Rusya Ukrayna’yı işgal ederse ne olur?

Rus askeri gücü Ukrayna sınırında (Reuters)
Rus askeri gücü Ukrayna sınırında (Reuters)
TT

Rusya Ukrayna’yı işgal ederse ne olur?

Rus askeri gücü Ukrayna sınırında (Reuters)
Rus askeri gücü Ukrayna sınırında (Reuters)

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeyi planlamadığını ve son günlerde Ukrayna sınırlarından bazı güçlerini geri çektiğini açıklamasına rağmen, Batı, Rusya’nın hala Kiev’e her an saldırmasını bekliyor.
Şarku’l Avsat’ın The Guardian gazetesinden aktardığı habere göre, politikacılar, analistler ve uzmanların görüşlerine yer verilerek, olası bir Rus işgalinin nasıl gerçekleşeceği ve bunun doğuracağı sonuçlar tartışıldı.

Rusya geniş çaplı bir işgali nasıl gerçekleştirebilir?
Kara, deniz ve hava kuvvetlerindeki ezici üstünlüğünü kullanan Rusya’nın, aynı anda birkaç cephede Ukrayna’ya saldırması bekleniyor.
Ukrayna’nın doğusundaki Donbass bölgesinden, kuzeyde Belarus’tan ve güneyde Kırım’dan kuşatılan Ukrayna ordusu teslim olmaya zorlanacak.
Uzmanlar, Belarus’ta konuşlu Rus kara kuvvetlerinin başkent Kiev’i ele geçirme çabalarına öncülük etmesini bekliyor.

Rusya’nın Ukrayna’da kontrol etmek istediği temel hedefler nelerdir?
Uzmanlara göre ilk hedef, Kievdeki Ukrayna hükümetinin hızla teslim olması ve seçilmiş liderlerin ‘etkisizleştirilmesi’ olacak.
Rusya’nın kontrol etmeye çalışacağı ana hedefler arasında Devlet Başkanlığı Sarayı, parlamento, bakanlıklar, medya kuruluşları ve Ukrayna’daki demokrasi yanlısı devrimlerin sembolik yeri olan Bağımsızlık Meydanı (Maidan Nezalezhnosti) yer alıyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in işgalden sonra uygulamaya çalıştığı plan nedir?
Putin, Ukrayna’yı Belarus gibi kurumsal olarak zayıf, Rusya’ya bağımlı ve Batı’dan ayrılmış bir devlete dönüştürmek istiyor.
Uzmanlar, Rusya’nın kendisine muhalif olanları ortadan kaldırırken, Kiev’de Moskova yanlısı politikacıları görevlendireceğini tahmin ediyor.
ABD’li yetkililer, Kremlin’in tutuklanacak veya suikaste uğrayacak üst düzey isimlerin bir listesini hazırladığına inanıyor.

Putin’in Ukrayna’yı işgal etmek için alternatif bir planı var mı?
Analistler, Rusya’nın 2008’de Gürcistan’da olduğu gibi, Ukrayna’nın doğusu ve Donbass’ta daha fazla toprak ele geçirmeyi amaçlayan sınırlı ve daha az riskli bir saldırıyı tercih edebileceğini ve oradaki Moskova yanlısı ayrılıkçı cumhuriyetlerin Ukrayna'dan bağımsızlığını savunabileceğini söylüyor.
Moskova ayrıca Azak Denizi’ndeki Mariupol ve Karadeniz’deki Odessa limanlarını ele geçirmeye ve Kırım’a bir ‘kara köprüsü’ kurmaya çalışabilir.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etme planları başarısız olabilir mi?
Evet. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri kolay kolay yenilmeyecek. Siviller savaşa katılabilir ve ardından Sovyetlerin Afganistan’ı işgali sırasında olduğu gibi ABD ve İngiltere onları silahlandırabilir.
İngiliz bakanlar, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Moskova için bir ‘batak’ olmasını bekliyor.
Bu durum Rus ekonomisi için feci sonuçlara yol açabilir ve Rus askerleri arasında çok kan dökülmesine neden olabilir.
Bu ayrıca Rusya’ya ağır yaptırımların uygulanmasına yol açacak. Böyle bir senaryoda Rus kamuoyu Putin aleyhine dönebilir.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin insan kaybı ne olur?
ABD, Rus topçu saldırıları, füzeleri, bombaları ve kara saldırılarının 50 bin sivili öldürebileceğini tahmin ediyor. Bu sayı, savaşın uzaması durumunda önemli ölçüde artabilir.
Yüz binlerce insan Ukrayna’dan kaçabilir ve Avrupa’yı büyük bir mülteci göçüyle karşı karşıya bırakabilir. 
Suriye’de olduğu gibi, Rus işgalinden sonra ağır insan hakları ihlalleri ve kimyasal silah vahşeti de göz ardı edilemez. 

