Güney Darfur’da kötüleşen yaşam koşulları protesto ediliyor

14 Mart’ta Hartum sokaklarında askeri yönetme karşı düzenlene gösterilerden (AFP)
14 Mart’ta Hartum sokaklarında askeri yönetme karşı düzenlene gösterilerden (AFP)
TT

Güney Darfur’da kötüleşen yaşam koşulları protesto ediliyor

14 Mart’ta Hartum sokaklarında askeri yönetme karşı düzenlene gösterilerden (AFP)
14 Mart’ta Hartum sokaklarında askeri yönetme karşı düzenlene gösterilerden (AFP)

Öfkeli göstericiler, kötüleşen hayat koşulları ve bazı güçlerin öğretmenlere yönelik saldırıları protesto etmek amacıyla Güney Darfur Valisi Hamas et-Ticani’nin evinin çevresinde toplandı. Ticani  yaşanan bu gelişmeler sebebiyle dün temel ve ortaöğretim düzeyine  eğitime ara verildiğini duyurdu.
Nyala şehri Sudan yerel para birimin değer kaybetmesine bağlı olarak artan yakıt ve ekmek fiyatları sebebiyle 3 gündür öğrenciler tarafından düzenlenen gösterilere tanıklık ediyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan görgü tanıkları, zamlara karşı slogan atan göstericilerin Vali’nin evinin çevresinde toplandığını ve protestoların şehir merkezine kadar giden ana cadde boyunca devam etiğini aktardı.
Polis güçlerinin gösterileri dağıtmak için yoğun bir şekilde göz yaşartıcı gaz kullandığını belirten görgü tanıkları, düzenli güçler tarafında çok sayıda öğretmene yönelik fiziksel saldırılar olduğunu ve gösterilerin şehrin bir çok mahallesine de sıçradığını kaydetti.
Protestoların ardından eyalet valisi, Mart ayı sonunda ara sınavlara girmesi planlanan öğrenciler hariç, temel ve ortaöğretim seviyelerinde eğitimin ikinci bir duyuruya kadar askıya alındığını duyurdu.
Ticani, Eğitim Bakanlığı ile koordineli olarak Güvenlik Kurulu'nun yaptığı değerlendirmenin ardından, öğrencilerin can ve mal güvenliğini korumak amacıyla eğitime ara verme kararı aldığını söyledi. Vali, bakanlık tarafından ilan edilen takvim ve tarihlere göre okulların kademeli olarak açılacağını belirterek, kararın bir an önce uygulanması için ilgili kurumlara talimat verildiğini dile getirdi.
Açıklamasında öğretmenlerden özür dileyen Ticani, öğretmenlere yönelik saldırıya karışanlardan hesap sorulacağını bildirdi.
Vali, Ukrayna savaşı sebebiyle sekteye uğrayan ticaret sebebiyle yüksek fiyatlı ürünler konusunda vatandaşlardan anlayış göstermelerini talep etti.
Ticani, Nyala Ortaokulu'nda bir polis tarafından öğretmene düzenlenen ve kentte olayların tırmanmasına neden olan saldırı sonucu tüm öğretmenlerden özür diledi.
Bu bağlamda dün öğretmenlerden oluşan bir komite, Nyala ortaokulunda arkadaşlarına yönelik saldırı ve hakaretleri protesto etmek amacıyla başlayan genel grevin devam ettiğini duyurdu. Öğretmenler, faillerin adil yargılanmasının yanı sıra İçişleri ve Eğitim Bakanlığı’ndan resmi bir özür talep ediyor.
Komite, öğretmen saldırısının, öğretmenin itibarını geri kazanmak için tüm bölgelerdeki bir kamuoyu sorunu olduğunu göz önünde bulundurarak, taleplerinin tam olarak yerine getirilmesine bağlı kalındığını teyit eden bir bildiri yayınladı.
Diğer yandan Sudan Öğretmenler Komitesi, bu sabah İçişleri Bakanlığı'nın Hartum'daki genel merkezinin önünde, faillerin tutuklanmasını talep etmek için “Onurun Yeniden İnşası” başlığı altında barışçıl bir yürüyüş düzenlendiğini duyurarak, İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'ne (OHCHR) 25 Ekim'deki askeri tedbirlerden bu yana öğretmen ve öğrencilerin okul içinde ve dışında maruz kaldıkları tüm ihlallerin listesini içeren bir nota teslim edeceğini açıkladı.
Yaklaşık bir haftadır, Hartum ve bazı eyaletlerdeki devlet okullarındaki öğretmenler, düşük maaş ve ordunun ülkede iktidarı ele geçirmesini protesto etmek için aralıklı bir grev yapıyor.
Öğretmenler Komitesi, asgari ücretin 24 bin Sudan pounduna yükseltilmesi, maaşların 2022 için birleşik bir yapı altında dağıtılması ve iki yapıyla uğraşılmaması çağrısında bulunuyor.
Sudan Öğretmenler Komitesi daha önce Hartum eyaletinde ve diğer eyaletlerde hükümetin taleplerine yanıt verene kadar greve devam edecekleri konusunda komiteler oluşturacağını duyurmuştu.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.