Dibeybe, tartışmalı ‘anayasa taslağının’ yürürlüğe girmesini önerdi

Anayasa Komisyonu üyeleriyle toplantı düzenleyen Dibeybe, taslağın basılması talimatını verdi

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)
TT

Dibeybe, tartışmalı ‘anayasa taslağının’ yürürlüğe girmesini önerdi

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu tarafından beş yıl önce hazırlanan ‘anayasa taslağının’ genel ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasında kullanılmasını önerdi. 
Libya’da geçen yıl aralık ayında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler, siyasi tarafların, ‘seçim yasasına’ dair bir ‘anayasal zeminde’ uzlaşamamaları nedeniyle yapılamamıştı. Dibeybe ve Fethi Başağa hükümetleri arasında iktidarı elde etmek için bir mücadele yürütülürken, seçimler için ‘anayasal zemin’ oluşturulmasıyla ilgili ülkedeki siyasi güçlerin karşıt görüşleri söz konusu.
Başbakan Dibeybe başkent Trablus’ta, Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. Toplantının ardından açıklama yapan Dibeybe,  "Libya halkının amacı bir an önce seçimlerin yapılmasıdır, ancak hala seçimlerin hukuki altyapısını belirleyecek kanun üzerinde uzlaşılabilmiş değildir. Oysa hazır bir anayasa taslağı var ve Seçim Kurulu’na bildirilmiş durumda, bu taslağın kullanılmasında bir sorun olmamalı’’ dedi.
Libya’nın üç ana bölgesinden eşit sayıda temsilcilerin katılımıyla oluşturulan 60 kişilik Anayasa Komisyonu, 2017 yılında oy çokluğu ile bir anayasa taslağı oluşturmuştu, ancak söz konusu taslak ülkedeki siyasi çekişmeler nedeniyle referanduma götürülemedi. Geçtiğimiz günlerde, Birleşmiş Milletler misyonunun girişimiyle, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi temsilcileri Kahire’de bir araya gelerek, ‘seçimler için anayasal zemin oluşturulmasını’ tartışmış ancak toplantılarda somut bir sonuç elde edilememişti.
Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi’nden ayrı hareket ediyor. Anayasa Komisyonu üyeleriyle görüşen Dibeybe, ‘’Hükümetimiz seçimlerin yapılabilmesi için gerekli çabaların tümünü desteklemektedir. Libya halkı bir anayasa oluşturulmasını talep ediyor, tüm Libyalılar olarak bu ulusal zorunluluğun gerçekleşmesi için çalışmalıyız.’’ diye konuştu.
Mevcut ‘anayasa taslağının’ basılarak halka dağıtılması, tanıtım amaçlı konferanslar düzenlenmesi talimatını verdiğini söyleyen Dibeybe, ‘’Halkımız anayasa taslağını okusun ve incelesin, çoğu kişi bu taslağı okumuş değil’’ dedi. Dibeybe ayrıca medya organlarından, anayasa taslağı hakkında bilgilendirici yayınlar yapmalarını istedi. 
Söz konusu anayasa taslağı, ülkedeki Berberiler, Tabu kabileleri ve Tuarekler başta olmak üzere ciddi bir kesim tarafından kabul görmüyor. Tuarekler ve Berberiler, anayasa taslağında kendilerinin siyasi temsilinin güvence altına alınmadığını ve süreçten dışlandıklarını savunuyor. Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, "Uzlaşıya dayalı bir anayasa taslağını oluşturmak için, ülkedeki üç bölgeyi temsil eden; Anayasa hukuku alanında uzmanlaşmış akademisyen, yazar ve aydın 30 isimden oluşan bir komite’’ oluşturulması talimatı vermişti.
Libya Anayasa Komisyonu üyesi Ömer Naas, yazdıkları anayasa taslağının modern Libya devletinin kurulmasına katkı sağlayacağını belirterek, ‘’Halk referandumda son sözünü söyleyecek, 2,8 milyon seçmen sandıklara giderek bu anayasayı kabul edecek ya da reddedecektir. Komisyonumuz meşrudur ve meşruiyetini doğrudan halktan almaktadır’’ dedi. 



Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

TT

Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Irak İçişleri Bakanlığı tarafından bugün yapılan açıklamaya göre, Bağdat'ın 170 km güneydoğusundaki Vasıt vilayetinin merkezinde beş katlı bir ticaret merkezinde çıkan yangında 61 kişi hayatını kaybetti.

Irak televizyonlarında yer alan haberlere göre Kut kentindeki alışveriş merkezinde çıkan yangında yaşamını yitirenlerin sayısı 77'ye yükseldi.

Vasıt vilayetindeki yerel yetkililer daha önce kentteki bir alışveriş merkezinde gece çıkan yangında yaklaşık 50 kişinin hayatını kaybettiğini ve yaralandığını açıklamıştı.

ukılo
Irak Sivil Savunma İdaresi ekipleri, Kut yangınını söndürmeye ve mahsur kalan vatandaşları kurtarmaya çalışıyor. (INA)

Şarku’l Avsat’ın Irak Haber Ajansı’ndan (INA) aktardığına göre Vali Muhammed Cemil el-Meyyahi yaptığı açıklamada, “Vasıt vilayetindeki büyük bir ticaret merkezinde meydana gelen trajik yangında şehit olan ve yaralananların sayısı yaklaşık 50 kişiye ulaştı” ifadelerini kullandı.

