Mitsubishi Heavy 2030'larda "tır üstü nükleer reaktör" üretecek

Fotoğraf: Mitsubishi Heavy
Fotoğraf: Mitsubishi Heavy
TT

Mitsubishi Heavy 2030'larda "tır üstü nükleer reaktör" üretecek

Fotoğraf: Mitsubishi Heavy
Fotoğraf: Mitsubishi Heavy

Mitsubishi Heavy Industries (MHI) 2030'lu yıllarda tırlara monte edilebilecek ebatta nükleer reaktör üretmeyi planlıyor.
Nikkei Asia'nın haberine göre Japon firma 3 metre yükseklik, 4 metre genişlik ve 40 tondan az ağırlığa sahip mikroreaktör üretecek.
Güç üretici ekipmanlarıyla birlikte konteyner tırlara monte edilebilecek mikroreaktörler, doğal afetlerden etkilenen bölgelere taşınabilecek.
25 yıl ömür biçilen cihazlar, olası kaza risklerini azaltmak amacıyla yeraltına gömülebilecek ve uzay keşif araştırmalarında da kullanılabilecek.
Alışılagelen reaktörlerin aksine mikroreaktörlerin nükleer çekirdeği, soğutucusu dahil ekipmanları konteyner içerisinde sıkı şekilde muhafaza edilecek.
Soğutucu arızası kaynaklı kaza risklerine karşı mikroreaktörlerde, sıvı soğutucular yerine, termal iletkenliğe sahip katı hal grafit malzeme kullanacak.
Çekirdeği çevreleyecek grafit, olağan çalışma durumunda ısıyı güç üretim sistemine aktaracak. Kaza halinde çekirdekte oluşacak aşırı sıcaklık doğal ortam soğutması ile bertaraf edilecek.
MHI, 10 milyonlarca dolara mal olması beklenen taşınabilir cihazları, Japonya içi üretime yönelik onay alması sonrası, en erken 2030'larda piyasaya sürmeyi hedefliyor
 



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT