Grundberg’den Ramazan öncesinde şiddeti azaltmak için acil önlem çağrısı

Birleşmiş Milletler Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg. (BM)
Birleşmiş Milletler Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg. (BM)
TT

Grundberg’den Ramazan öncesinde şiddeti azaltmak için acil önlem çağrısı

Birleşmiş Milletler Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg. (BM)
Birleşmiş Milletler Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg. (BM)

Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, Ramazan Ayı öncesinde şiddet olaylarını hafifletmek için ‘derhal önlemler’ almak adına savaşan taraflarla birlikte çalıştığını söyledi. Grundberg, istişarelerin Yemenliler arasında savaşı sona erdirme noktasında yapılacak görüşmeler için ‘ciddi ve organize bir başlangıç’ olmasını umduğunu söyledi.
Grundberg, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) üyelerine BM’nin Yemen ihtilafına barışçıl bir çözümü desteklemek için gösterdiği çabalar hakkında verdiği brifingde şiddet döngüsünü kırmak ve sürdürülebilir barışın temellerini atmak için Yemenliler ve uluslararası toplum tarafından koordineli ve ortak bir çabaya ihtiyaç olduğunu söyledi. Topçu ateşinin yeniden sivil kayıplara ve konut binalarında hasara yol açtığı Taiz'deki gelişmelere dikkat çeken Grundberg, aynı zamanda Saada, Dali, Hacca ve Marib’deki cephe hatlarına yapılan saldırılara atıfta bulundu. İran destekli Husilerin iki yılı aşkın bir süredir Marib’de sivillere ciddi zarar verdiğini vurgulayan BM Temsilcisi ayrıca kadınlar ve çocuklar da dahil sivil kayıpların verildiği Hudeyde’nin güneyinde yaşananlara dikkat çekti. BM Hudeyde Anlaşmasını Destekleme Misyonu’nun (UNMHA) gerginliği azaltmanın yollarını oluşturmak ve devriyelerinin kapsamını genişleterek misyonun limanlar üzerindeki kontrolünü güçlendirmek için çalıştığını vurgulayan Grundberg, milyonlarca Yemen vatandaşı için can simidi olan limanların sivil karakterinin korunması gerektiğini dile getirdi. Yetkili, 21 Şubat’ta Suudi Arabistan’daki Cizan şehrindeki Kral Abdullah Havaalanı’na gönderilen insansız hava aracı (İHA) nedeniyle 16 sivilin yaralandığı bilgisini paylaştı.
Açıklamasında çatışmalardaki gelgit süreçlerinden bahseden Grundberg, askeri yaklaşımın sürdürülebilir bir çözümle sonuçlanmayacağını, ekonomik krizin derinleştiğini, özellikle Yemen riyalinin geçtiğimiz ocak ayından bu yana dolar karşısında yüzde 20 değer kaybetmesiyle durumun daha da kötüye gittiğini söyleyerek bu durumun fiyatların artmasına yol açtığını kaydetti. Yemen genelinde yakıta erişimin, Husilerin kontrolü altındaki bölgelerde ‘ciddi’ bir şekilde zorlaştığını vurgulayan yetkili, Ramazan Ayı’nın yaklaşmasıyla paranın değer kaybetmesi, akaryakıt sıkıntısı, Yemenlilerin temiz su, gıda, ulaşım, elektrik ve sağlık gibi günlük ihtiyaçlarını etkilediğini belirtti.
Müzakerelere paralel olarak Yemenli tarafların şiddeti azaltmaya yönelik önlemler almaları üzerinde çalıştığına değinen Grundberg, tarafların, Yemenlilere ‘biraz umut ve rahatlama’ getirmek için önerileriyle ‘hızlı ve yapıcı’ iş birliği yapacaklarını umduğunu söyledi. Yetkili, ileriye dönük siyasi hareketin yanı sıra Sana'adaki Husi liderliğiyle bu konuda ilişki kurma fırsatını beklediğini kaydetti.
Siyasi süreçle desteklenmedikçe gerilimi azaltmaya yönelik herhangi bir önlemin geçerli olmayacağına vurgu yapan Grundberg, kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşmanın hayati önem taşıdığını söyledi. BM yetkilisi, hazırladığı özel çerçeveyi geliştirmeyi amaçlayan bir dizi istişare olduğuna işaretle Yemen Cumhurbaşkanı Abdurrabbu Mansur Hadi ile gerçekleştirdiği yapıcı görüşmeye övgüde bulundu. Grundberg ayrıca Genel Halk Kongresi Partisi, Islah Partisi ve Yemen Sosyalist Partisi ve Güney Geçiş Konseyi liderleriyle yaptığı ikili temaslara da dikkat çekti.



