İsrail Dışişleri Bakanlığı’nı Mahmud Abbas ile ilgili paylaşımı tartışma yarattı

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas. (Reuters)
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas. (Reuters)
TT

İsrail Dışişleri Bakanlığı’nı Mahmud Abbas ile ilgili paylaşımı tartışma yarattı

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas. (Reuters)
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas. (Reuters)

İsrail Dışişleri Bakanlığı’nın, Filistin Devlet Başkanlığı tarafından Bnei Brak saldırısının kınandığı paylaşımı alıntı yaparak yayınladığı Twitter mesajının muhalefetteki güçlerin baskısı sebebiyle yapıldığı bildirildi. Açıklama, Tel Aviv’deki siyasi kaynaklar tarafından yapıldı.  
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (Ebu Mazen) çarşamba günü, Batı Şeria’dan bir Filistinli gencin Bnei Brak’ta gerçekleştirdiği silahlı saldırıdan birkaç saat sonra, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda olayı kınaması ile birçok kişiyi şaşırtmıştı.
İsrail medyası söz konusu kınamaya dikkat çekerken ardından da İsrail Dışişleri Bakanlığı Twitter üzerinde bir paylaşım yaptı. Paylaşımda şu ifadelere yer verildi:
“Filistin Yönetimi Başkanı Ebu Mazen, Tel Aviv’deki olayda İsrailli sivillerin öldürülmesini kınadı. Filistinli ve İsrailli sivillerin öldürülmesinin sadece, yerleşimcilerin ve diğer tarafların sorumlu olduğu kötüye gidişatın artmasına yol açtığını söyledi.”
Bu paylaşım İsrail sağınnda öfkeye neden oldu. Kaynaklar, bu kınamanın ABD yönetiminin sert baskısı altında yapıldığını savundu.
Muhalife liderlik eden Likud Partisi’nden şu açıklamada bulunuldu:
 “Abbas’ın olayı kınaması iyi bir şey. Ancak kesinlikle yeterli değil. Filistin Yönetimi’nin terörü desteklediğini ve cezaevlerindeki mahkumlara maaş verdiğini unutmamamız gerekiyor. Böyle bir durumun şiddetle kınanması gerekirdir.”
Aşırı sağcı Dini Siyonizm Listesi’nden Knesset üyesi Orit Struck da açıklamasında şunları söyledi:
“Bennett-Lapid hükümeti düşmanın hizmetinde. Lapid liderliğindeki İsrail Dışişleri Bakanlığı resmi internet sitesini, Mahkumların Maaş Yasasını çıkaran, her ay onların maaş bordrosunu imzalayan, baş terörist Ebu Mazen için bir platform haline getiriyor.”
Sağın bu hamlesi, Dışişleri Bakanı Yair Lapid üzerinde etkisini gösterdi. Lapid paylaşımın silinmesini isterken Bakanlık Sözcüsü, de “Yargıda ve davranışta bir hata oldu” dedi.
İsrail merkezli Yediot Ahronot gazetesi dün, Filistin Yönetimi’nin Bnei Brak operasyonunu kınamasının, ABD ile koordineli bir baskının ardından geldiğini bildirdi.
Gazeteye göre Tel Aviv’den siyasi kaynaklar, İsrail’in Ramazan Ayı için onayladığı Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilerin hayatlarını kolaylaştırmaya yönelik kararlarını iptal ile tehdit ettiğini belirtti. Söz konusu kolaylıklar arasında İsrail’deki Filistinli işçi sayısının artırılması, çocukları İsrail hapishanelerde olan Gazze Şeridi’ndeki ailelerin mahkumları ziyaret etmelerine izin verilmesi, izinlerin arttırılması ve 48 Filistinlilerinin ve diğerlerinin aile ziyaretlerinin artırılması var.
Gazete ayrıca İngilizce hazırlanan kınama metninin henüz  kamuoyuna duyurulmadan önce ABD yönetimine gönderildiğini iddia etti. Yayınlanan haberde şu ifadelere yer verildi:
“Filistin Yönetimi liderliği, kınama olmaması halinde İsrail’in kolaylıkları iptal edeceğini ayrıca Hamas’ın çatışmaları artırmaya çalıştığı Batı Şeria’daki Filistinlilere yönelik cezai tedbirler uygulayacağını anladı.”
Diğer kaynaklar, Abbas’ı söz konusu olayı kınamaya iten faktörün, İsrail hükümetindeki taraflardan alınan bilgiler olduğunu söyledi. Söz konusu bilgiler, Naftali Bennett hükümetinin Filistin Yönetimi ile ilişkilerin iyileştirilmesine izin vermeyi planladığı, Beerşeba, Hadera ve Bnei Brak’ta gerçekleştirilen son saldırıların bu planları etkilediği ve bunun sonucunda Bennett hükümetinin yeniden ‘tehlike kapısını’ açtığını içeriyordu.
İbranice yayın yapan 'Walla' haber sitesi, Bennett’ın şu anki temel çabasının gerilimin yükselmesini önlemek ve buna paralel olarak ‘polisin güçlerini, yeteneklerini ve bütçesini büyük oranda arttırarak, sokaklarda yönetim, kontrol ve güvenlik duygusunu hakim kılmak’ olduğunu bildirdi.
Walla sitesine göre söz konusu gerilim, sağ muhalefetin başta İslâmî Hareket ile bağlantılı bir hükümetin teröre son vermeyeceğine yönelik uyarıda bulunan Binyamin Netanyahu olmak üzere Knesset’i ‘tatil uykusundan uyandırmasına’ neden oldu.



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.