عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Hizbullah ve rakipleri, Lübnan’ın doğusundaki ‘Sünni oylarına’ göz dikti

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)
    Baalbek / Şarku’l Avsat
TT
TT

Hizbullah ve rakipleri, Lübnan’ın doğusundaki ‘Sünni oylarına’ göz dikti

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)

(Şii) Hizbullah ve rakipleri, (Sünni) Müstakbel Hareketi’nin seçimleri boykot kararı almasının ardından, ülkenin doğusundaki Bekaa Bölgesindeki Sünni oylarını cezbetmeye yönelik hamlelerde bulundu.  
Son seçimlerde Bekaa Bölgesinden Bekir el-Huceyri ve Toni Habeşi Müstakbel Hareketi’nin desteğiyle milletvekili olarak seçilmişti.  
Bekaa bölgesindeki Sünni seçmenler, başta Arsal ve Baalbek ilçeleri olmak üzere bölgedeki köylere yayılmış durumda. Arsal’da 21 bin Sünni seçmenin bulunduğu ve Huceyri aşiretinin tek başına 10 bin oyu olduğu biliniyor. Sünnilerin temsilcisi olarak değerlendirilen Müstakbel Hareketi lideri Saad Hariri’nin seçimleri boykot ederek kimseyi desteklemeyeceğini açıklamasının ardından, Hizbullah ve rakipleri Baalbek ve Hermel seçim bölgesindeki Sünni oyları almak için, aşiret reisleri ve kanaat önderleriyle temasa geçti. Doğu Lübnan’daki kaynaklar, Hizbullah ve diğer partilerin, bölgede Sünni bir aday göstermek için girişimlerde bulunduğunu aktardı.  
Arsal Belediye Başkanı Basil el-Huceyri Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Arsal herkes için olanaklar barındırıyor, kimseyi siyasi olarak veto etmiyoruz. Partiler şehir sakinlerinden aday göstermek için iletişime geçiyor, adeta Arsal’a bir hücum var, seçmenlerimizde her türlü eğilim var, hangi partinin başarılı olacağını kestirmek zor” dedi.  
Arsal Bekaa’nın merkezinde Hermel ve Baalbek arasında yer alıyor. Stratejik konumu ve Suriye sınırına yakın olması hasebiyle Hizbullah ve Emel güçleri tarafından kontrol ediliyor. Son belediye ve genel seçimlere katılım oranı yüzde 52 olarak gerçekleşmiş ve 12 binin üstünde vatandaş oy kullanmıştı.  
2018 seçimleri dışında bölgeden genelde Hizbullah-Emel ikilisinin ortak adayları seçilmekteydi.  
2018’de Müstakbel Hareketi’nin desteğiyle, Hizbullah’a muhalif olan Maruni ve Sünni iki aday oyların büyük çoğunluğunu alarak meclise gitti. Hizbullah yeniden bu bölgeden aday çıkarmak istiyor.
Yeni seçim yasasıyla birlikte bölgenin temsil gücü yükselmiş durumda ve alınacak oylar eskiye nispetle çok daha fazla önem taşıyor. Beka bölgesi toplamda 10 milletvekili çıkarabiliyor.  
Daha önce Sünni seçmenin büyük çoğunluğu Müstakbel Hareketi’nin adayını desteklemekteydi. Bazıları Baas Partisini, bazıları Cemaati İslamiye’yi, bazıları ise aile büyüklerinin kararları uyarınca oy kullanmaktaydı. 2018 seçimlerinde Müstakbel Hareketi’nin desteklediği Bekir el-Huceyri 5 bin 994 oy, Müstakbel ve Lübnan Kuvvetleri’nin ortak adayı Toni Habeşi ise 14 bin 850 oy almıştı.  

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
TT
TT

Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)

Her türden siyasi güç, Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım'ın kendisini bir kez daha Taif Anlaşması şemsiyesi altında konumlandırdığını yinelemesiyle uğraşıyor. Çünkü Kasım, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının uygulanmasına hazırlık olarak İsrail'in girdiği bölgelerden çekilmesiyle birlikte Güney Lübnan'a sükunetin geri dönmesinden sonraki aşamaya yaklaşımında yol haritasının ana başlıklarını tanımlayarak ABD'nin ateşkese ulaşma vaatlerinin önüne geçmek istedi.

Siyasi kaynakların Şarku’l Avsat'a aktardığına göre Kasım'ın ateşkes sonrası sahneye yaklaşımında tanımladığı maddeler, Hizbullah'ın yönelimlerine Lübnanlılığı siyasi faaliyette bulunma noktasına kadar ekleme arzusuna işaret ediyor. Buna karşılık, Lübnanlılar arasında bölünmeye neden olan tek taraflı Gazze Şeridi'ni destekleme kararının yol açtığı tepkilere ilişkin değerlendirmeleri ışığında bölgede olup bitenlerle ilgilenme düzeyi azalıyor.

Kaynaklar, Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ni destekleme kararının dayattığı gerçekleri görmezden gelemeyeceğine inanıyor. Bunların başında direniş eksenindeki müttefiklerinin desteğinden yoksun olması geliyor. Bu çatışmada Hizbullah neredeyse tek başınaydı. Hizbullah'ın Meclis Başkanı Nebih Berri'ye Amerikalı arabulucu Amos Hochstein ile müzakere yetkisi vermesi ve güneyi sükûnete kavuşturacak bir taslak üzerinde anlaşmaya varmaları, kaçınılmaz olarak Gazze Şeridi ve Güney Lübnan cephelerini birbirine bağlayacak ve Hamas'ı destekleyecek bir taslağa yer olmadığı anlamına geliyor.

