Kuşların kuluçka parazitliğinin gizemi çözüldü

Kuşları “sahte yumurta” yapmaya götüren genetik nedenler neler?

Guguk kuşu ispinozları, evrimleşerek kazandıkları yeteneklerle diğer kuşların yuvalarına yumurtalarını bırakmayı başardı (Araştırma ekibi)
Guguk kuşu ispinozları, evrimleşerek kazandıkları yeteneklerle diğer kuşların yuvalarına yumurtalarını bırakmayı başardı (Araştırma ekibi)
TT

Kuşların kuluçka parazitliğinin gizemi çözüldü

Guguk kuşu ispinozları, evrimleşerek kazandıkları yeteneklerle diğer kuşların yuvalarına yumurtalarını bırakmayı başardı (Araştırma ekibi)
Guguk kuşu ispinozları, evrimleşerek kazandıkları yeteneklerle diğer kuşların yuvalarına yumurtalarını bırakmayı başardı (Araştırma ekibi)

Bilim insanları, doğanın en büyük ceza davalarından birinin, iki milyon yıllık yumurta sahtekarlığı suçunun sırlarını çözdüler ve sonuçlar, bu sahtekarlığın kurbanlarının artık onunla daha iyi yüzleşebileceklerini gösteriyor.
Birçok kuş, yumurtalarını diğer türlerin yuvalarına bırakarak yavrularına bakma sorumluluğundan kaçar. Bu davranışa, yavrularını büyütmesi için diğer kuşları aldatmak adına başkalarının yumurtalarının renk ve desenlerini taklit ettikleri için "kuluçka parazitliği" deniyor. Bilim insanlarını meşgul eden soru, “kuluçka parazitliği uygulayan bir kuş türünün, yavrularını büyütmeleri için birçok farklı kuş türünün yumurtalarını nasıl taklit ettiği ve bu sahtekarların bu yeteneği yavrularına nasıl aktardığı”ydı.
Bunlar, bir yüzyıldan fazla bir süredir bilim insanlarının şaşırdığı konular. Cambridge Üniversitesi Zooloji Bölümü’nden Dr. Claire Spottiswood, Cape Town Üniversitesi’ndeki Fitzpatrick Afrika Ornitoloji Enstitüsü ve Boston Üniversitesi’nden Michael Sorenson tarafından yönetilen uluslararası bir ekip, gizemi çözmede önemli bir ilerleme kaydetti ve bulgularından bazıları, sahte yumurtacılar için kötü haber.
Araştırma ekibi tarafından önceki gün “Ulusal Bilim Akademisi Bildiriler Kitabı”nda yayınlanan bir çalışmada odak noktası, “kuluçka parazitliği” yaşam tarzını benimseyen bir tür olan guguk kuşuydu. Guguk kuşu, Afrika’daki birçok ötücü kuş türünü istismar ediyor.
Araştırma, dişi guguk kuşu ispinozlarının, dişinin W kromozomu (insanlardaki erkek Y kromozomuna benzer) yoluyla ev sahibinin yumurtalarının görünümlerini taklit etme yeteneğini annelerinden aldıklarını ve davranışın genetik bir temeli olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu yeteneğin anneden miras alınması, guguk kuşu ispinozlarının, farklı bir ev sahibi tarafından yetiştirilen bir babadan hatalı taklit genlerini miras alma riskini ortadan kaldırmaktadır. Bu yetenek, dişi guguk kuşu ispinozun farklı türlerinin birçok farklı ev sahibi türe yumurta taklitçiliği yapmasına imkan sağlıyor. Böyle bir taklit, ebeveynleri parazit yumurtayı yuvadan atmak yerine kendilerininmiş gibi kabul etmeye zorluyor. Bu durum Afrika kuşlarının başarısı için çok önemli.



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news