Kambur balinaların çiftleşmek için katettiği mesafe, araştırmacıları şaşırttı

Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)
Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)
TT

Kambur balinaların çiftleşmek için katettiği mesafe, araştırmacıları şaşırttı

Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)
Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)

Yeni bir araştırma kambur balinaların çiftleşmek için çok uzak mesafelere seyahat edebildiğini ortaya koydu.
Hawaii'deki balina araştırmaları merkezi Whale Trust Maui'den James Darling ve meslektaşları, bazı kambur balinaların eş bulmak için 6 bin kilometre kadar yol aldığını tespit etti.
Bu mesafe Türkiye ve Bangladeş arasındaki uzaklığa denk geliyor.
Latince adı Megaptera novaeangliae olan kambur balinalara her okyanusta rastlanabilir.
Kuzey Pasifik'tekiler yazlarını genelde Alaska ve Kanada çevresinde beslenerek geçiriyor ve kışın üremek için Meksika ve Hawaii yakınlarındaki sulara göç ediyor.
Yeni araştırmada doğal ortamda çekilmiş 450 binden fazla balina fotoğrafından oluşan bir veritabanı analiz edildi. 
Hakemli bilimsel dergi Biology Letters'ta yayımlanan analiz, kuyruklarındaki işaretlerden tanınabilen iki erkeğe odaklandı. 
Bu hayvanların fotoğraflarından bazıları Meksika'nın batı kıyısı açıklarında, bazılarıysa yaklaşık 6 bin kilometre ötedeki Hawaii yakınlarında, yaklaşık iki ay arayla kaydedilmişti.
Fotoğraflara göre erkeklerden biri, 23 Şubat ve 17 Nisan 2006 ​​arasında Hawaii'nin Maui adasından Meksika'nın Revillagigedo takımadalarına, 4 bin 500 kilometre yol gitmişti.
Diğeriyse 16 Şubat ve 5 Nisan 2018 ​​arasında, Meksika'nın Guerrero eyaleti açıklarından Maui'ye giderek 6 bin kilometrelik mesafeyi kat etmişti. Bu balina, bölgede tek bir dişiyi takip eden 7 erkekten biri olmuştu.
Fotoğraflar, balinaların kısa sürede bu mesafeyi almak için tipik seyir hızlarının epey üstüne çıktığını da gösterdi.

Balinaların aldığı mesafe harita üzerinde gösterildi (Google Haritalar)
Araştırmacılar dişilerin de erkekler gibi, çiftleşme döneminde uzak mesafelere yolculuk edebildiğini düşünüyor. Dişi kambur balinaların her üreme mevsiminde yeni bir eş aradığı biliniyor.
New Scientist’e konuşan Darling, "Keşfin ilk anında, 'Şaka olmalı!' diye düşündük" ifadelerini kullandı:
"Okyanusu kendi arka bahçeleriymiş gibi geziyorlar."
Independent Türkçe, New Scientist, Business Insider



Parkinson hastalığını tespit eden kalem üretildi

(Unsplash)
(Unsplash)
TT

Parkinson hastalığını tespit eden kalem üretildi

(Unsplash)
(Unsplash)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bilim insanları, Parkinson hastalığının erken belirtilerini saptamak için el hareketlerini yapay zekayla analiz eden özel bir kalem geliştirdi. Bu gelişme, hastalığın düşük maliyetli teşhisine önayak olabilir.

Bu cihaz, dünya çapında 10 milyon kişiyi etkileyen bu nörolojik hastalığa sahip olan ve olmayan kişilerin yazma şeklindeki farklılıkları tespit edebiliyor. Hastalığın belirtileri arasında titreme ve uzuv ve vücut hareketlerinde bozulma yer alıyor.

Parkinson hastalığı, Alzheimer'dan sonra en yaygın ikinci nörodejeneratif hastalık ve bu tür rahatsızlıklar arasında en hızlı ilerleyeni.

Ancak genellikle hastanın motor becerilerini gözlemleyerek yapılan teşhisler, uzman eksikliği nedeniyle düşük ve orta gelirli ülkelerde yetersiz kalıyor.

El yazısı, beyin-el koordinasyonu gerektiren karmaşık bir süreç ve önceki araştırmalar, Parkinson hastalığının el yazısını önemli ölçüde etkilediğini gösterdi.

Manyetik mürekkep içeren yapay zekalı kalem, el yazısı örneklerini analiz ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit ediyor. Kaliforniya Üniversitesi'nin Los Angeles kampüsünden araştırmacılar, "Burada, yumuşak manyetoelastik uç ve manyetik sıvı mürekkep içeren, hem yüzeydeki hem de havadaki yazma hareketlerini hassas ve niceliksel olarak yüksek kaliteli, analiz edilebilir elektrik sinyallerine dönüştürebilen, kendi kendine çalışan, Parkinson hastalığı teşhisi için bir teşhis kalemi geliştirdik" dedi.
 

Görsel kaldırıldı.

Parkinson hastalığı tanı kalemi (Jun Chen)


Araştırmacılar, yapay zeka sisteminin yardımıyla kalemin, Parkinson hastası üç kişinin el yazısı örneklerini 13 sağlıklı katılımcının el yazısı örneklerinden başarıyla ayırt edebildiğini gösterdi.

Cihazın 16 kişilik küçük bir grupta Parkinson hastalığını yüzde 95'in üzerinde doğrulukla tespit edebildiğini buldular.

Araştırmacılar, kalemin düşük maliyetli, doğru ve yaygın şekilde dağıtılabilir bir teknolojiye dönüştürülerek, geniş nüfuslu ve kaynakları sınırlı bölgelerde Parkinson teşhisini iyileştirmesini umduklarını belirtti.

Geliştirdiğimiz tanı kalemi, büyük nüfuslarda ve kaynakların sınırlı olduğu bölgelerde Parkinson hastalığı tanısını iyileştirme potansiyeline sahip, düşük maliyetli, yaygın şekilde dağıtılabilir ve güvenilir bir teknolojiyi temsil ediyor.

Bu, henüz muhtemel Parkinson hastası olduğunu bilmeyen, tedavi görmemiş bireyler için özellikle faydalı.


Independent Türkçe, independent.co.uk/tech