İsrail Genelkurmay Başkanı  Kochavi: İran’a muhtemel operasyonlar için hazırlık süreci hızlı bir şekilde ilerliyor 

İsrail Hava Kuvvetleri komutanlığı devir teslim töreninden bir kare (İsrail ordusu Twitter hesabı)  
İsrail Hava Kuvvetleri komutanlığı devir teslim töreninden bir kare (İsrail ordusu Twitter hesabı)  
TT

İsrail Genelkurmay Başkanı  Kochavi: İran’a muhtemel operasyonlar için hazırlık süreci hızlı bir şekilde ilerliyor 

İsrail Hava Kuvvetleri komutanlığı devir teslim töreninden bir kare (İsrail ordusu Twitter hesabı)  
İsrail Hava Kuvvetleri komutanlığı devir teslim töreninden bir kare (İsrail ordusu Twitter hesabı)  

İsrail Başbakanı Naftali Bennett'in, Dışişleri Bakanı Yair Lapid’e görevini devrettikten sonra da ‘İsrail'in İran tehdidine karşı koyma stratejisinden sorumlu olmaya devam edeceği’ duyuruldu. 
Tomer Bar'ın, İsrail Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nı, görev süresi dolan Amikam Norkin'den devralması münasebetiyle düzenlenen törende, İran’a karşı geçmişte düzenlenen operasyonlar ve gelecekteki muhtemel operasyonlara değinildi.  
Hava Kuvvetlerinin yeni komutanı Tomer Bar, hava kuvvetlerinin yakın ve uzak hedeflere yönelik operasyonlar için tamamen hazır olduğunu vurguladı. İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, ‘’İran’a muhtemel operasyonlar için hazırlık süreci şu anda hızlı bir şekilde ilerliyor’’ dedi. Hava kuvvetlerinin devir teslim töreninde konuşan Kochavi, “İsrail hava kuvvetleri son yıllarda önemli bir gelişim kaydetti, ancak geleceğe uyum sağlamak için atılacak adımlar var. Ordumuz Suriye ve Ortadoğu’nun farklı yerlerinde İran mevzilerine ve milislerine sert darbeler indirdi. Düşmana yönelik hava operasyonu yeteneklerimizi güçlendirdik ve güçlendirmeye devam edeceğiz. Hava kuvvetleri bu savaşlarda merkezi bir rol üstlenmeye devam edecek, hava operasyonlarımız İran’ın Suriye’ye askerlerini konuşlandırarak İsrail’i tehdit etmesini engellemede önemli bir rol oynadı” ifadelerini kullandı.  
Kochavi, İsrail ordusunun ‘daima hazır’ olmasının sağlanması için haftada bir kez olmak üzere sürekli tatbikatlar yapıldığını vurguladı. İsrail ordusunun dün Eilat şehrinde, askeri araçlar ve savaş uçaklarının katılımıyla yeni bir askeri manevra yaptığına işaret etti. Kochavi, söz konusu manevranın, ‘sürekli teyakkuz’ çerçevesinde 2022 tatbikatlarının bir parçası olarak planlandığını açıkladı. 
Öte yandan Başbakanlık ofisinden yapılan açıklamada, Başbakan Naftali Bennett’in dün Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile telefonda görüştüğü belirtildi. Görüşmede iki ülke ilişkilerinin yanı sıra İran’ın nükleer dosyasının ele alındığı kaydedildi. Bennett’in bu dosyaya özel önem gösterdiği ve görevini Dışişleri Bakanı Yair Lapid’e devrettikten sonra da İran dosyasını takip etmeye devam edeceği vurgulandı. Bennett’in, ‘İsrail'in İran tehdidine karşı koyma stratejisinden sorumlu olmaya devam edeceği’ belirtildi. Bilindiği üzere koalisyon hükümeti kurulduğunda, Başbakan Naftali Bennett’in görevini iki yıl iki ay sonra müttefiki olan Yair Lapid’e devretmesi üzerinde anlaşılmıştı. Bu süre 2023 Ağustos ayında doluyor. Bennett söz konusu anlaşmaya göre içişleri bakanı olacak ancak İran dosyası kendi yetki alanında kalmaya devam edecek.
İsrail'in Kanal 12 televizyonunda yapılan analizde, Bennett ve Lapid arasındaki bu anlaşmanın "İsrail tarihinde istisnai ve eşi görülmemiş bir karar" olduğu, çünkü İran'la ilgili meselelere her zaman başbakanın karar verdiği belirtildi. Bennett’in bu talebi, başbakanlık koltuğunu devrettikten sonra hükümetteki pozisyonunu güçlendirmek amacıyla öne sürmüş olabileceğine işaret edildi. İran dosyasının doğrudan güvenlik meselesi olduğunu düşünen Savunma Bakanı Benny Gantz’ın bu durumdan rahatsız olduğu, nitekim Gantz’ın bu konunun kendi yetkisinde olması gerektiğini düşündüğü ifade edildi. Gantz’a yakın bir kaynağın, İran dosyasının Bennett’e tevdi edilmesinin koalisyon içinde gerginliğe neden olduğunu aktardığı belirtildi. Koalisyon üyelerinin çoğunun, Bennett’in Lapid’e görev tesliminin gerçekleşemeyebileceğini öngördüğü de iddia edildi.  



