Bilim insanları, nesli tükenme tehdidi altındaki türlerin ortak özelliklerini belirledi

159 farklı türden bitki, memeli ve kuş incelendi

Bilim insanları, Avustralya'daki yangın ve kuraklığın ardından Yeni Güney Galler eyaletindeki koalaların neslinin 2050'ye kadar tükenebileceğini söylemişti (Retuers)
Bilim insanları, Avustralya'daki yangın ve kuraklığın ardından Yeni Güney Galler eyaletindeki koalaların neslinin 2050'ye kadar tükenebileceğini söylemişti (Retuers)
TT

Bilim insanları, nesli tükenme tehdidi altındaki türlerin ortak özelliklerini belirledi

Bilim insanları, Avustralya'daki yangın ve kuraklığın ardından Yeni Güney Galler eyaletindeki koalaların neslinin 2050'ye kadar tükenebileceğini söylemişti (Retuers)
Bilim insanları, Avustralya'daki yangın ve kuraklığın ardından Yeni Güney Galler eyaletindeki koalaların neslinin 2050'ye kadar tükenebileceğini söylemişti (Retuers)

Uzmanlar, nesli tükenme tehdidiyle karşı karşıya kalan türlerin hangi ortak özelliklere sahip olduğunu tespit etti. 
ABD'deki Woodwell İklim Araştırması Merkezi'nden çevrebilimci Haydee Hernandez-Yanez'in yürüttüğü çalışmaya, Şikago'da yer alan Lincoln Park Hayvanat Bahçesi'ndeki Alexander Uygulamalı Nüfus Biyolojisi Merkezi'nden iki uzman eşlik etti.
Ekip, Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN) Kırmızı Listesi'ndeki 159 farklı türden bitki, memeli ve kuşu inceledi.
Hernandez-Yanez, farklı türlerin nesillerinin tükenme tehdidi altında olmasında birden fazla unsurun rol oynadığını belirterek "Belirli demografik oranlar ve yaşam öyküsü özellikleri bir topluluğun neslinin tükenme ihtimalini diğerkilere kıyasla artırabilir" dedi.
Hayatta kalma, büyüme ve üreme gibi etmenlerin, farklı türlerin insanlar nedeniyle oluşan iklim değişikliğinden nasıl etkileneceğini belirlediğini söyledi.
Araştırmada üremesi ve gelişmesi daha uzun süren, yani nesilleri arasındaki sürenin daha uzun olduğu memelilerin daha fazla risk altında olduğu tespit edildi.
İlginç şekilde daha sık üreyen ve yavruları daha hızlı büyüyen kuşların da benzer şekilde daha fazla tehlike altında olduğu belirtildi.
Yumuşak saplı ve çok yıllık bitkilerinse erken olgunlaştıklarında daha çabuk yok olduğu, genç bir fideyken hayatta kalma şanslarının daha fazla olduğu gözlemlendi.
Çalışmanın kapsamının sınırlı olduğunu belirten bilim insanları, koruma çalışmalarının sürmesi gerektiğini vurgularken, hangi özelliklerin bitkiler ve hayvanlar için tehdit oluşturduğunun tespit edilmesi amacıyla daha geniş çaplı araştırmaların yürütülmesi çağrısı yaptı.

Independent Türkçe, Science Alert, Science Times



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.