NASA: Güneş Sistemi dışında şimdiye dek 5 bin gezegen keşfedildi

"Her biri yeni bir dünya, yepyeni bir gezegen. Her biri için heyecanlanıyorum çünkü onlara dair hiçbir şey bilmiyoruz"

Varlığı doğrulanan ötegezegen sayısı gün geçtikçe artıyor (NASA)
Varlığı doğrulanan ötegezegen sayısı gün geçtikçe artıyor (NASA)
TT

NASA: Güneş Sistemi dışında şimdiye dek 5 bin gezegen keşfedildi

Varlığı doğrulanan ötegezegen sayısı gün geçtikçe artıyor (NASA)
Varlığı doğrulanan ötegezegen sayısı gün geçtikçe artıyor (NASA)

NASA, şu ana dek Güneş Sistemi’nin ötesinde, gezegen olduğu teyit edilmiş, 5 binden fazla gök cismi keşfedildiğini duyurdu.
NASA Ötegezegen Arşivi’ne en son eklenen 65 gezegenle birlikte ötegezegen sayısı dün 5 bine ulaştı. Bu arşiv, birden fazla yöntemle varlığı doğrulanmış, hakemli bilimsel dergilerde yayımlanmış ötegezegenleri içeriyor.
Güneş Sistemi’nin dışında, başka yıldızların yörüngelerinde dönen gezegenlere, 'ötegezegen' adı veriliyor.
Bilim insanları son derece gelişkin araçlar sayesinde giderek daha fazla sayıda ötegezegen adayı keşfediyor. Ancak bunların teyit edilmesi için ileri araştırmalar gerekiyor ve ötegezegenlerin yüzeyinde neler olduğuna dair fikir edinmek hâlâ çok zor.
NASA Ötegezegen Bilim Enstitüsü’nde görev alan, arşivden sorumlu bilim insanı Jessie Christiansen, 'Bu sadece bir sayı değil' dedi.
Christiansen, "Her biri yeni bir dünya, yepyeni bir gezegen. Her biri için heyecanlanıyorum çünkü onlara dair hiçbir şey bilmiyoruz" ifadesini kullandı. 
Güneş Sistemi’nin dışındaki ilk gezegenler 1990'larda keşfedilmişti. 2000'lerin başındaysa sadece 100 kadar ötegezegen teyit edilebilmişti. O yüzden uzmanlar bugünü, 'ötegezegen keşiflerinin altınçağı' diye niteliyor.
Bu gök cisimleri, 'gezegen avcısı' diye nitelenen güçlü teleskoplar sayesinde tespit ediliyor. Bunlar arasında Spitzer Uzay Teleskobu, Kepler Uzay Teleskobu ve Geçiş Halindeki Öte Gezegen Araştırma Uydusu gibi uzay araçları yer alıyor.
Şimdiye kadar, teyit edilen ötegezegenlerin yüzde 30'u gaz devlerinden oluşuyor. Jüpiter veya Satürn gibi gazdan oluşan gezegenler, bu sınıfta yer alıyor.
Keşfedilen gezegenlerin yüzde 31'i süper Dünya ve yüzde 35'i de Neptün benzeri diye niteleniyor. Dünya'nın kütlesinden daha büyük, fakat gaz devlerinden çok daha küçük gezegenlere 'süper Dünya' adı veriliyor.
Bilinen ötegezegenlerin yalnızca yüzde 4'ü Dünya veya Mars gibi kayalık gezegenlerden oluşuyor.
Arşive yeni eklenen 65 gök cismi, çoğunlukla süper Dünya ve Jüpiter boyutunda gezegenleri içeriyor. Araştırmacılar bunlar arasında Dünya büyüklüğünde iki gezegenin yer aldığını belirtiyor. Ancak söz konusu gezegenlerde sıcaklık 327 santigrat dereceye ulaşıyor. Yani bunlar yaşanabilir olmaktan çok uzak.
Ancak ötegezegen keşifleri hızlandıkça, yaşanabilir koşullara sahip olduğu anlaşılan gezegen sayısı da artıyor. Ayrıca hesaplamalar, Samanyolu Galaksisi'nde en az 300 milyon yaşanabilir gezegen olduğunu gösteriyor.
Christiansen, "Bu görevi aldım çünkü eskiden ötegezegen keşfi yepyeni ve çok heyecan verici bir şeydi" ifadelerini kullandı:
"Şimdi, neredeyse sıradanlar. Meslektaşım David Ciardi geçen gün şuna dikkat çekti: Bugün insanların yarısı, ötegezegenlere dair bilgi sahibi olmadığımız bir zamanda hiç yaşamadı."
Independent Türkçe, CNN International, New Atlas



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe