Çinliler, kazları eski Mısırlılardan daha önce evcilleştirmiş olabilir

Modern Çin yerli kazları (Araştırma Ekibi)
Modern Çin yerli kazları (Araştırma Ekibi)
TT

Çinliler, kazları eski Mısırlılardan daha önce evcilleştirmiş olabilir

Modern Çin yerli kazları (Araştırma Ekibi)
Modern Çin yerli kazları (Araştırma Ekibi)

Japonya ve Çin'deki farklı kurumlara bağlı bir araştırma ekibi, Çin'de kazların evcilleştirilmesine dair yaklaşık 7 bin yıl öncesine yani eski Mısır'dan yaklaşık 3 bin 500 yıl öncesine ait kanıtlar buldu. Japonya'daki Hokkaido Üniversitesi'nden Masaki Eda ve meslektaşları, Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı’nda dün yayınlanan makalelerinde, Çin'in doğusundaki bir kazı alanı olan Tianluoshan’da bulunan kaz kemiklerine dair çalışmalarını anlatıyor. Kuşların evcilleştirilmesine ilişkin kronolojisini tartışan bilim adamlarının çoğu, bir zamanlar bir tür orman kuşu olduğu düşünülen tavukların ilk evcilleştirilen kuşlar olduğunu öne sürdüler. Ancak bunun ne zaman gerçekleştiği konusunda hala çok fazla tartışma var. İlk tahminler beş ila on bin yıl öncesi diye değişiyordu. Yapılan bu yeni çalışmada araştırmacılar, 7 bin yıl önce yabani kazların evcilleştirilmesine dair kanıtlar buldular.
Ekip, Tianluoshan bölgesinde kaz kemikleri buldu ve yaşlarını öğrenmek için radyokarbon tarihleme yöntemini kullandı. Ayrıca kuşların ölüm yaşı gibi özellikleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için kemikleri başka şekillerde de inceledi. Tianluoshan bölgesi eskiden Taş Devri halkının yerleşim yeriydi. Araştırmacılar bölgede dördü 8 ila 16 haftalık kuşlara ait 232 kaz kemiği buldular. Bunun, bölgenin yakınında yumurtadan çıkan kuşları gösterdiğini öne sürüyorlar. Çünkü kuşların hayatta olduğu sırada o bölgede hiçbir yaban kazının yaşamadığına inanılıyor.
Ayrıca, kuşların kemiklerinde bulunan ve muhtemelen yerel bir su kaynağından gelen kimyasallardan yola çıkarak, kuşların yerel olarak yetiştirildiğine dair kanıtlar buldular.Yetişkinlerin tamamı aşağı yukarı aynı boydaydı. Bu da kuşların kafeste ya da çiftlikte yetiştirildiğini gösteriyordu. Araştırmacılar bunun yaklaşık 7 bin yıl önce Çin'de kazların evcilleştirildiğinin güçlü bir kanıtı olduğu sonucuna vardılar ve bu da kazların evcilleştirilen ilk kuşlar olduğu anlamına gelebilir.
Şarku’l Avsat’a konuşan Japonya Hokkaido Üniversitesi'nden Masaki Eda konuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Evcil kazlar yaklaşık 3 bin 500 yıl önce Mısır'da ortaya çıktı ve bildiğimiz kadarıyla hiçbir araştırma, kuşların evcilleştirilmesinin 7 bin yıl önce Mısır'da gerçekleştiğini göstermiyor.”



Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news