Lübnan Papa’nın Haziran ziyaretine hazırlanıyor

Vatikan'dan bir heyet, Papa'nın ziyareti öncesinde hazırlıkları tamamlamak üzere Beyrut'a gitti

Katoliklerinin ruhani lideri Papa Francis (AA_Arşiv)
Katoliklerinin ruhani lideri Papa Francis (AA_Arşiv)
TT

Lübnan Papa’nın Haziran ziyaretine hazırlanıyor

Katoliklerinin ruhani lideri Papa Francis (AA_Arşiv)
Katoliklerinin ruhani lideri Papa Francis (AA_Arşiv)

Dünya Katoliklerinin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Francis, önümüzdeki 12-13 Haziran tarihlerinde Lübnan'ı ziyaret edecek. Çok sayıda Lübnanlı ekonomik kriz, pandemi ve Beyrut Limanı patlaması gibi yaşanan tüm zorlukların ardından Papa’nın ziyaretini umuda açılan bir kapı olarak görüyor.
Kamuoyunun dikkati mevcut aşamada önümüzdeki ayın ortasında yapılması planlanan parlamento seçimlerine odaklanmış gibi görünse de Lübnan ve Vatikan'daki resmi kurumlar arasında koordinasyon ve işbirliği kapsamında Papa'nın ziyareti için hazırlıklar başladı. Bu ayın ortasında, Lübnan Bakanlar Kurulu, Papa Francis'in ziyaretini organize etmek üzere Yüksek Komite Başkanlığına Turizm Bakanı Velid Nassar'ı atadı.
Maruni Patrikhanesi, Ulusal Komite’de Katolik Kilisesi’ni temsil etmek üzere Katolik Patrikler ve Piskoposlar Konseyi Yürütme Komitesi Başkanı Başpiskopos Mişel Avn’ı atadı.
Şarku'l Avsat’ın ulaştığı bilgiye göre, Vatikan'ın Beyrut Büyükelçiliği, Papa’nın gerçekleştireceği ziyaretinin program taslağını Vatikan'a gönderdi. 27 Nisan'da Vatikan'dan gelen bir heyet, programı yakından inceledi ve Papa'nın ziyaret edeceği yerlerde incelemelerde bulundu.
Şarku'l Avsat'a konuşan Bakan Nassar'a göre, medya, finans, lojistik ve güvenlik komiteleri ve diğer unsurlar olsun ziyareti organize etmek için çalışacak komiteler oluşumunu tamamlamış olacak.
Nassar, Papa'nın Lübnan ziyaretinin "mütevazı ve basit" olmasını istediğini açıkladı. Bu ziyaretin “milli ve manevi bir boyutu olacağını” söyleyen Papa diyalog, barış ve sevgi kültürünün hakim olması için çağrıda bulunacak. Lübnan halkı son yıllarda yaşadığı tüm zorluklardan sonra güçlü bir halk olduğunu kanıtladı. Başta liman patlaması olmak üzere tüm olumsuz gelişmelerden sonra Papa'nın ziyareti olumlu bir etki yaratacak."
Başpiskopos Avn, Lübnan halkına umut vermesi açısından bu ziyaretin önemli olduğunu söyledi. Avn, “Herkesin fark ettiği gibi, tüm ülkenin tehlikede olduğu bir zamanda gerçekleşen ziyarette Papa Lübnan'ın kimliği ve rolünün önemini vurguluyor. Uluslararası toplum bir arada yaşayan ve “medeniyetlerin etkileşimi” ülkesi olarak nitelenen Lübnan’ın yardımına koşmalı ve onu yalnız bırakmamalıdır.”
Avn Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Vatikan diplomasisi bu alanda, özellikle ülkeleri Lübnan'a her düzeyde yardım eli uzatmaya çağırmak açısından işini yapıyor.”
Başpsikopos’un açıklamalarına göre Papa, ziyaretinde yetkililerle yapacağı görüşmelerin yanı sıra dini makamlar ve tarikat başkanları ile bir toplantı gerçekleştirecek. Gençlerle de bir araya gelecek olan Papa, Beyrut Limanı’nda herhangi bir toplanma olmadan ayin yapacak.
Daha önce Lübnan'ı ziyaret etme arzusunu dile getiren 85 yaşındaki Papa Francis, son aylarda Lübnan'a ve halkına birkaç destek mesajı gönderdi.
Papa Francis geçen Aralık ayında Güney Kıbrıs'a yaptığı ziyarette Lübnan kriziyle ilgili "ciddi endişelerini" dile getirdi.
Maruni Kilisesi yetkililerine yaptığı konuşmada Papa Francis, "Lübnan'ı düşündüğümde, içinde bulunduğu kriz konusunda çok endişeleniyorum. Yorgun ve ıstırap çeken bir halkın acısını şiddetle ve acıyla hissediyorum. O ülkenin kalbinden yükselen barış arzusunu dualarıma taşıyorum” dedi.
Papa Francis, geçen Ağustos ayında yaptığı açıklamada Beyrut Limanı'ndaki patlamanın ardından uluslararası toplumu Lübnan için “somut girişimler” sunmaya çağırdı. Beyrut Limanı patlaması iki yüzden fazla kişinin ölümüne, 6 bin 500'den fazla kişinin yaralanmasına ve geniş çapta yıkıma neden oldu.
Paul VI, 1964 yılında Bombay'a giderken Lübnan'ı ziyaret eden ilk papaydı. Beyrut Uluslararası Havalimanı'nda elli dakika kadar bulundu. Lübnan'la ilgili güvenlik endişelerini dile getirdi.
1997'de Papa II. John Paul, "Lübnan için Yeni Bir Umut" başlıklı "Apostolik Nasihatı" sunmak için Beyrut'u ziyaret etti. Bu ziyaret, beraberindeki büyük halk toplantıları göz önüne alındığında "tarihi" olarak nitelendirildi. Ayrıca Papa Lübnan'ı "misyon ülkesi" ilan etti.
Papa'nın Lübnan'a yaptığı son ziyaret, Papa 16. Benedict'in Beyrut'u ziyaret ettiği ve Ortadoğu'da din özgürlüğü çağrısında bulunduğu 2012 yılına kadar uzanıyor.
Lübnan'ın 2017 sayımına göre 6 milyon 300 binlik nüfusunun  yüzde 27'si Sünni, yüzde 27'si Şii olmak üzere toplam yüzde 54'ünü Müslümanlar oluşturuyor. Toplumun 40.5'ini ise Hristiyanlar (Yüzde 21'i Maruni Katolik, yüzde 8'i Grek Ortodoks, yüzde 5'i Grek Katolik, yüzde 6.5'i diğer), yüzde 5.6'sını ise Dürziler oluşturuyor. Ülkede 18 ayrı dini grup resmi olarak tanınıyor.
Hristiyan kesim içinde en büyük bölüm Maruni Katoliklerden oluşuyor. Nüfus içinde yüzde 21’lik bir kesimi oluşturan (Katolik)  Marunilerden başka Lübnan’da Rum Ortodoks, Rum Katolik, Ermeni Ortodoks, Protestan Hristiyan gruplar da yaşıyor.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.