Libya’da genel seçim hazırlıkları sürüyor

Libya Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi’nin seçimlere hazırlık toplantıları yapacak

Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi, dün Suudi büyükelçisiyle Libya'da bir araya geldi (Twitter)
Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi, dün Suudi büyükelçisiyle Libya'da bir araya geldi (Twitter)
TT

Libya’da genel seçim hazırlıkları sürüyor

Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi, dün Suudi büyükelçisiyle Libya'da bir araya geldi (Twitter)
Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi, dün Suudi büyükelçisiyle Libya'da bir araya geldi (Twitter)

Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams, “Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi arasında kurulmasını önerdiğim ortak komite, ertelenen seçimlerin anayasal zemininin onaylanması hususunu görüşmek üzere önümüzdeki günlerde Tunus'ta toplanacak” açıklamalarında bulundu.
Williams, Pazar günü Clubhouse uygulaması üzerinden yaptığı açıklamada Temsilciler Meclisi’nin bu komite için vereceği temsilci listesinin yakında teslim edileceği umudunu dile getirdi. Birleşmiş Milletler'in (BM), aralarında güven inşa etmek için iki konseyle birlikte çalışma taahhüdünü yineleyen Williams, “Seçimlerin zaman çerçevesi Libyalılar tarafından belirlenir. Anayasal temele ve seçmen kaydına bağlıdır. Anayasa taslağına yönelik tartışmayı ortak komite çözecek” ifadelerine başvurdu.
Bingazi ile Trablus arasındaki uçuşların iki haftadan fazla süre ile askıya alınmasının kabul edilemez olduğunu yineleyen Williams, yerel makamlara herhangi bir gecikme olmaksızın uçuşlara derhal devam edilmesi çağrısında bulundu. Aynı zamanda “Hava sahasının açılması, 5+5 Ortak Askeri Komitesi arasındaki ateşkes anlaşmasının bir parçasıydı” ifadelerine başvurdu.
Libya'da siyasi süreci engelleyenlere yaptırım uygulanması mevzusunun konuşulduğunu bir kez daha dile getiren Williams, eski rejimin destekçilerinin katılımının Libya siyasi sürecinde önemli bir değişim sayıldığını söyledi. Ayrıca siyasi süreçte uzlaşma, fikir birliği ve tam katılımın gerekli olduğunu vurguladı.
Dün Tunus’ta Suudi Arabistan'ın Trablus Büyükelçisi Abdulaziz bin Ali es-Sakr ile bir araya gelen Williams, Büyükelçi’nin sağlam bir anayasal temel üzerinde uzlaşmayı yeniden inşa etmek amacıyla Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi arasında kurulması önerilen ortak komiteye tam destek verdiğini aktardı. Libya'ya yönelik tüm uluslararası çabaların koordinasyonunu ve birliğini sağlamanın önemini ele aldıklarını da ekledi.
Diğer yandan Fethi Başağa başkanlığındaki yeni ‘istikrar’ hükümeti, Savunma Bakanı Ahmed Huma aracılığıyla yaptığı açıklamada, Libya ordusunu yeniden organize etme programlarına devrimcileri de dahil etme yönünde çalışacağına söz verdi. Huma, Pazar günü yaptığı açıklamada, 5+5 Komitesi’ne, tüm kararlarına ve çalışmalarının sonuçlarına desteğini teyit etti. Tüm aktörleri ulusal uzlaşma projesine katılmaya davet eden Huma, yaralıların, emeklilerin ve bakanlık çalışanlarının dosyasının dikkate alınacağına söz verdi.
Halife Hafter önderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO) ise bu açıklamayı memnuniyetle karşıladı. LUO Sözcüsü Tümgeneral Ahmed Mismari, bunu ‘bir güvence mesajı’ olarak değerlendirdi. Öte yandan, birleşmenin ordunun ihtiyaçları doğrultusunda silahlı milisler dosyasını ele almaya yönelik kapsamlı plan çerçevesinde gerçekleşeceğini de ekledi.
Başağa hükümetindeki Maliye Bakanı Usame Hammad, yapacağı ilk işin Yüksek Seçim Komisyonu çalışmalarını desteklemek ve gerekli tüm bütçeleri sağlamak olacağını duyurdu. Pazar akşamı Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ile bir araya gelerek yasal ve idari prosedürleri konuşan Hammad, bu bütçenin hükümetin başkent Trablus'ta görevi devralması ardından gerçekleşeceğine dikkat çekti.
Diğer yandan İletişim Bakanlığı Sözcüsü, Sivil Havacılık Otoritesi'nden kaynakların hava sahasını iç hat uçuşlarına açmaya hazırlanma yönünde Dibeybe’den emri aldıkları iddialarını reddetti.
Yerel basın, Dibeybe’nin iç hat uçuşlarını yerel bir futbol takımının gerçekleştireceği uçuş için Pazar günü yalnızca bir saatliğine açtığını aktardı. Dibeybe, Başağa hükümeti bakanlarının Tobruk şehrindeki parlamento binasına seyahat etmelerini önlemek için bu ayın başlarında iç uçuşları kapatmıştı. Mitiga Uluslararası Havaalanı medya merkezinin bildirdiğine göre doğu bölgesi hava sahası yalnızca yabancı uçuşlara açık durumda.
Yerel havayollarının kendi sorumluluğu dolayısıyla kaydettikleri zararları tazmin etme kararı alan Dibeybe hükümeti, tazminat miktarının ve bilet fiyatlarının belirlenmesi, havayollarına verilecek olası desteğin araştırılması için ulaştırma, maliye, ekonomi ve ticaret bakanlıklarından ortak bir komite kurulacağına değindi.
Aynı zamanda mali suiistimal ve ihlallerin gözlemlenmesi ardından devletin kamu hazinesi için 10,9 milyar dinarı geri alma çalışmaları dolayısıyla Petrol ve Gaz Bakanlığını mükafatlandırmaya karar veren Dibeybe hükümeti, Kongo'nun başkenti Brazavil’den alınan borcun kapatılması yönündeki bir anlaşmayı kabul etti.
Pazar akşamı başkent Trablus’ta Libyalı bakanlar, şirketler ve gayrimenkul geliştiricilerin katıldığı, konut sorunlarının çözümüne katkıda bulunmak için düzenlenen “2022 Bayındırlık Forum ve Fuarı” açılışında söz alan Dibeybe, barınma sorunlarının çözümüne katkıda bulunma çağrısında bulundu. Aynı zamanda bu hayati sektörün önemini, kalkınma hızını ilerletmek için kamu ve özel sektörün ortak çabalarına duyulan ihtiyacı vurguladı.
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Pazar günü akşam Libya Merkez Bankası Başkanı Sıddık el-Kebir’in yurtdışı ziyaretiyle ilgili brifingini dinlediği sırada yaptığı açıklamada, Merkez Bankası’nın tüm aşamalarında bir hale getirilmesi gibi ekonomik istikrarı sağlamaya yönelik çabalara verdiği desteği yineledi. Görüşmede aynı zamanda bu yönde atılan adımlar ve Merkez Bankası’nın ülkedeki finansal ve ekonomik koşulların takibi hususları ele alındı.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.