Viyana müzakereleri taslağı İranlı milletvekillerin tepkisine neden oldu 

Parlamento Komisyonu Başkanı: Anlaşmaya varmamak kötü bir anlaşmaya varmaktan iyidir 

İran’da meclis oturumundan bir kare (İran Meclisi)  
İran’da meclis oturumundan bir kare (İran Meclisi)  
TT

Viyana müzakereleri taslağı İranlı milletvekillerin tepkisine neden oldu 

İran’da meclis oturumundan bir kare (İran Meclisi)  
İran’da meclis oturumundan bir kare (İran Meclisi)  

İranlı milletvekilleri, Viyana’daki ‘nükleer müzakerelerin’ seyrini ve sızdırılan anlaşma taslağını eleştirdi. Nevruz Bayramı’ndan sonra faaliyetlerine yeniden başlayan parlamentoda, ‘nükleer müzakerelerdeki’ muhtemel bir anlaşmanın taslağı eleştirilere hedef oldu. Parlamento kararlarının uygulanmasını denetleyen 90. Madde Komisyonu Başkanı Hasan Şucai, ‘kötü bir anlaşma’ yapılmaması uyarısında bulundu.  
Şucai, “Sadece iyi bir anlaşmayı kabul edebiliriz, anlaşmaya varmamak kötü bir anlaşmaya varmaktan iyidir. İyi bir anlaşma ise vatani onurumuzu koruyan ve iktisadi çıkarlarımızı güvence altına alan bir anlaşmadır” dedi. 2015’te yapılan ‘nükleer anlaşmayı’ eleştiren Komisyon Başkanı, “Dünyanın ve İran’ın koşulları ile ülkemiz için ekonomik fayda sağlanacağı göz önüne alındığında iyi bir anlaşmaya varılması için gösterilen çabalar anlaşılabilir. Ancak önceki hükümet Batı yanlısıydı ve yaptığı anlaşmayla birçok kayba neden oldu. Bu nedenle kötü bir anlaşma olacaksa hiç anlaşma olmasın daha iyi, biz bunu savunuyoruz” diye konuştu.  
Bazı İranlı milletvekilleri, eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’in ekibinin ‘nükleer müzakere heyetinde’ yer almasını eleştirmiş ve Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’ye, müzakere heyetinin değiştirilmesi çağrısında bulunmuştu.  
İran resmi haber ajansı İSNA’ya değerlendirmede bulunan Şucai, “Biz nükleer anlaşmaya karşı değiliz, ancak zayıf olduğumuz yönünde bir intiba bırakmamaya dikkat etmeliyiz. Anlaşma sağlanmasına Amerika’nın İran’dan daha fazla ihtiyacı var. Zaaf gösterirsek iyi bir anlaşma yapma olanağını kaybederiz’’ dedi.  
90. Madde Komisyonu üyelerinden Ali Hadriyan, 8 Martt’a oluşturulan ‘anlaşma taslağının’ İran’ın kırmızı çizgilerini göz önünde bulundurmadığını söyledi. Hadriyan, ‘’Anlaşma taslağının Farsça tercümesini inceledim, maalesef İran’ın kırmızı çizgilerini göz önünde bulundurmuyor. Tabi bu nihai bir taslak olmayabilir ancak gördüğüm kadarıyla sorunlar içeriyor’’ şeklinde konuştu.   
Öte yandan İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Sözcüsü Fida Hüseyin Melki, “Dışişleri Bakanlığı henüz muhtemel Viyana Anlaşması'nın bir taslağını Parlamento'ya sunmuş değil, çünkü nihai taslak üzerinde uzlaşmaya varılmış değil. İran Batılılara yeni tekliflerde bulundu, bu değerlendirme sürecinde hızlı yargılara varmak sakıncalıdır” dedi.  
Milletvekili Mahmud Nebeviyan, Fars haber ajansında yayınladığı makalesinde, 2015 anlaşmasının canlandırılması yerine yeni bir anlaşma yapılması gerektiğini savunmuştu. Nebeviyan cumhurbaşkanından, Cevad Zarif’in ekibinden ‘müzakere heyetinde yer alan’ bazı isimleri, devrimci ve vatansever kişilerle değiştirmesini istemişti. 
Bu arada resmi haber ajansı İSNA’da yayımlanan bir makalede, Viyana fırsatının kaçırılmaması tavsiye edildi. Uluslararası siyaset uzmanı Koruş Ahmedi, “Nükleer anlaşmanın canlandırılması hükümetin ve diplomatik aygıtın öncelikli meselesi olmalıdır. Viyana’da anlaşmaya varılması, İran ile dış dünya arasındaki mevcut siyasi gerginliğin sona ermesini sağlayacaktır. Son haftalardaki bu ertelemelerin nedeni hala belirsizliğini korumaktadır. Yeni yılda (İran’da iki hafta önce başladı) en öncelikli konumuz anlaşmaya varmak olmalıdır” ifadelerini kullandı.



