Mısrata’dan Trablus’a askeri sevkiyat

Abdullah el-Lafi, Trablus'taki Mitiga Üssü’ndeki ortak operasyon odasını ziyaret etti. (Meclis)
Abdullah el-Lafi, Trablus'taki Mitiga Üssü’ndeki ortak operasyon odasını ziyaret etti. (Meclis)
TT

Mısrata’dan Trablus’a askeri sevkiyat

Abdullah el-Lafi, Trablus'taki Mitiga Üssü’ndeki ortak operasyon odasını ziyaret etti. (Meclis)
Abdullah el-Lafi, Trablus'taki Mitiga Üssü’ndeki ortak operasyon odasını ziyaret etti. (Meclis)

Vadi er-Rabi bölgesinde ani bir hamleyle askeri sevkiyat yapıldığı ve başkent Trablus'taki Tacura ile Kasr bin Guşeyr'i birbirine bağlayan yolun kapatıldığı bildirildi. Libya medyasında yayınlanan görüntüler, terörle mücadelede yedek kuvvete ait bir silahlı araç konvoyunun Mısrata'dan Trablus'a doğru ilerlediğini, Komutan Muhtar el-Cehavi'nin ‘alarm durumu’ ilan etmesinin ardından bölgeden ayrıldığını ortaya koydu. Sosyal medyadan yapılan kısa açıklamada tüm birimlerin derhal karargahlarına dönmesi çağrısında bulunuldu.
İttifaklarına işarette bulunarak ‘Es-Sumud’ Tugayı Komutanı Salah Badi, Tugay ve ‘Terörle Mücadele Gücü’nün amblemlerinin birleşimini yayınladı. Yerel kaynaklar, bu hareketliliği Yurtdışındaki Yaralılar Komitesi Başkanı Ahmed el-Mitan'ın Trablus Devrimciler Tugayı tarafından kaçırılması ve  İstikrar Destek Ajansı da dahil olmak üzere Dibeybe hükümetini destekleyen milislerin, Mısrata'dan bazı isimleri tutuklamak için bir kampanya başlatmasına bağladı.
Diğer yandan Tacura Belediye Başkanı Halid el-Ezrak ile görüşen Birlik Hükümeti İçişleri Bakanı Halid Mazen, tüm güvenlik bileşenleri arasında iş birliği ve koordinasyonun yanı sıra güvenliği artırmak için Başkanlık Konseyi ve hükümetin askeri ve güvenlik kurumları ile ana ortak oda ile bilgi alışverişi ihtiyacını vurguladı.
Diğer yandan yeni 'istikrar' hükümetinde İçişleri Bakanı İsam Buzreba, hükümetinin başarısızlığına rağmen bir yılı aşkın süredir bakanlık dışı atama ve geçici görevlendirme kararlarını iptal etme kararı aldı. Bu hamle, beş haftadan daha uzun bir süre önce Fethi Başağa başkanlığındaki Temsilciler Meclisi tarafından kurulan hükümetinin başkentte resmi olarak iktidarı ele almakta başarısızlığına rağmen gerçekleşti. Buzreba, yetkililer ve güvenlik müdürlerini, kendisi tarafından verilmeyen kararları iptal etmeye ve kendisine bağlı kuruluşlara katılmaları konusunda bilgi vermeye çağırdı.

Lafi’den Libya-Türkiye iş birliğine övgü
Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi, Libya-Türkiye arasında, askeri iş birliği alanında yürütülen ilişkilere övgüde bulundu. Operasyon odasında görevlendirilen Libyalı subayların, kendi uzmanlık alanlarındaki Türk meslektaşlarının deneyimlerinden yararlanma konusuna önem verdiğini vurgulayan Lafi, Libya Ordusu Yüksek Komutanı’nın, Trablus'taki Maitika Üssü’ndeki ortak harekat odasını konseyi sıfatıyla ziyaretine dikkat çekti. Ziyaret sırasında eğitim ve teknik alanlarda imzalanan anlaşmaların uygulanmasının ve Türk tecrübesinden yararlanmak da dahil olmak üzere iki ülkeyi askeri alanda bir araya getiren iş birliğinin önemini vurguladı. Lafi ayrıca cumhurbaşkanlığı seçimleri için bir dizi adayla Trablus'ta bir araya gelerek Başkanlık Konseyi'nin seçimlerini Seçim Komisyonu kayıtlarına isimlerini yazdıran iki milyon 800 binden fazla kişinin arzusunu gerçekleştirmek için herkes tarafından kabul edilen bir anayasal kurala göre düzenleme taahhüdünü vurguladı. Konseyin herkes ile aynı mesafede durduğunun altını çizen Lafi’nin ofisinden yapılan açıklamaya göre Başkanlık Konseyi'nin Libya halkının seçim arzusunu gerçekleştirmek, ülkenin istikrar ve birliğini sağlamak için müdahale etme yeteneğine sahip olduğu vurgulandı. Lafi’nin adayların konseyin seçimlerin yapılmasını sağlamak için attığı tüm adımları desteklediği ve herkesin üzerinde anlaşmaya vardığı bir yasal çerçeveye göre adil seçimler yapma isteklerini gösterdiği ifade edildi.



