Mısır ve Rusya nükleer yakıt satın alma sözleşmelerinin uygulanmasını görüştü

Kahire, ikinci nükleer araştırma reaktörünü 2030 yılına kadar işletmek istiyor

Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
TT

Mısır ve Rusya nükleer yakıt satın alma sözleşmelerinin uygulanmasını görüştü

Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)
Rusya’dan nükleer projeyi takip etmek üzere Mısır’a gelen bir heyet (Mısır Nükleer Santraller Kurumu/NPPA)

Mısır ve Rusya'dan yetkililer, Mısır’daki ikinci nükleer araştırma reaktörünün (ETRR-2) 2030 yılına kadar işletilmesi için ihtiyaç duyulan nükleer yakıtın satın alım sözleşmelerinin uygulanmasını ele aldılar.
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu’na (ROSATOM) ait TVEL Akaryakıt Şirketi ve Novosibirsk Nükleer Yakıt Kimyasal Konsantratörleri Fabrikası yetkililerinden oluşan bir heyet, iki ülke arasında 2017 yılında imzalanan ve ROSATOM’un nükleer yakıt tedarik etmeyi taahhüt ettiği sözleşmeler çerçevesinde Mısır’daki nükleer projeyi desteklemek amacıyla Kahire’ye geldi.
Mısır Atom Enerjisi Kurumu (EAEA) tarafından dün yapılan açıklamaya göre, EAEA Başkanı Dr. Amr el-Hac, Rusya’dan gelen heyet ile ETRR-2 için yeni bir nükleer yakıt bileşenleri paketi, alüminyum alaşımları ve alüminyum tozundan yapılmış bazı ürünlerin tedariki için EAEA ile imzalanan sözleşmelerin uygulanmasını görüştü.
EAEA’nın açıklamasına göre Dr. Hac ziyaretin EAEA ve ROSATOM arasındaki yapıcı iş birliğinin yanı sıra 2017 yılında imzalanan ve ROSATOM’un ETRR-2’yi 2030 yılına kadar işletilmesi için gereken nükleer yakıtı sağlamayı taahhüt ettiği sözleşmeler çerçevesinde gerçekleştiğini söyledi. Dr. Hac, EAEA’nın nükleer enerjinin barışçıl kullanımı alanlarında nitelikli insan kadrosuna, gerekli laboratuarlara ve çeşitli araştırma faaliyetlerinin yanı sıra radyoaktif izotoplar üreten ve Mısır iç pazarını da kapsayan ETRR-2 için nükleer yakıt üretimindeki uzmanlığına sahip olduğunu vurguladı.
ETRR-2, Kahire’nin 60 kilometre kuzeydoğusundaki İnşas köyündeki Nükleer Araştırma Merkezi'nde bulunuyor ve parçacık fiziği araştırmalarında, madde araştırmalarında ve ayrıca radyoaktif izotopların üretiminde kullanılıyor.
Novosibirsk Nükleer Yakıt Kimyasal Konsantratörleri Fabrikası, Rusya'da ve yurtdışında nükleer santraller ve araştırma reaktörleri için yakıt üreten dünyanın önde gelen nükleer yakıt üreticilerinden biridir. ROSATOM'un yakıt şirketi TVEL'in iştiraki olan fabrika, Rusya'daki nükleer santraller için tek nükleer yakıt tedarikçisidir. Fabrika aynı zamanda, dünyanın dört bir yanında 30 araştırma reaktörünün yanı sıra elektrik üreten 78 reaktöre yakıt sağlamaktadır.
ROSATOM ayrıca Mısır'ın ed-Daba şehrindeki (başkent Kahire'nin 130 kilometre kuzeybatısında) ilk nükleer santralin açılışını yapma çalışmalarını sürdürüyor. Söz konusu nükleer santralde her biri bin 200 megawattlık toplam 4 bin 800 megawatt kapasiteli 4 nükleer reaktörden oluşuyor.
Mısır’ı ziyaret eden Rus heyette yer alan ROSATOM’un Operasyonel Yönetimi Birinci Genel Müdür Yardımcısı Alexander Lokshin, birinci ve ikinci birimlerinin hafriyatının hazır olup olmadığını, temel inşaat ve kurulum tesislerini ve beton karıştırma tesislerini yerinde görmek üzere ed-Daba Nükleer Santrali şantiyesini ziyaret etti.
EAEA’dan yapılan açıklamada, ed-Daba Nükleer Santrali’nin birinci biriminin hafriyatının temel seviyesine ulaşıldığı ve yakında başlayacak olan nükleer santralin binaları için beton hazırlama çalışmalarına hazır olduğu belirtildi. Tüm bunlar ilk adımın atılması için birer ön koşulu temsil ediyor. Açıklamaya göre ayrıca, sahadaki hazırlık çalışmaları devam ederken altyapı tesislerinin inşaatı ile büyük ve ağır ekipmanların alınacağı bir rıhtımın inşaatı da sürüyor.