Üç Senaryo… Pakistan Hindistan'ın savaş uçaklarını nasıl düşürdü?

Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)
Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)
TT

Üç Senaryo… Pakistan Hindistan'ın savaş uçaklarını nasıl düşürdü?

Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)
Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait Rafale uçağının bir hava gösterisi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Reuters)

Hindistan'ın kuzeyindeki Akalia Kalan köyü sakinleri 7 Mayıs günü erken saatlerde art arda gelen patlama sesleri üzerine yataklarından fırladılar. Dışarı çıktıklarında bir alev topunun başlarının üzerinden geçerek yakındaki bir tarlaya düştüğünü gördüler. Enkazın bir savaş uçağı olduğu açıkça görülebiliyordu. İki Hintli pilot daha önce uçaktan fırlatılmış ve yakındaki tarlalarda yaralı olarak bulunmuşlardı.

Şarku’l Avsat’ın The Economist'ten aktardığına göre Hindistan henüz resmi olarak doğrulamadı ama bu uçak mayıs ayında Pakistan'la dört gün süren çatışmalar sırasında kaybolan savaş uçaklarından biriydi.

Hindistan hükümeti Pakistan'ın, üçü yeni Fransız Rafale jetleri olmak üzere altı savaş uçağını düşürdüğü iddiasına şüpheyle yaklaşıyor. Ancak yabancı askeri yetkililer, en az biri Rafale olmak üzere beş Hint uçağının imha edildiğine inanıyor. Hintli askeri yetkililer rakamları doğrulamayı reddederken, bazı uçakların kaybolduğunu kabul ediyorlar.

Söz konusu itiraflar, Çin'in Pakistan'ın en büyük silah tedarikçisi olması nedeniyle önemli. Bu, gelişmiş Çin savaş uçakları ve füzelerinin Batılı ve Rus muadillerine karşı kullanıldığı ilk çatışmaydı. ABD ve müttefikleri, Çin'in Tayvan'a karşı olası bir savaşta aynı silahların birçoğunu kullanabileceği için bu konuyla yakından ilgileniyor.

İlk raporlar belirleyici faktörün Pakistan-Çin yapımı J-10 savaş uçakları ve PL-15 havadan havaya füzelerinin üstünlüğü olduğunu gösteriyordu. Hindistan onları hafife almış gibi görünüyor.

Ayrıca Çin, Pakistan'a gerçek zamanlı erken uyarı ve hedefleme verileri sağlayarak dengeyi değiştirmiş olabilir.

Ancak savaşın ilerleyen safhalarında Hindistan'ın elde ettiği başarı göz önüne alındığında, belki de en büyük sorun Hindistan'ın o ilk gece savaş uçaklarını nasıl kullandığıdır. En son ve en tartışmalı değişimlerden biri haziran ayında, Hindistan medyasının Hindistan'ın Cakarta'daki Savunma Ataşesi Yüzbaşı Shiv Kumar'ın ay başında bir seminerde yaptığı konuşmanın kaydını yayınlamasıyla yaşandı.

Kumar, Hindistan'ın bazı uçaklarını kaybettiğini, çünkü siyasi liderliğinin hava kuvvetlerine Pakistan'ın hava savunma sistemlerini vurmamalarını emrettiğini söyledi. Bunun yerine ilk gün sadece militan mevzilerini hedef aldılar. Kumar, “Kayıptan sonra taktiklerimizi değiştirdik ve askeri tesislerine yöneldik” dedi.