Yıkıntılar arasında Hartum... Hayata çekingen bir dönüş

Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
TT

Yıkıntılar arasında Hartum... Hayata çekingen bir dönüş

Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)

Ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında iki yılı aşkın süredir devam eden şiddetli savaşın ardından, Sudan'ın başkenti Hartum'da ticari faaliyetler ve günlük yaşam yavaş yavaş normale dönmeye başladı. Modernliğin ve güzelliğin sembolü olan şehir, bugün yıkımın enkazı üzerinde duruyor ve yeniden ayağa kalkmaya çalışıyor. Binlerce yıkık bina, başkentte Mehdi Devrimi’nden bu yana ilk kez yaşanan savaşın şiddetini gözler önüne seriyor.

uı8o9
Sudan Merkez Bankası binası ve yakınındaki bir otelde meydana gelen hasarın izleri (Şarku’l Avsat)

Savaşın izleri binalarda ve sokaklarda halen açıkça görülüyor. Başkentin birçok simgesel yapısı tamamen veya kısmen yakıldı ya da yıkıldı, binaların duvarlarında kurşun delikleri var. Bankalar ve devlet daireleri kapısız ve penceresiz hale geldi; içlerinden yangın ve is kokusu yayılıyor.

Toplu taşımaya temkinli dönüş

Hartum'un merkezindeki ana ulaşım istasyonu olan ve Jackson durağı olarak bilinen istasyonda, toplu taşıma araçları eyaletin şehirlerinden ve ilçelerinden vatandaşları taşımaya yeniden başladı, ancak Hartum'un en ünlü pazarlarından biri olan Arap Pazarı’na ulaşmak için halen yürüyerek veya özel araçlarla gitmek gerekiyor.

Yetmişli yaşlarında bir adam yorgun adımlarla pazara doğru yürüyordu. Yürümekten yorgun düşen adam, başındaki takkesini kaldırarak terini sildi. Şarku’l Avsat’a eski dükkanını kontrol etmek ve 200 bin Sudan cüneyhi (73 dolar) değerinde mal ve eşya satın almak istediğini söyledi. Şehrin en büyük ve en ünlü ticaret merkezi olan Vaha Hartum’u çevreleyen yıkıma işaret eden yaşlı adam, gözlerinden umut ışığı saçarak, “Bu yıkım yeniden inşa edilecek, önemli olan dersimizi almamız” dedi ve sonra sessizliğe büründü.

Altınlar nereye gitti?

Yanan Vaha Hartum'un yakınında arabalar hareket ediyor ve insanlar dolaşıyor, ancak dükkanlar henüz açılmadı. Bazıları sadece mallarını kontrol etmekle yetiniyor, diğerleri ise el-Fercabi Eczanesi yazan tabelanın altında arabalarının bakımını yapmaya devam ediyor.

frgthyuı
Savaşın izlerini taşıyan yıkık bir ticaret merkezi (Şarku'l Avsat)

Bir zamanlar Sudan'ın en büyük altın ticaret merkezlerinden biri olan Altın Binası, yangına rağmen halen ayakta duruyor. Öte yandan, Hartum Valisi ile şirket sahipleri arasında bölgedeki altın ticaretini canlandırmanın yollarını görüşmek üzere bir toplantı yapılacağı konuşuluyor.

Hartum Ulu Camii

1901 yılında Hidiv Abbas Hilmi Paşa tarafından açılan ve tarihi bir mimari eser olan Hartum Ulu Camii, savaştan nasibini aldı ve çevresi ile birlikte büyük hasara uğradı. Bakım çalışmaları tamamlanmak üzere olan caminin birkaç gün içinde ibadete açılması planlanıyor. Savaştan önce Hartum Ulu Camii, ibadet etmek ve ders halkalarına katılmak için Hartum'un dört bir yanından gelenlerden yoğun ilgi görüyordu.

yjuı
Başkentin merkezindeki bir ticaret merkezinde meydana gelen yıkımdan (Şarku'l Avsat)

Saray Caddesi

Hartum'un merkezindeki ana caddelerden biri olan Saray Caddesi, adını, güney kapısında bulunan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan almıştır. Çatışmalar sırasında büyük bir savaş alanı olan cadde, son dönemde yeniden hareketlendi; özellikle Cumhuriyet Caddesi ile kesiştiği noktada özel araçların gelip gittiği görülüyor.

gthyujı
Cumhuriyet Caddesi'nin çukur kısımlarındaki su birikintileri (Şarku'l Avsat)

Diğer caddelerin aksine Saray Caddesi her iki yanında küçük su birikintileri olmasına rağmen en temiz cadde olarak kabul ediliyor. Seyyid Abdurrahman Caddesi ile kesiştiği noktada ise el-Ehli Bankası binasında bakım çalışmaları başladı; bankanın faaliyetlerine yeniden başlaması için hazırlıklar yapılıyor.

Hürriyet Caddesi

Hürriyet Caddesi, Hartum'un batı kesiminde, elektrikli ev aletleri mağazalarının bulunduğu bölgede yer alıyor. Esnaflardan bazıları dükkanlarına geri döndü; yetkililerin bölgeyi güvenli hale getirecekleri ve yıl sonuna kadar devlet vergilerinden muaf tutacakları sözü vermeleri üzerine, caddede nispeten canlanma başladı.

Dükkân sahipleri kurban kesip, şeker ve meyve suyu dağıttılar. Özgürlük Caddesi'ni Sudan bayraklarıyla süslediler ve hoparlörlerden milli marşlar çalarak Hartum'un ticaret merkezinde hayatın normale döndüğünü ilan ettiler.

jukılo
Başkent Hartum’un batısındaki Hürriyet Caddesi'nde hareketlilik yaşandı. (Şarku'l Avsat)

40 yıldır elektrikli ev aletleri satıcısı olan Babekir Hasan, “Bu dönüş, Hartum'da hayatın normale döndüğü anlamına geliyor. Tüm esnafı geri dönmeye çağırıyorum, çünkü durum şu anda istikrarlı” diyerek mutluluğunu dile getirdi. Bir diğer esnaf Salah Surkti ise, mallarını makul fiyatlarla satabilmek için vergilerin düşürülmesini talep etti ve savaş sırasında 200 milyon Sudan cüneyhi (73 bin dolar) kaybettiğini belirterek, “Tüccar kaybını üzülerek günlerini geçirmemeli, ayağa kalkıp yeniden başlamalı” dedi.

dvfgbh
Başkent Hartum'da işlerine geri dönen dükkanlar (Şarku'l Avsat)

Devlet ayağa kalkmaya çalışıyor

Başkent Hartum’daki yeni boyanmış binalar, istikrara dönüşün işaretlerini yansıtıyor. Öte yandan Hartum genelindeki birçok devlet kurumunda restorasyon çalışmaları başladı. Hartum Yasama Konseyi'ndeki (eyalet parlamentosu) hasara rağmen, bazı çalışanlar elektrik ve su olmadan çalışıyor. Yakındaki Elektrik İdaresi binası ise tamamen yanmış gibi görünüyor.

hyjuk
Başkent Hartum’da yaşanan savaş nedeniyle onlarca dükkân ve alışveriş merkezi yıkıma uğradı. (Şarku'l Avsat)

Bir çalışan, hizmetlerin yeniden sağlanmasının yakın olduğunu, ancak ‘en önemli konunun güvenliğin sağlanması’ olduğunu vurguladı.

Nil Nehri'nin iki kolunun birleştiği nokta, Hartum'un Omdurman'a açılan kapısı

El-Mukran bölgesi, adını Beyaz ve Mavi Nil nehirlerinin kesiştiği noktadan alıyor. Hartum ve Omdurman arasında yoğun trafik hareketliliğine sahne olan bu bölge, Omdurman'a giriş kapısı olmasının yanı sıra, Sudan Merkez Bankası Başkanlığı, Zain Telekomünikasyon Şirketi binaları, oteller, Sudan Müzesi ve diğer büyük kurumların da bulunduğu bir bölgedir. Ancak bu bölge de yıkım ve tahribattan nasibini aldı.

sdfghy
Başkent Hartum’daki bir çarşıda dükkanının yıkıntıları önünde duran bir esnaf (Şarku'l Avsat)

Büyük kayıplara ve geniş çaplı yıkıma rağmen Hartum yavaş ama emin adımlarla yeniden ayağa kalkmaya başladı. Dükkanların ve çarşıların yeniden açılması, camilerin ve devlet binalarının onarılması, savaşın yaralarını yaşayan bu şehrin, halkının desteği ve azmiyle yeniden ayağa kalkabileceğinin işaretleri.