Batı bir işgal durumunda ne yapacak?
Bazı NATO ülkeleri tarafından hızlı bir şekilde askeri yardım sağlanacak. Buna istihbarat ve taşınabilir füzeler gibi silahların paylaşımı da dahil olacak.
Çatışma devam ederse ve sivil kayıplar artarsa, Batı’nın Ukrayna’ya asker göndererek doğrudan müdahale etmesi yönündeki baskı da hızla artacak.
Buna ek olarak, dünyadaki binlerce bankayı ve finansal kurumu birbirine bağlayan küresel bir bankacılık iletişim ağı olan uluslararası finansal sistemi SWIFT’den izolasyonu da dahil olmak üzere Rusya’ya önemli ekonomik yaptırımlar uygulanacak.
Rusya eski Maliye Bakanı Alexei Kudrin, “Rusya’yı SWIFT siteminden çıkarmak, ekonomisinin yüzde 5 oranında küçülmesine neden olacaktır” dedi.
Rusya gerçekten SWIFT sisteminden çıkarılırsa, finans kurumlarının ülke içine veya dışına para göndermesini neredeyse imkansız hale getirecek. Bu, Rus şirketleri ve yabancı müşterileri, özellikle de petrol ve gaz ihracatı alıcıları için büyük bir krize yol açacak.



Arakçi: Zenginleştirme teknolojisi bombardımanla yok edilemez, hasarı hızlı bir şekilde onarabiliriz

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
TT

Arakçi: Zenginleştirme teknolojisi bombardımanla yok edilemez, hasarı hızlı bir şekilde onarabiliriz

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi dün yaptığı açıklamada, nükleer program konusunda ABD ile görüşmelerin hızlı bir şekilde yeniden başlaması ihtimalini dışlayarak, ülkesinin Washington'un kendisine karşı yeni askeri saldırılar düzenlemeyeceğinden emin olması gerektiğini vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Washington ile Tahran arasındaki görüşmelerin bu hafta yeniden başlayabileceği yönündeki açıklamasının sorulması üzerine Arakçi, “Müzakerelerin bu kadar çabuk başlayacağını sanmıyorum” dedi.

“Görüşmelere yeniden başlamaya karar verebilmemiz için öncelikle ABD'nin müzakereler sırasında bizi yeni bir askeri saldırıyla hedef almayacağından emin olmalıyız. Zamana ihtiyacımız var” diyen Arakçi, ‘diplomasi kapılarının asla kapanmayacağını’ belirtti.

Arakçi'ye Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Grossi'nin İran'ın birkaç ay içinde uranyum zenginleştirmeye yeniden başlayabilecek teknik kapasiteye sahip olduğu yönündeki son açıklaması da soruldu. Arakçi bu soruya şu cevabı verdi: “Zenginleştirme teknolojisi bombardımanla yok edilemez. Bu alanda yeni ilerlemeler kaydetme irademiz varsa ve bu irade mevcutsa, hasarı hızla onarabilir ve kaybedilen zamanı telafi edebiliriz.”

Arakçi'nin açıklaması, yardımcısı Mecid Taht Revançi'nin BBC'ye verdiği röportajda Washington ile diplomatik görüşmelerin ancak Washington'un ülkesine yeni saldırılar düzenlememesi halinde yeniden başlayabileceğini söylemesinden bir gün sonra geldi. Pazar akşamı yayınlanan röportajda Revançi, “Washington'un bizimle konuşmak istediğini duyuyoruz. Belirli bir tarih üzerinde anlaşmış değiliz. Mekanizmalar üzerinde de anlaşmış değiliz. Şu soruya yanıt arıyoruz: Biz diyalog halindeyken bir saldırganlık eyleminin tekrarlandığını görecek miyiz?” dedi ve ABD'nin ‘henüz pozisyonunu netleştirmediğini’ kaydetti.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Revançi, Tahran'a Washington'un Dini Lider Ali Hamaney'i hedef alarak ‘İran'da rejim değişikliğine gitmek’ istemediği bilgisinin verildiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İran devlet televizyonundan aktardığına göre Hükümet Sözcüsü Fatma Muhacirani bugün yaptığı açıklamada, ABD ile müzakereler için henüz bir tarih belirlenmediğini yineledi ve bu tarihin yakın olmayacağını da açıkça ifade etti.

İsrail 13 Haziran'da, İran'ın askeri ve nükleer tesislerini hedef alan, askeri liderlere ve nükleer bilim adamlarına suikastlar içeren sürpriz bir saldırıyla savaşı başlattı ve İran'ın nükleer bomba elde etmesini engellemeye kararlı olduğunu ilan etti. Tahran ise nükleer silah edinme iddialarını reddederek sivil nükleer enerjiye sahip olma hakkını savundu.

21-22 Haziran gecesi ABD, İran'ın üç büyük nükleer tesisine saldırı düzenledi. 12 gün süren savaşın ardından ABD Başkanı Donald Trump 24 Haziran'da İran ile İsrail arasında ateşkes ilan etti. Trump daha sonra, askeri kullanım için uranyum zenginleştirmesi halinde ABD'nin İran'ı tekrar vuracağı sözünü verdi.

Revançi pazar günü yayınlanan röportajında, İran'ın enerji üretimi için uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştirme hakkını yineledi.

Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı UAEA’ya göre İran, 2015 anlaşmasında yüzde 3,67 ile sınırlandırılmış olan uranyumu yüzde 60'a kadar zenginleştirebilen tek nükleer olmayan güç.

Nükleer savaş başlığı yapmak için uranyumu yüzde 90 oranında zenginleştirmek gerekiyor.