Bu gelişme, Hindistan Genelkurmay Başkanı Anil Chauhan'ın mayıs ayı sonunda bir televizyon röportajında Hindistan'ın çatışmanın ilk gecesinde ‘taktiksel hatalar’ nedeniyle bazı uçaklarını kaybettiğini itiraf etmesinin ardından geldi.

Chauhan, Hindistan'ın iki gün sonra hatalarını düzelttiğini ve tüm savaş uçaklarının yeniden uçmasına izin vererek Pakistan'daki hedefleri uzaktan vurduğunu kaydetti. Hindistan çatışmanın ilerleyen safhalarında füzelerinin Pakistan'ın hava savunmasını aşması ve bazı askeri üslerini vurmasıyla daha büyük başarılar elde etti.

Yabancı yetkililer arasındaki bir teoriye göre Hindistan ilk gün Rafale savaş uçaklarını uzun menzilli Meteor havadan havaya füzelerle donatmadı. Muhtemelen Pakistan savaş uçaklarının ulaşamayacağını ya da Pakistan'ın ilk tepkisinin daha az şiddetli olacağını düşündü.

Bir başka neden de Hindistan'ın savaş uçaklarının Pakistan'ın yeni silahlarından korunmak için uygun elektronik karıştırma ekipmanına, güncellenmiş yazılıma ya da ilgili verilere sahip olmamasıdır.

Üçüncü ve daha geniş bir açıklama ise Hindistan'ın, Pakistan'ın Hint planlarını nasıl tespit edebileceğini, verileri savaş uçaklarına nasıl aktarabileceğini ve füzeleri hedeflerine nasıl yönlendirebileceğini anlamak için gereken ‘görev verilerinden’ yoksun olmasıdır.

Ancak Yüzbaşı Kumar'ın öne sürdüğü gibi savaş uçakları siyasi liderlerin sadece militanları vurma emri nedeniyle tehlikeye girdiyse, sorumluluk daha çok Narendra Modi hükümetine aittir.

Rafale'nin Fransız üreticisi Dassault, İsveçli Saab, Boeing ve Lockheed Martin ile birlikte Hindistan'ın silah anlaşmalarındaki başlıca rakibi. Ancak bazı Hintli askeri figürler Rafale'nin son çatışmada iyi performans göstermediğine dikkat çekti. Diğerleri ise Dassault'nun Rafale'nin kaynak kodunu paylaşmakta isteksiz davranarak Hindistan'ın uçağı kendi ihtiyaçlarına göre özelleştirmesini engellediğinden şikayetçi.

Anlaşmazlıktan bu yana Çinli diplomatların Rafale'yi diğer potansiyel alıcılara küçümsediği ve onları bunun yerine Çinli savaş uçakları almaya çağırdığı bildiriliyor.

Dassault yöneticileri, Mısır, Endonezya, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de dahil olmak üzere Rafale uçağı satın alan ülkelerin yanı sıra gelecekteki potansiyel müşterilere güven vermek istiyor.

Dassault Aviation Yönetim Kurulu Başkanı Eric Trappier, Pakistan'ın üç Rafale jetini düşürdüğü iddialarını “Kesinlikle doğru değil” diyerek reddetti.

Trappier, bir Fransız dergisine verdiği ve 11 Haziran'da yayınlanan röportajda, “Tüm ayrıntılar bilindiğinde, gerçek birçok kişiyi şaşırtabilir” ifadesini kullandı. Trappier ayrıca, Rafale'in ‘Çin'in şu anda sunduğu her şeyden çok daha iyi’ olduğunu söyledi.

Fransız hükümeti de bir Rafale'in savaşta ilk kez kaybedilmesi konusunda açıklama yapması için baskı altında. Fransız parlamentosunun bir üyesi olan Marc Chavanne, mayıs ayı sonunda hükümete yazılı bir soru önergesi sunarak Hint Rafale jetlerindeki Spectra elektronik harp sisteminin Pakistan yapımı PL-15 havadan havaya füzeleri tespit edemediği ya da karıştıramadığı yönündeki endişelerini dile getirmişti.