3 günlük yas ilan edildi

Eyalette 3 günlük yas ilan edildiğini belirten Vali, ‘ilgili makamların yangının nedenlerini araştırmaya devam ettiğini ve ilk sonuçların 48 saat içinde açıklanacağını’ kaydetti.

Vali, “Yerel makamlar olayla ilgili olarak bina sahibi ve alışveriş merkezi hakkında yasal işlem başlattı” dedi.

Kut'taki bir AFP muhabiri, ilk raporların yangının altı katlı binanın birinci katında çıktığını ve büyüyerek son kata kadar yayıldığını gösterdiğini belirtti.

AFP muhabiri, şehirdeki bir hastanede yanmış cesetler gördüğünü, hastanenin sabah saat 4’e kadar yaralı taşıyan ambulanslarla dolu olduğunu ifade etti.

Çoğu zaman güvenlik standartlarının göz ardı edildiği ülkede son yangın dün geç saatlerde çıktı. Raporlara göre yangın, 5 katlı binada bulunan Corniche Hipermarket’in birinci katında çıktıktan sonra tüm binaya yayıldı. Yangının nedeni henüz bilinmiyor, ancak kurtulanlardan biri AFP'ye yaptığı açıklamada bir klimanın patladığını söyledi.

ıdfgbh
Yangında hayatını kaybeden kurbanların cenaze töreninden... 17 Temmuz 2025. (Reuters)

51 yaşındaki Ali Kazım, alışveriş merkezi ile kurbanların nakledildiği hastane arasında gidip geldi ve kaybolan akrabasını, eşini ve üç çocuğunu aradı. Alışveriş merkezinde, kurtarma ekipleri enkaz altında kurbanları ararken, bir ambulans da yakınlarda bekliyordu. Akrabasının cep telefonunun olayın başından beri kapalı olduğunu söyleyen Kazım, “Ailesi dünden beri ona ulaşmaya çalışıyor ama başaramıyor. Onlara ne olduğunu bilmiyoruz” dedi. AFP muhabiri olay yerinde yangının kontrol altına alındığını, ancak binanın cephesinin kül olduğunu bildirdi. İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Bu acı yangın, çoğu yoğun duman nedeniyle boğularak hayatını kaybeden 61 masum vatandaşın hayatına mal oldu. Bunların arasında kimliği bilinmeyen 14 yanmış ceset de bulunuyor” denildi.

kıloşp
Yangında hayatını kaybedenlerin cenaze törenine katılan yakınları... 17 Temmuz 2025 (Reuters)

“Kaçamadık”

INA daha sonra bir sağlıkçı kaynaktan ‘kurbanların sayısının 63 ölü ve 40 yaralı olduğunu’ aktardı. AFP’ye konuşan bir sağlıkçı kaynak, kimliği belirlenemeyen çok sayıda ceset olduğunu doğruladı. İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, sivil savunma ekiplerinin restoran ve süpermarket bulunan binada mahsur kalan ‘45'ten fazla kişiyi’ kurtardığını belirtti. AFP muhabiri, adli tıp kurumunda sevdikleri hakkında bilgi almak için bekleyen kurbanların yakınlarını gördüğünü bildirdi. Bazıları yıkılmıştı. Yerde oturan bir adamın kendine vurup bağırdığı görüldü. 50'li yaşlarında bir doktor olan Nasır el-Kureyşi, yangında 5 aile ferdini kaybettiğini söyledi. AFP’ye konuşan el-Kureyşi, “Başımıza bir felaket geldi... Evdeki elektrik kesintilerinden kaçmak için akşam yemeği yemek üzere alışveriş merkezine gittik... İkinci katta bir klima patladı, ardından yangın çıktı ve kaçamadık.”

Gevşek güvenlik kuralları

45 yaşındaki Mutaz Kerim, üç akrabasının kayıp olduğunu öğrendikten sonra gece yarısı alışveriş merkezine koştu. Saatler sonra, ikisinin cesetleri yanmış haldeyken kimliklerini tespit etti. Bunlardan biri, üç gün önce bu alışveriş merkezinde çalışmaya başlamıştı. Adli tıp kurumunun önünde, kayıp olan üçüncü akrabası hakkında bilgi almak için beklerken öfkeyle şöyle dedi: “Yangınları söndürmek için bir sistem yok.”

df bgfr
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Son günlerde sıcaklıkların yükselmesi ile Irak'ın çeşitli bölgelerinde mağaza ve depolarda yangınlar çıktı.

Petrol kaynakları açısından zengin olan Irak'ta, özellikle inşaat ve ulaştırma sektörlerinde güvenlik kurallarına çoğu zaman uyulmuyor. Ayrıca ülke, on yıllardır süren çatışmaların sonucu olarak çökmüş bir altyapıya sahip ve bu da sık sık yangınların ve diğer ölümcül felaketlerin meydana gelmesine neden oluyor.

Eylül 2023'te, Irak'ın kuzeyindeki Kerkük’te bir düğün salonu yangını çıktı ve 134 kişi hayatını kaybetti. Yetkililer, yangının havai fişekler ve yanıcı inşaat malzemeleri nedeniyle çıktığını bildirdi.