İranlı seyyar satıcılar, Irak'a akın ediyor: "Geçinemiyoruz"

İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)
İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)
TT

İranlı seyyar satıcılar, Irak'a akın ediyor: "Geçinemiyoruz"

İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)
İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)

İran'da Batı'nın ekonomik yaptırımları nedeniyle iş yapamayan seyyar satıcılar, mallarını Irak'ta satmaya çalışıyor.

AFP'nin haberinde, İranlı seyyar satıcıların tavuk, yumurta, yemeklik yağ ve ev eşyaları gibi temel ürünleri düşük fiyatlarla satmak üzere Irak'a götürdüğü belirtiliyor.

İranlı satıcılar, sınıra yakın Basra şehrinde cuma günleri kurulan büyük pazara akın ediyor. Sadece soyadının paylaşılmasını isteyen Alavi, uzun süredir İran'da satış yapamadığını ve zorlandığı için son 7 yıldır Basra'ya gittiğini anlatıyor.

36 yaşındaki satıcı, kazandığı Irak dinarlarını İran riyaline çevirince kârlı çıktığını ve bazen bir hafta boyunca iş yapmadan geçinebildiğini söylüyor.

17 yaşındaki Milad ve annesi, son iki yıldır Basra'da ev eşyası satıyor. Ülkelerindeki durumun kötüleşmesinden korktukları için kısa süre önce küçük bir dükkan kiralamışlar. Soyadını vermek istemeyen Milad, "İran'da iş bulmak zor ve para birimi zayıf kaldı" diyor.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'tan Hayder Shakeri, kayıtdışı sınır ötesi ticaretin "İran'a yönelik yaptırımların günlük yaşamı giderek daha fazla etkilemesiyle son 10 yılda önemli ölçüde arttığını" ifade ediyor.

Iraklı matematik profesörü Ebu Ahmed, her cuma pazara gidip İranlı satıcılardan alışveriş yaptığını söylüyor. 55 yaşındaki akademisyen, İranlıların ürünlerinin çok daha ucuz olduğunu belirtiyor.

Diğer yandan Iraklı esnaf, İranlı satıcıların Basra'ya akın etmesinden memnun değil.

Shakeri, Irak polisinin bazı İranlı seyyar satıcıları pazardan uzaklaştırdığını söylüyor.

5 çocuk annesi 47 yaşındaki Umm Mansur, 6 ay önce Basra'ya giderek ürün satmaya başladığını fakat Irak sınırında polislerin kendilerine “hakaret ettiğini ve kötü davrandığını" anlatıyor. İran'da zorlandığı için bunlara aldırış etmemeye çalıştığını ifade ediyor:

İran'da geçinmenin hiçbir yolu yok.

ABD Başkanı Donald Trump, “maksimum baskı" politikasıyla İran'a yaptırımları sürdürüyor. İran ve ABD'li yetkililer, bugün Umman arabuluculuğunda müzakereler düzenleyecek. Tahran yönetimi, Washington'un yaptırımları kaldırmasını talep ediyor.

Independent Türkçe, AFP, NBC News