İran'dan 24 ABD'li yetkiliye "terör ve insan hakları ihlalleri" nedeniyle yaptırım

AA
AA
TT

İran'dan 24 ABD'li yetkiliye "terör ve insan hakları ihlalleri" nedeniyle yaptırım

AA
AA

İran, "terörizm ve insan hakları ihlalleri" gerekçesiyle eski ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı Orgeneral Joseph Votel ile eski ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross'un da aralarında bulunduğu 24 üst düzey Amerikalı yetkiliyi yaptırım listesine aldı.
İran Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "ABD'nin Orta Doğu bölgesindeki terör eylemleriyle ve insan haklarıyla mücadele kapsamında hazırlanan ve eski ABD Başkanı Donald Trump başta olmak üzere üst düzey Amerikalı yetkililerin de Ocak 2021'de dahil edildiği yaptırım listesinin güncellendiği" belirtildi.
Yayımlanan güncellenmiş yaptırım listesine, eski CENTCOM Komutanı Orgeneral Votel, eski Ticaret Bakanı Wilbur Ross, eski Hazine Bakanı Jacob Joseph Lew ve Trump'ın avukatı ve eski New York Belediye Başkanı Rudy Giuliani'nin de aralarında olduğu 24 üst düzey askeri ve sivil Amerikalı yetkili eklendi.
Açıklamada, yaptırım listesine alınan Amerikalı yetkililerin"İran'a karşı ABD'nin tek taraflı yaptırımlarını organize etmek, uygulamak ve terör örgütlerini finanse etmekle birlikte İsrail'in özellikle Filistin halkına karşı sürdürdüğü bölgedeki baskıcı eylemlerinde rolü olduğu" suçlamasında bulunuldu.
İran, daha önce de başta eski ABD Başkanı Trump, eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, eski Savunma Bakanı Mark Esper, eski Hazine Bakanı Steven Mnuchin, eski CIA Direktörü Gina Haspel, ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley ve CENTCOM Komutanı Kenneth McKenzie gibi üst düzey Amerikalı yetkilileri, "İranlı General Kasım Süleymani ve çevresine karşı terör eylemleri gerçekleştirmek, terörizmi teşvik etmek ve temel insan haklarını ihlal etmek" gerekçesiyle yaptırım listesine almıştı.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.