Mısır hükümeti fiyatları dengeleme çabalarını artırıyor

Mısır Başbakanı Medbuli’nin demir ve çimento üreticileri ile gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (Mısır Bakanlar Kurulu)
Mısır Başbakanı Medbuli’nin demir ve çimento üreticileri ile gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (Mısır Bakanlar Kurulu)
TT

Mısır hükümeti fiyatları dengeleme çabalarını artırıyor

Mısır Başbakanı Medbuli’nin demir ve çimento üreticileri ile gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (Mısır Bakanlar Kurulu)
Mısır Başbakanı Medbuli’nin demir ve çimento üreticileri ile gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (Mısır Bakanlar Kurulu)

Mısır hükümeti, Rusya-Ukrayna savaşının yansımaları sebebiyle yüksek enflasyona sahne olan fiyatların dengelenmesi için birçok adım attı. Hükümet, ekmek fiyatlarını belirlemesinin ve marketlere çeşitli gıda ürünlerin temin etmesinin ardından demir ve otomobil sektörlerindeki fiyatlarını kontrol altına almaya çalışıyor.
Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli, çok sayıda önemli demir, çelik ve çimento üreticisi ve birçok bakanın katılımıyla sektörün durumunu görüşmek üzere kapsamlı bir toplantı düzenledi. Bu toplantı, Medbuli’nin genel olarak inşaat sektörünü olumsuz etkilediğini söylediği yapı malzemelerinin fiyatlarında önemli artış ile aynı zamana denk geldi. Başbakan hükümetin, milyonlarca kişiyi istihdam eden, bir önceki dönemdeki yüksek büyüme oranlarına güçlü bir şekilde katkıda bulunan ve büyümesinin yavaşlamaması konusunda kararlı olunan bu önemli sektörün etkinliğinin korunmasına büyük ilgi gösterdiğini belirtti.
Bakanlar Kurulu tarafından yapılan açıklamaya göre, Başbakan toplantıda önde gelen demir, çelik ve çimento üreticilerinin müdahalelerini dinledi. Üreticiler, devletin ulusal sanayiyi geliştirmek ve tüm dünyanın maruz kaldığı mevcut koşulların neden olduğu baskıları hafifletmek amacıyla koordinasyon ve iş birliği konusundaki kararlılığını takdir ettiklerini belirttiler. Üreticiler, yerli katma değer sağlayan milli sanayiyi desteklemenin son derece önemli olduğunu vurgularken, devletin mevcut küresel krizle başa çıkma ve ekonomik büyümeyi sürdürme çabalarına desteklerini dile getirdiler.
Demir ve çelik üreticileri, son 6 ayda üretim maliyet artışı nedeniyle fiyatlarda haklı bir artış olduğunu belirtti. Çimento üreticileri ise, fiyat artışının nedenlerinin yanı sıra özellikle artan enerji fiyatları gölgesinde karşılaştıkları zorlukları anlattı. İskan Bakanı toplantıda, demir ve çimento fiyatlarındaki artışın halihazırda uygulanmakta olan projelerin tamamlanmasının yanı sıra inşaat sektörünü de bir bütün olarak etkilediğini açıkladı. Bakan söz konusu büyük fiyat artışlarının ne devletin, ne imalatçıların, ne de ekonomiye önemli bir katkısı olan inşaat sektörünün çıkarına olmadığını vurguladı.
Toplantının sonunda, Medbuli mevcut durumun, istenen dengenin sağlanması ve inşaat aşamasında olan projelerin etkilenmemesi ve sanayinin önemli sektörleri olan demir ve çimentonun etkilenmemesi için demir ve çimento için adil bir fiyata ulaşılması gerektirdiğini belirtti.
Başbakan, bu iki sektörde gerekli dengeyi sağlamak için Rekabeti Koruma ve Tekelci Uygulamaları Önleme Kurumu Başkanına, demir ve çimento fiyatları ve son artışlara ilişkin entegre bir çalışma hazırlaması talimatını verdi.
Başbakan söz konusu iki sektörde gerekli dengeyi sağlamak için Rekabeti Koruma ve Tekelci Uygulamaları Önleme Kurumu Başkanına demir ve çimento fiyatları ve son fiyat artışlarına ilişkin entegre bir çalışma hazırlaması için talimat verdi. Başbakan serbest piyasa mekanizmaları sebebiyle, zorunlu fiyatlandırma ve doğrudan müdahalenin mümkün olmadığını belirtti.
Diğer yandan, resmi gazete dün Tüketiciyi Koruma Kurumu’nun tüm otomobil tedarikçilerinin nihai satış fiyatlarını belirlemesini gerektiren kararını yayınladı. Karara göre, tüm dağıtıcı, tacir ve araba satıcı veya bayilerin, acentalar veya tedarikçiler tarafından belirlenen otomobilin satış fiyatını tüketiciye duyurmaları gerekiyor. Belirlenen fiyattan daha yüksek bir fiyata satış yapılmaması gerekiyor ancak fiyatın altında satış yapılabiliyor.
Mısır Kamu Seferberliği ve İstatistik Merkezi Ajansı’nın pazar günü yayınlanan verileri, kentlerdeki tüketici fiyat enflasyonu, yaklaşık üç yılın en yüksek seviyesine ve analistlerin beklediğinden daha hızlı yükseldi. Enflasyon oranı Şubat ayında yüzde 8,8 olarak kaydedilmişken, Mart ayında yüzde 10,5'e ulaştı.
Mısır daha önce, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal girişiminin, daha ucuz olan Karadeniz buğdayı arzlarını kesintiye uğratmasının ardından, artan gıda fiyatlarını kontrol altına almak amacıyla devlet desteği olmayan ekmek için sabit bir fiyat belirlemişti.
Devletin mali destek vermediği ekmeklerin fiyatları, bazı fırınlarda somun başına 1,25 Mısır lirasına yükselerek yüzde 25 zamlandı. Ancak hükümet yerel ekmeğin fiyatını 45 gramlık somun için 50 kuruş, 65 gramlık somun için 75 kuruş ve 90 gramlık somun için bir lira olarak belirledi.