Hizbullah'ın geri çekilişi

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın taslağa itiraz etmemesinin, Litani'nin güneyindeki konuşlanma alanını boşaltmayı ve geri çekilmeyi zımnen kabul ettiği anlamına geldiğine işaret ediyor. Buna ek olarak, Ağustos 2006'da 1701 sayılı kararın kabul edilmesinden bu yana yürürlükte olan angajman kuralları ve bu kuralların uygulanmasını kontrol altında tutan terör dengesi de iptal edilmiş oldu.

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın içe çekilmekten başka çaresi olmadığını ve şu ana kadar elde edilenlerin ABD'nin vaatlerine bağlı bir ateşkese varmakla sınırlı kaldığını söylüyor. Lübnan-Suriye sınırı, ordunun Refik Hariri Uluslararası Havaalanı'nda uyguladığı modele uygun olarak kontrol edilmesine ve Lübnan'a ve Lübnan'dan her türlü kaçakçılığın önlenmesine karar verilmesinin ardından artık Hizbullah'a silah sevkiyatına açık değil. Diğer yandan Suriye rejimi, uluslararası toplumla ilişkilerini düzeltmek ve ABD'nin Sezar Yasası kapsamında kendisine uyguladığı yaptırımların kaldırılmasını sağlamak amacıyla bu eksenden çekildiği için direniş ekseni aktif bir varlık gösteremedi.

Laricani

Bu bağlamda kaynaklar, İran Dini Lideri’nin kıdemli danışmanı Ali Laricani'nin Beyrut ziyareti sırasında kendisiyle görüşen direniş ekseninden bir heyete söyledikleri üzerinde duruyor: “İran Lübnan'a yardım ulaştırmak istiyor, ancak kara, deniz ve havadan bize uygulanan abluka yardım göndermemizi engelliyor. Yeniden inşada ortak olduğumuzu vurgulamaktan başka çaremiz yok.”

Hizbullah'ın Lübnan'ı güvenli bir liman haline getiren Taif Anlaşması'na katılmasının, direniş ekseninin yanında yer alması nedeniyle bozulan Lübnan-Arap ilişkilerinin düzeltilmesi ve Lübnan'ın bölgede yaşanan çatışmalardan uzak tutulması yerine mesajların verildiği bir platform haline getirilmesi bağlamında eleştirel bir gözden geçirme olup olmadığı soruluyor. İsrail geniş alanları tahrip etmeye devam ederken ateşkesi kabul etmekteki isteksizliğine rağmen ateşkese varmaktan başka çaresi olmadığına mı ikna oldu? Bu da Amerikan vaatlerinin akıbeti sorusuna kapı açıyor. Peki savaşın sona erdiğini ilan etmek için doğru zamanı seçmek Tel Aviv'in mi elinde?

Taif Anlaşması çatısı altında konumlanma

Kaynaklar, Berri'nin Hizbullah’a, içe dönmesi ve kendisini Taif Anlaşması çatısı altında konumlandırması tavsiyesinde bulunma rolünü de göz ardı etmedi. Özellikle de uluslararası toplum tüm bileşenleriyle muhalefete Lübnan'ın birikmiş krizlerinden kurtulması için iş birliği yapması yönünde el uzatmasını tavsiye ederken…

Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ne verdiği destekle aynı döneme denk gelen gelişmelere karşı temkinli olduğunu söyleyen kaynaklar, Hizbullah’ın İran'ın müdahalesine oynadığı bahsin yanlış olduğu gerçeği ışığında hesaplarını yeniden gözden geçirmeye karar verip vermediğini soruyor. İran, bölgedeki konumunun zayıflaması ihtimalini göz önünde bulundurarak rejimi korumak ve muhafaza etmekle ilgileniyor.

Dolayısıyla Hizbullah'ın Taif Anlaşması’nı restore etme kararı, kaynaklara göre sahip olduğu artı gücün siyasi denklemde harcanmayacağını anladıktan sonra Lübnan'ı kurtarmak için çözüm arayışında siyasi harekete katılmaya istekli olduğu anlamına geliyor. Ateşkes sağlanır sağlanmaz ülkenin yeni bir siyasi aşamaya girmeye hazır olmasıyla birlikte, 1701 sayılı kararın uygulanması için üzerinde anlaşmaya varılanları hayata geçirmeyi üstlenecek cumhurbaşkanının seçilmesine öncelik verecek şekilde, başta muhalefet olmak üzere ülkedeki ortaklarıyla iletişime geçecek kanalların aranmasına ihtiyaç var.

Bu nedenle, Kasım'ın Hizbullah'ı yeni bir siyasi aşamaya taşımaya hazırlanırken çizdiği yol haritasına muhalefetten ya da merkezcilerden gelebilecek tepkilere yer açmak için sabırlı olmak gerekiyor. Bunun için de muhaliflerine kabadayılık taslamaması, cumhurbaşkanının seçimini durgunluktan çıkarmak ve Taif Anlaşması’nın uygulanmasını tamamlamak için açık, esnek ve gerçekçi olması gerekiyor. Bunun karşılığında da kendisine aynı şekilde davranılmalı ve Gazze Şeridi'ni destekleme tekelinden önceki gücünün artık geçmişteki gibi olmadığı bahanesiyle ülkenin kurumlarını restore etme konusunda kendisini zayıflatmak istediklerini düşündürecek şekilde hareket edilmemelidir. Öyle ki İran'ın etkisinin azalması, direniş ekseninin vurucu gücünü oluşturan ve bölgedeki en güçlü kolu olduğu için Hizbullah'a destek sağlamada mütevazı sınırlarda bile olsa bir rol oynamayan arenaların birliğinin etkisizliği ile bağlantılı olarak ortaya çıktı. Dolayısıyla, devlet projesine yeniden kazandırmak için İran'ı kucaklamaya ihtiyaç var.