Husiler, Batılı büyükelçilere saldırdı

Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
TT

Husiler, Batılı büyükelçilere saldırdı

Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)

Husi milisleri, grubun özellikle Taiz cephelerine yönelik hareketlerine dayalı saha saldırılarının geri döneceğine dair korkuların arttığı bir dönemde İngiltere, Fransa ve ABD'nin Yemen büyükelçilerine, grubun uzlaşmazlığını eleştirdikleri ve askeri gerilimi artırmayı seçmesi halinde uluslararası alanda tecrit etmekle tehdit ettikleri bir açıklamanın ardından saldırı düzenledi

Birleşmiş Milletler (BM) anlaşmasını yenilemek ve genişletmek veya barışa yönelik kapsamlı müzakereleri başlatmak için yakında bir uzlaşıya varılacağına dair ise herhangi bir işaret görünmüyor. Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, uluslararası ve bölgesel çabalar sonucunda herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini belirterek grubu insani yardım dosyalarına karşı çıkmak, tüm bölgelerde kaosu sürdürmek ve Yemenlileri aç bırakmakla suçladı.

Üç büyükelçiye yönelik Husi saldırısı, grubun Sana'daki Yüksek Ekonomi Komitesi ve darbe hükümetindeki İnsan Hakları Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalara ek olarak Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin el-Ezzi'nin duyurularında da dile getirildi.

Husi Yüksek Ekonomi Komitesi'nden yapılan açıklamada, büyükelçilerin sözleri ile ‘ABD, İngiltere ve Fransa'nın düşmanca eylemlerini örtbas etmek için safsatalara ve gerçekleri çarpıtmaya devam ettiğini gösterdiği’ iddia edildi. Husilere göre bu ülkeler, gruba karşı savaşın ‘öncüsü ve beyni’ olmanın yanı sıra maaşları dağıtmaya yönelik her türlü çabayı açıkça engellemek için çalışıyor.

Görsel kaldırıldı.
Husiler, ölen unsurları için Sana'da yas tutuyor. (Reuters)

Grup, Hadramut ve Şebve'deki petrol ihracat limanlarına yönelik terörist saldırılarını haklı çıkarmaya çalışırken, söz konusu saldırıların ‘milli servetin yağmalanmasını’ önlemek için düzenlendiğini iddia etti. Bu söylem, Husilerin yaklaşık dokuz aydır ham petrol ihracatının durdurulması nedeniyle ağır ekonomik koşullarla karşı karşıya kalan meşru hükümet pahasına, petrol ve gaz gelirlerinden aslan payını elde etme çabalarının reklamını yaptığı kılıft olarak nitelendiriliyor.

Grubun ‘dış işlerini’ denetleyen Husi lideri Hüseyin el-Ezzi, büyükelçilerin sözlerine şu yanıtı vererek onları ‘Yemen servetini çalmak için uğraştıkları ve paylarını alamamaktan rahatsız oldukları’ suçlamasında bulundu. El-Ezzi, meşru hükümet tarafından petrol ihracatının yeniden başlaması durumunda grubunun terör saldırılarını tekrarlayacağını ima etti.

