Mescid-i Aksa’da son çıkan çatışmalarda 27 kişi yaralandı

Mescid-i Aksa'nın avlusunda çıkan çatışmalardan bir kare (EPA)
Mescid-i Aksa'nın avlusunda çıkan çatışmalardan bir kare (EPA)
TT

Mescid-i Aksa’da son çıkan çatışmalarda 27 kişi yaralandı

Mescid-i Aksa'nın avlusunda çıkan çatışmalardan bir kare (EPA)
Mescid-i Aksa'nın avlusunda çıkan çatışmalardan bir kare (EPA)

Filistin Kızılayı’na göre, Gazze Şeridi’nde günlerdir devam eden gerilimin ortasında bu sabah İsrail polisi ile Filistinli göstericiler arasında işgal altındaki Doğu Kudüs'te bulunan Mescid-i Aksa'da çıkan çatışmalarda 27 kişi yaralandı.
Yahudilerin Hamursuz Bayramı’na denk gelen Ramazan ayının üçüncü Cuma gününde Mescid-i Aksa’daki gerginlik devam ediyor.
Geçtiğimiz hafta boyunca Mescid-i Aksa ve çevresinde çıkan çatışmalarda çoğu Filistinli yaklaşık 200 kişi yaralandı. Bu durum Filistinli silahlı grupların Gazze Şeridi'nden İsrail’in güneyine yapılan roket saldırıları ve İsrail’in buna hava saldırılarıyla karşılık vermesine yol açtı.
Filistinliler ve bölgedeki bazı ülkeler, belirli koşullar altında ve belirli saatlerde Mescid-i Aksa’yı ziyaret etmesine izin verilen çok sayıda Yahudi'nin Ramazan ayı boyunca taşkınlık yapan İsrail güçleriyle bölgede varlık gösterdiğini düşünüyor.
Dün Ürdün’ün başkenti Amman’da düzenlenen Arap Bakanlar Komitesi toplantısında, İsrail'in Kudüs ve Mescid-i Aksa'daki ihlalleri masaya yatırılırken, saldırılar ise kınandı.
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid dün yaptığı açıklamada, İsrail’in, Mescid-i Aksa'daki statükoyu koruduğunu ancak hiçbir koşulda Gazze Şeridi’nden roket atılmasını kabul etmeyeceklerini söyledi.
Lapid’in bu açıklamaları ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Yael Lambert ve ABD yönetiminin İsrail-Filistin Özel Temsilcisi Hadi Amr ile yaptığı görüşmenin ardından geldi.
Lambert ve Amr ayrıca, Ramallah’da Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas yönetimi ile görüştü.
Filistinli yetkili Hüseyin eş-Şeyh, Mahmud Abbas'ın ‘İsrail'in Filistin topraklarındaki gerginliğine nihai bir son vermek için ABD yönetiminin acil müdahalesini talep ettiğini’ söyledi.
Diğer yandan Filistinli silahlı gruplar dün ve önceki gece Gazze Şeridi’nden İsrail’e roket fırlattı. İsrail ise Doğu Kudüs’te artan gerilimin gölgesinde Gazze’ye hava saldırısı düzenledi.
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nden İsrail'e 6 füze atıldığını, bunların dördünün hava savunma sistemleri tarafından engellendiğini, beşincisinin Gazze'ye, diğerinin de İsrail'in Sderot kasabasına düştüğünü ancak herhangi bir can ve mal kaybına yol açmadığını açıkladı.
Gazze Şeridi’nden atılan roketler, Mayıs 2021'de Kudüs'te haftalarca süren gerilimin ardından Hamas ile İsrail arasındaki 11 günlük savaştan bu yana yaşanan en büyük saldırı oldu.



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.