Sadr, Irak seçimleri öncesinde siyasi meydan okumaları gündeme getirdi

 Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
TT

Sadr, Irak seçimleri öncesinde siyasi meydan okumaları gündeme getirdi

 Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr'ın, bu yılın sonunda yapılması planlanan parlamento seçimleri yaklaşırken destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırma kararı, bölünmüş Şii evinde depreme neden oldu. Sadr'ın kararı hareketin seçim yarışına katılımını teyit etmese de özellikle Selahaddin ve Ninova gibi karışık bölgelerde diğer blokları hesaplarını gözden geçirmeye sevk etti.

Bir destekçisinin kayıtların güncellenmesinin amacına ilişkin sorusuna cevaben Sadr, nihai katılım kararından bağımsız olarak bu hamlenin ‘demokratik bir gereklilik’ olduğunu söyledi. Ancak kararın ardından yaşanan kitlesel hareketlilik -milyonlarca destekçisinin verilerini güncellemeye gitmesi- Sadr'ın gerçek niyeti hakkında soru işaretleri yarattı. Bu hamle bir yandan tabanının tepkisini ölçerken, diğer yandan da 2022'de siyasi süreçten çekilmesinin ardından parlamentoya olası bir dönüşün göstergesi olabilir.

Şii evi popülerlik sınavıyla karşı karşıya

Sadr'ın destekçilerini harekete geçirmesi, Kanun Devleti Koalisyonu (Nuri el-Maliki), Hikmet Hareketi (Ammar el-Hekim), Asaib Ehli’l Hak (Kays el-Hazali) ve Bedir Örgütü (Hadi el-Amiri) gibi en önemli rakip blokları içeren Şii Koordinasyon Çerçevesi’ne doğrudan bir meydan okuma teşkil ediyor. İronik olan şu ki, görünürdeki ittifaklarına rağmen bu güçler ciddi iç bölünmelerden mustarip ve bu da onları Sadr'ın orta ve güney Irak'taki ve hatta karma bölgelerdeki popülaritesine karşı seçmen kaybetmeye açık hale getiriyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ise Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin bir parçası olmasına rağmen, birçok siyasi gözlemcinin gözünde bu güçler tarafından en çok zorlanan siyasi taraf.

Karşılıklı korkular

İsminin açıklanmasını istemeyen Iraklı bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a Sadr'ın kararının iki açıdan tehlikeli olduğunu söyledi. Birincisi, Sadr Hareketi (geçmişte olduğu gibi) parlamentoda çoğunluğu kazanırsa, Koordinasyon Çerçevesi hükümetinin kuruluşunda yer almamasına rağmen ekonomik kriz, dolar krizi ve maaşlar gibi başarısızlıklarının sorumluluğunu üstlenme baskısıyla karşı karşıya kalacak.

 Mukteda es-Sadr'ın destekçileri geçen yıl nisan ayında Bağdat'ın Sadr Şehri’nde düzenlenen bir protesto sırasında (AP)Mukteda es-Sadr'ın destekçileri geçen yıl nisan ayında Bağdat'ın Sadr Şehri’nde düzenlenen bir protesto sırasında (AP)

Kaynak, “İkinci açı ise hükümetin nasıl kurulacağı; mevcut Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani müttefiklerinin başarısızlıklarından sorumlu tutulmasa bile, Sadr ve Sudani arasında gelecekte kurulacak herhangi bir ittifak, özellikle Sadr'ın karşı çıktığı ABD ile ilişkiler konusundaki vizyon farklılıkları nedeniyle sekteye uğrayabilir” dedi. Bu hamlenin yankıları Şii bileşenle sınırlı kalmayıp Sadr'ın nüfuzunun arttığı karma bölgelerdeki güç dengesinin değişmesinden korkan Sünni arenaya da uzanıyor. Gözlemcilere göre, görünürde Şii Koordinasyon Çerçevesi'ne bağlı olmasına rağmen çatışmalardan ‘en çok etkilenen taraf’ olan Sudani'nin akıbeti de merak konusu.

Kayıtların güncellenmesi Sadr'ın mutlaka seçimlere gireceği anlamına gelmese de bu hamle popüler zemini test etmek ve muhaliflerin kafasını karıştırmak için önleyici bir oyunu ortaya koyuyor. Bazı analizler Sadr'ın parlamentoya dönmesini desteklese de yönetimin sonuçlarına katlanmaya istekli olup olmadığı ve Şii evindeki bölünmelerin üstesinden gelme kabiliyetine ilişkin sorular tüm senaryolara açık olmaya devam ediyor.