyla öldürülen 41 yaşındaki Muhammed Muştak’ın cenazesine ailesinin yanı sıra emniyet güçleri ve halktan da yoğun katılım vardı. (AP)
Pakistan'ın doğusundaki Pencap’ta dine hakaret iddiasıyla öldürülen 41 yaşındaki Muhammed Muştak’ın cenazesine ailesinin yanı sıra emniyet güçleri ve halktan da yoğun katılım vardı. (AP)
TT

Pakistan’da gerçekleşen linç toplumdaki radikalliğin boyutlarını gözler önüne serdi

Pakistan'ın doğusundaki Pencap’ta dine hakaret iddiasıyla öldürülen 41 yaşındaki Muhammed Muştak’ın cenazesine ailesinin yanı sıra emniyet güçleri ve halktan da yoğun katılım vardı. (AP)
Pakistan'ın doğusundaki Pencap’ta dine hakaret iddiasıyla öldürülen 41 yaşındaki Muhammed Muştak’ın cenazesine ailesinin yanı sıra emniyet güçleri ve halktan da yoğun katılım vardı. (AP)

Pakistan’ın en büyük eyaleti Pencap’ta bir adamın dine hakaret ettiği gerekçesiyle öfkeli kalabalık tarafından linç edilmesi, ülkede radikalliğin önlenemez bir şekilde arttığını gözler önüne serdi.
Akli rahatsızlığı bulunduğu belirtilen Muhammed Muştak adlı vatandaşın bir camide Kur’an-ı Kerim'i tahrif etmekle suçlanması öfkeli kalabalığı harekete geçirdi. Muştak sopalarla darp edilerek öldürüldü. Muhammed Muştak’ın ailesi tarafından olay öncesinde polise verilen bilgide kendisinin günlerdir evde olmadığı bildirilmişti. Pakistan toplumunu dehşete düşüren bu olay, medyada ve siyasi çevrelerde toplumun yönelimine ilişkin sorgulamalar yapılmasına neden oldu.
Bu, Pencap’ta son dört ay içinde dine hakaret iddiasıyla işlenen ikinci cinayet oldu Pencap’taki sanayi şehri Sialkot'taki Sri Lankalı bir fabrika müdürü de aralık ayında öfkeli kabalık tarafından darp edilerek öldürülmüştü. Polis pazar günü Haneval ilçesine bağlı bir kasabada, cinayetin baş failler olduğuna inanılan 21 kişi de dahil olmak üzere 102 şüpheliyi tutukladı. Pencap polisi, kimlik tespitinin kayıtlı görüntüler yardımıyla yapılabildiğini bildirdi.

Tartışmalar arttı
Yaşanan son olayda Muştak Rajput adlı bir adamın Kur’an-ı Kerim'e saygısızlık ettiği iddiasıyla akşam namazı sonrasında toplanan yüzlerce kişi saldırıyı Jungle Dera köyünde gerçekleştirdi. Görgü tanıklarının ifadelerine göre olay yerine gelen polis adamı tutukladı ancak öfkeli kalabalık Rajput’u polisin elinden aldı. Akli dengesizliği bulunan orta yaşlı adam ağaca bağlandı ve taşlanarak öldürüldü.
Olayı şiddetle kınayan Başbakan İmran Han polise söz konusu cinayetlere karışanlara sıfır tolerans gösterilmesi ve en ağır cezanın uygulanması talimatını verdi. Pakistan Başbakanı, Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Hukuku kendi eli ile uygulamaya çalışanlara sıfır tolerans göstereceğiz. Kalabalık tarafından işlenen yargısız infazlar, katı yasalar ile ele alınacaktır. Pencap polisinden, Mian Channu'daki yargısız infazların failleri ve görevlerini yerine getirmeyen polisler aleyhindeki işlemler hakkında bir rapor istedim.”
İnsan Hakları Komisyonu’nun Pakistan ofisi tarafından yapılan açıklamada, başıboş kalabalığın talihsiz kurbana uyguladığı zulmün küfür iddialarının bir hukuk ve güvenlik meselesi olmaktan çıktığını gösterdiğine değinildi. İlgili yetkililer benzer bir olayı duygu patlaması olarak değerlendirirken hükümetin faillere karşı sıfır tolerans göstereceğini açıklamasının yeterli olmadığını vurgulayan ofis’in açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Devlet, dini hoşgörüsüzlüğü teşvik etmekten çekinmeyen siyasi ve dini grupların dostluğunu kazanmaya çalışmayı alışkanlık haline getirdi.”
Öfkeli kalabalığın korunmasının endişe ile takip edildiği vurgulanan açıklamada ayrıca hükümetin bağnazlığa direnmediği takdirde bunun bedelini sıradan vatandaşların ödeyeceği uyarısında bulunuldu.



