عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Lenderking, siyasi çözüme hazırlık için Yemen ateşkesine bağlılığı vurguladı

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)
ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)
    Riyad/ Bedr el-Kahtani
TT
TT

Lenderking, siyasi çözüme hazırlık için Yemen ateşkesine bağlılığı vurguladı

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)
ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, Yemenli tarafların bir araya gelmesi halinde mevcut durumun kalıcı ateşkese dönüşeceğini söyledi.
Şarku'l Avsat'a konuşan temsilci, Yemen için umut ve fırsat içeren çok önemli bir zaman olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti:
“Yemenliler, Amman’da (bireysel olarak BM elçisi ile) ve Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin gözetiminde burada Riyad'da görüşebildiler. Bugün Riyad'da toplanmış 500 Yemenli var. Daha önce birbirini görmeyenler ve herhangi bir platformda hiçbir şekilde bir araya gelmemiş olanlar var aralarında. Son ateş duyurusu, burada toplanma enerjisini verdi. ABD Başkanı Yemen için taahhütte bulunurken, ben de Yemen halkının yanında olacağım.”
Lenderking, Yemenlilerin yedi yılı aşkın bir süredir Husi milis darbesinin fitilini ateşlediği bu savaş bataklığından çıkmayı beklediği şu dönemde, Birleşmiş Milletler tarafından önerilen ve geçen cumartesi günü yürürlüğe giren insani ateşkese uyulması gerektiğini vurguladı. Asharq News’e (eş-Şark) verdiği demeçte, ülkesinin sahadaki duruma odaklanacağını ve izleyeceğini ve tarafların taahhüt ettiği ateşkesin devam edeceğini umduğunu dile getirdi. Ayrıca ülkesinin bu aşamaya ulaşmak için çok yatırım yaptığını ve Başkan Joe Biden yönetiminin Yemen'deki çatışmaya ışık tutmak için erken bir risk aldığını belirterek, ateşkesi “siyasi bir çözüme ulaşmak için belirleyici ve önemli bir an” olarak nitelendirdi.
Geçtiğimiz günlerde Lenderking, Yemen hükümeti yetkilileri ve Yemen-Yemen istişarelerine katılan partilerin liderleriyle bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Lenderking, Körfez İşbirliği Konseyi'nin ev sahipliğinde Riyad'da gerçekleştirilen toplantıda uluslararası desteğin önemini vurguladı. Bu çerçevede ülkesinin ateşkesi desteklemek için uluslararası toplumu teşvik etmeye, ateşkese olan bağlılığı desteklemeye devam edeceğini ve Birleşmiş Milletler liderliğindeki destek düzeyini korumak için çaba göstereceğini söyledi. 
Mevcut sürecin kalıcı bir ateşkese evrilmesi ve kapsamlı siyasi müzakerelere geçişin önünü açması yönündeki umutlarını dile getiren temsilci, Körfez İşbirliği Konseyi himayesinde Riyad'da devam eden istişarelere ek olarak, bir ay önce Ürdün'ün başkenti Amman'da BM öncülüğünde istişarelerin başladığını belirtti.
Cumartesi yürürlüğe giren anlaşma metnine göre taraflar, 2 Nisan 2022'de başlayıp 2 Haziran 2022'de sona erecek ve uzatılabilir iki aylık bir ateşkes uygulayacaklar. Bu ateşkesin amacı, çatışmanın barışçıl bir şekilde çözülmesi için elverişli bir ortam sağlamaktır. Yoksa ateşkesten amaç, herhangi bir tarafın saflarını yeniden yapılandırmasına veya askeri operasyonlara devam etmesine fırsat vermek için çatışmayı durdurmak değildir. Ateşkes, iki aylık ateşkes süresince 18 petrol türevi taşıyan geminin Hudeyde limanlarına girişine yanı sıra Yemen’in içinde ve dışındaki tüm askeri operasyonların durdurulmasını içeriyor. Ayrıca ateşkes metninde Sana’ya ve oradan iki ay boyunca Ürdün ve Mısır’a iki ticari uçuşun gerçekleştirilmesi de yer alıyor. Bunun yanı sıra BM Özel Elçisi’nin tarafları Taiz ve diğer illerdeki yolların açılması konusunda anlaşmaya varmak üzere bir toplantıya davet etmesi ön görülüyor. İçerdiği düzenlemelerin geçici ve emsal teşkil etmediğinin kaydedildiği anlaşma metninin, ateşkesin ilanından 24 saat sonra yürürlüğe gireceği belirtiliyor. Tarafların, 24 saat içinde kendilerine bağlı güçleri tüm askeri operasyonları durdurmaları yönünde bilgilendirmeleri gerekiyor.
Anlaşma metninde tarafların, “BM Genel Sekreteri Yemen Özel Temsilciliği ile ateşkesin tüm yönleriyle ilgili olarak çalışmak üzere irtibat görevlileri yetkilendirecekleri” ifadesi yer aldı. Bu bağlamda her ne kadar bağımsız bir izleme ve denetim olmayacaksa da anlaşmada, BM Genel Sekreteri Yemen Özel Temsilciliği tarafından ateşkesin uygulanmasına yardımcı olmak için tarafların ihtiyaç duyduğu koordinasyon desteği sunacağı kaydedildi.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.