El-Ezzi, Twitter'dan paylaştığı mesajda Fransa, İngiltere ve ABD büyükelçilerinin grubun petrol ve gaz ihracatını engellediği için üzgün olduğunu iddia etti. Grubun, gelirlerden en büyük payı milislerin almasını sağlamaya atıfta bulunarak ‘gelirlerini Yemen halkının yararına garanti altına alan bir mekanizma olur olmaz’ ihracata izin verileceğini iddia etti.

‘Çatışmanın askeri bir çözümü olmadığını ve şimdi siyasi bir süreç için müzakerelere başlama zamanının geldiğini’ vurgulayan üç büyükelçi yaptıkları açıklamada, ‘karmaşık ve önemli bir mesele olan kamu maaşları konusunda çözüm sağlamanın gerekliliğinin farkında olduklarını’ yineledi.

Görsel kaldırıldı.
Yemen Genelkurmay Başkanı, Marib'teki ordu kuvvetlerini teftiş etti. (SABA)

Büyükelçiler yaptıkları açıklamada Husileri her türlü askeri seçeneği tamamen terk etmeye çağırdı. ‘Çatışmaya herhangi bir dönüşün, (Husilerin) uluslararası toplum tarafından tamamen tecrit edilmelerine yol açacağını’ ifade eden büyükelçiler, ‘Husi kontrolündeki bölgelerde kadınların, özellikle de insani yardım ve kalkınma alanındaki işçilerin hareketine ilişkin kısıtlamaların kaldırılması gerektiğini’ vurguladı.

Büyükelçiler, ülkelerinin Yemen'deki ihtilafa kapsamlı bir siyasi çözüm bulma taahhüdünü, BM Özel Temsilcisi ve Yemen hükümetine tam desteklerini ve Yemen-Yemen görüşmelerinin BM himayesi altında yapılmasına yönelik çabalara ve kapsamlı bir ateşkese desteklerini yinelediler.

Bocalayan çabalar

Husilerin uzlaşmazlığına dair tepki, Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi tarafından Suudi Arabistan tarafından finanse edilen yaklaşık 20 projenin açılışını yaptıktan sonra, cuma günü ilk ziyaretini tamamladığı Hadramut'ta Kurban Bayramı münasebetiyle yaptığı son açıklamalarda da ifade edildi.

Alimi, Suudi Arabistan ile BM ve ABD elçilerinin büyük ve samimi çabalarına rağmen ‘barış sürecinde şimdiye kadar herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini’ vurguladı.

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı, İran destekli Husileri ‘yurt içinde ve dışında milyonlarca Yemenlinin çektiği acılara aldırış etmeden sadece kendi çıkarlarını düşünmekle’ suçladı. El-Alimi, Husi milislerin yıllık gelirlerinin meşru hükümetin bir milyar 200 milyon dolarına kıyasla dört milyar dolardan fazla olduğu bilgisini paylaştı.  Ayrıca, Husi milislerin, kontrolleri altındaki bölgelerdeki çalışanların acı çekmesi pahasına liderlerinin çıkarlarına hizmet etmek için bu büyük miktarda parayı israf etmeye devam ettiğini söyledi.

Görsel kaldırıldı.
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Hadramut'taki projelerin temelini attı. (SABA)

Alimi, Husi milislerinin ‘tüm çalışanların maaşlarının ödenmesi durana ve kapsamlı insani kriz kaosa sürüklenene kadar dinlenmeyeceğini’ iddia etti. “Ancak bu kötü niyetlerin akıbeti kaçınılmaz olarak başarısızlıktır” ifadesini kullandı.

Alimi’nin açıklamaları, grubun geçen ekim ayından bu yana yenilemeyi reddettiği süresi dolmuş BM ateşkesinden önce durumu bozmaya ve meydana geri dönmeye çalıştığına dair korkular arasında, Yemen saha kaynaklarının Husi milislerinin son günlerde binlerce savaşçısını Taiz cephelerine doğru yönelttiği bir zamanda yapıldı.