İran Cumhurbaşkanı: Nükleer bomba geliştirildiği iddiaları asılsız

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)
TT

İran Cumhurbaşkanı: Nükleer bomba geliştirildiği iddiaları asılsız

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bugün Tahran'da düzenlenen bir forumda konuşma yaptı. (IRNA)

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Avrupalı güçlerle görüşmelerin yeniden başlaması öncesinde ülkesinin atom bombası yapma niyeti olduğunu reddederek, bu tür iddiaları ‘yalan ve uydurma’ olarak nitelendirdi.

Şarku’l Avsat’ın İran medyasından aktardığına göre Pezeşkiyan bugün ‘Sonsuza Kadar İran’ başlıklı anma programına katılımı sırasında yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı: “Düşmanlar İran'ın atom bombası yapmasına izin verilmemesi gerektiğini iddia ediyor. Bizim böyle bir niyetimiz yok, ancak onlar bunun aksini iddia eden sahte bir medya atmosferi yarattılar.”

Pezeşkiyan İsrail'in 12 günlük savaşına da değinerek şunları söyledi: “İstediği zaman istediği kişiye saldıran ve hesap vermeksizin istediği kişiyi öldüren bir devlet (İsrail) yaratıldı. Dünya bu vahşete tahammül edebilir mi?”

Pezeşkiyan sözlerini şöyle sürdürdü: “İran'ın atom bombasına sahip olmasını engellemek istediklerini iddia ediyorlar, oysa bizim atom bombası yapmak gibi bir niyetimiz yok. O zaman neden siviller ve hastaneler hedef alındı? Bombayla ilgili iddialarınız sadece bir bahane değil mi? Atom bombası peşinde olduğumuzu söylemek yalan, biz bomba yapmıyoruz.”

Yurtdışında Farsça yayın yapan medya kuruluşlarını da sert bir dille eleştiren Pezeşkiyan, “Bazen bu kanalları izliyorum ve söylediklerine dayanamıyorum” dedi.

Pezeşkiyan'ın açıklamaları cuma günü İstanbul'da İran ile Fransa, Birleşik Krallık ve Almanya temsilcileri arasında İran'ın nükleer meselesini görüşmek üzere yapılacak toplantı öncesinde geldi.

Üç Avrupa ülkesi Tahran'ı nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini yerine getirmemekle suçluyor ve 2015 anlaşmasında öngörülen ve taahhütlerinden vazgeçmesi halinde İran’a uluslararası yaptırımların yeniden uygulanmasına olanak tanıyan snapback mekanizmasını devreye sokmakla tehdit ediyor.

Söz konusu toplantı, İran'ın geçen ay İsrail ile yaptığı ve ABD'nin İran'daki nükleer tesislere saldırılar düzenlediği 12 günlük savaştan bu yana yapılacak ilk toplantı olacak.

Bu arada İran devlet medyası, Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi’nin bugün yaptığı açıklamada, İran'a uluslararası yaptırımların yeniden uygulanmasının nükleer dosyayla ilgili ‘durumu’ daha da karmaşık hale getireceğini söylediğini aktardı.

Cuma günü İstanbul'da yapılacak toplantıya atıfta bulunan Garibabadi, “Avrupa Troykası'nın herhangi bir yasal dayanaktan yoksun olduğuna inandığımız snapback mekanizması ile ilgili yorumlarına ilişkin tutumumuzu ifade edeceğiz” şeklinde konuştu.

sxdfrgt
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi (X)

Garibabadi, “Çabalarımız durumu yönetmek için ortak çözümler bulmaya odaklanacaktır” dedi.

Üç Avrupa ülkesi, Çin ve Rusya ile birlikte, ABD'nin 2018'de çekildiği 2015 nükleer anlaşmasının kalan tarafları.

Garibabadi, “Yedi yıl oldu ve Avrupalılar ABD'nin çekilmesinin ardından nükleer anlaşmayı uygulamadılar. Anlaşmaya uymadıkları halde İran'ın anlaşmaya uymadığını nasıl iddia edebilirler?” ifadelerini kullandı.

İran ayrıca bugün Çin ve Rusya temsilcileriyle İran'ın nükleer dosyasını ve olası yaptırımları görüşmek üzere üçlü bir toplantıya ev sahipliği yapacak. Çin Dışişleri Bakanlığı, Pekin'in ‘yapıcı bir rol oynayarak ilgili tarafları tüm tarafların meşru kaygılarını dikkate alan bir çözüme ulaşmak için diyalog ve müzakereleri yeniden başlatmaya zorlama’ niyetinde olduğunu bildirdi.