Washington, Çin'de gözaltına alınan 3 Amerikalının serbest bırakıldığını duyurdu

Çin, "haksız yere gözaltına alınan" 3 Amerikan vatandaşını serbest bıraktı (AP)
Çin, "haksız yere gözaltına alınan" 3 Amerikan vatandaşını serbest bıraktı (AP)
TT

Washington, Çin'de gözaltına alınan 3 Amerikalının serbest bırakıldığını duyurdu

Çin, "haksız yere gözaltına alınan" 3 Amerikan vatandaşını serbest bıraktı (AP)
Çin, "haksız yere gözaltına alınan" 3 Amerikan vatandaşını serbest bıraktı (AP)

ABD'li yetkililer dün, görevden ayrılan ABD Başkanı Joe Biden'ın iktidarı Başkan seçilen Donald Trump'a devretmesinden birkaç hafta önce, Çin'in "haksız yere gözaltına aldığı" üç Amerikan vatandaşını serbest bıraktığını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer, ABD'de gözaltına alınan ve kimlikleri belirlenemeyen Çin vatandaşlarının serbest bırakılması karşılığında Mark Sweidan, Kai Lee ve John Leung'un serbest bırakıldığını doğruladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili, ABD'deki Şükran Günü hafta sonu arifesinde, "Yakında geri dönecekler ve yıllardan sonra ilk kez aileleriyle yeniden bir araya gelecekler. Bu yönetimin çabaları sayesinde Çin'de haksız yere gözaltına alınan tüm Amerikalılar evlerine dönecek" dedi.

Dosyaya aşina olan bir kaynak, üç Amerikalının Pekin'le yapılan ve ABD'de hapsedilen üç Çin vatandaşının da dahil olduğu bir takas kapsamında serbest bırakıldığını doğruladı.

Mark Suwidan, 2012 yılında bir iş gezisi sırasında uyuşturucu bulundurma suçlamasıyla tutuklandı.

Ailesi ve destekçileri, şoförünün kendisini haksız yere suçladığını göz önünde bulundurarak buna dair hiçbir kanıt olmadığını vurguluyor.

Çin'deki Dui Hua Mahkumları Destekleme Derneği'ne göre Suwidan, gözaltında tutulduğu süre boyunca uyku ve yemekten mahrum bırakıldı ve yaklaşık 45 kilo verdi.

Teksas'ta yaşayan annesi Katherine, geçen eylül ayındaki kongre duruşmasında Biden yönetiminin oğlunun serbest bırakılması için yeterli çaba göstermediğini değerlendirdi.

"Sevdiklerimiz siyasi piyonlar değil" dedi.

Amerikan vatandaşı John Leung kalıcı olarak Hong Kong'da ikamet ediyordu ve 2021'de casusluktan tutuklanarak suçlu bulundu.

Kai Li ise Şangay'da doğdu ancak Amerikan vatandaşlığına sahip. 2016 yılında casuslukla suçlanan bir iş adamı.

Eylül ayında, 2006'dan bu yana Çin'de tutuklu bulunan Amerikalı papaz David Lin serbest bırakıldı.

Amerikan medyasına göre David Lean, dolandırıcılıktan ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı, ancak Washington mahkumiyetin temelsiz olduğunu düşünüyordu.

Başkan Biden, geçen ay Lima'daki APEC zirvesi sırasında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yaptığı son görüşmede bu mahkumlar konusunu gündeme getirmişti.

Amerikalıların serbest bırakılması, Başkan Biden'ın serbest bırakılanları havaalanında kabul ettiği ABD ile Rusya arasındaki son mahkûm takaslarından farklı olarak, son derece gizlilikle çevrelendi.

Yetkililere göre Biden yönetimi, dünya genelinde haksız yere gözaltına alındığını düşündüğü yaklaşık 70 Amerikalının serbest bırakılmasını sağlamayı başardı.