Dibeybe, tartışmalı ‘anayasa taslağının’ yürürlüğe girmesini önerdi

Anayasa Komisyonu üyeleriyle toplantı düzenleyen Dibeybe, taslağın basılması talimatını verdi

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)
TT

Dibeybe, tartışmalı ‘anayasa taslağının’ yürürlüğe girmesini önerdi

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. (Ulusal Birlik Hükümeti)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Libya Anayasa Komisyonu tarafından beş yıl önce hazırlanan ‘anayasa taslağının’ genel ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasında kullanılmasını önerdi. 
Libya’da geçen yıl aralık ayında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler, siyasi tarafların, ‘seçim yasasına’ dair bir ‘anayasal zeminde’ uzlaşamamaları nedeniyle yapılamamıştı. Dibeybe ve Fethi Başağa hükümetleri arasında iktidarı elde etmek için bir mücadele yürütülürken, seçimler için ‘anayasal zemin’ oluşturulmasıyla ilgili ülkedeki siyasi güçlerin karşıt görüşleri söz konusu.
Başbakan Dibeybe başkent Trablus’ta, Anayasa Komisyonu üyeleriyle bir toplantı düzenledi. Toplantının ardından açıklama yapan Dibeybe,  "Libya halkının amacı bir an önce seçimlerin yapılmasıdır, ancak hala seçimlerin hukuki altyapısını belirleyecek kanun üzerinde uzlaşılabilmiş değildir. Oysa hazır bir anayasa taslağı var ve Seçim Kurulu’na bildirilmiş durumda, bu taslağın kullanılmasında bir sorun olmamalı’’ dedi.
Libya’nın üç ana bölgesinden eşit sayıda temsilcilerin katılımıyla oluşturulan 60 kişilik Anayasa Komisyonu, 2017 yılında oy çokluğu ile bir anayasa taslağı oluşturmuştu, ancak söz konusu taslak ülkedeki siyasi çekişmeler nedeniyle referanduma götürülemedi. Geçtiğimiz günlerde, Birleşmiş Milletler misyonunun girişimiyle, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi temsilcileri Kahire’de bir araya gelerek, ‘seçimler için anayasal zemin oluşturulmasını’ tartışmış ancak toplantılarda somut bir sonuç elde edilememişti.
Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi’nden ayrı hareket ediyor. Anayasa Komisyonu üyeleriyle görüşen Dibeybe, ‘’Hükümetimiz seçimlerin yapılabilmesi için gerekli çabaların tümünü desteklemektedir. Libya halkı bir anayasa oluşturulmasını talep ediyor, tüm Libyalılar olarak bu ulusal zorunluluğun gerçekleşmesi için çalışmalıyız.’’ diye konuştu.
Mevcut ‘anayasa taslağının’ basılarak halka dağıtılması, tanıtım amaçlı konferanslar düzenlenmesi talimatını verdiğini söyleyen Dibeybe, ‘’Halkımız anayasa taslağını okusun ve incelesin, çoğu kişi bu taslağı okumuş değil’’ dedi. Dibeybe ayrıca medya organlarından, anayasa taslağı hakkında bilgilendirici yayınlar yapmalarını istedi. 
Söz konusu anayasa taslağı, ülkedeki Berberiler, Tabu kabileleri ve Tuarekler başta olmak üzere ciddi bir kesim tarafından kabul görmüyor. Tuarekler ve Berberiler, anayasa taslağında kendilerinin siyasi temsilinin güvence altına alınmadığını ve süreçten dışlandıklarını savunuyor. Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, "Uzlaşıya dayalı bir anayasa taslağını oluşturmak için, ülkedeki üç bölgeyi temsil eden; Anayasa hukuku alanında uzmanlaşmış akademisyen, yazar ve aydın 30 isimden oluşan bir komite’’ oluşturulması talimatı vermişti.
Libya Anayasa Komisyonu üyesi Ömer Naas, yazdıkları anayasa taslağının modern Libya devletinin kurulmasına katkı sağlayacağını belirterek, ‘’Halk referandumda son sözünü söyleyecek, 2,8 milyon seçmen sandıklara giderek bu anayasayı kabul edecek ya da reddedecektir. Komisyonumuz meşrudur ve meşruiyetini doğrudan halktan almaktadır’’ dedi. 



Sudan'da savaş mağdurları için yeni bir kamp: Tavile

TT

Sudan'da savaş mağdurları için yeni bir kamp: Tavile

Sudan'da savaş mağdurları için yeni bir kamp: Tavile

Sudan'ın batısındaki Kuzey Darfur'da bulunan Tavile kasabası, Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki son çatışmaların ardından el-Faşir şehri, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarından bombardımandan kaçan binlerce yerinden edilmiş insanın akın etmesiyle savaş mağdurları için yeni bir kampa dönüştü.

Yerinden edilmiş kişilerin işleriyle ilgilenen yerel bir gönüllü kuruluş olan Mülteciler ve Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler Genel Koordinasyon Komitesi'ne göre Tavile bölgesi, yerinden edilmiş kişilerin açıkta, son derece kötü koşullarda, yiyecek, içme suyu ve hatta battaniye olmadan kalabalık bir şekilde bulunmaları nedeniyle ciddi bir baskı altında.

Şarku’l Avsat’a konuşan Komite Sözcüsü Âdem Rical şu ifadeleri kullandı: “Şu anda acil müdahalelere ihtiyaç duyulması nedeniyle bölgede olağanüstü hâl ilan etme sürecindeyiz. En büyük zorluk, temel hizmetlerin ve yaşam için gerekli malzemelerin eksikliği ve binlerce kişi şu anda açıkta olduğu için çadır gibi barınma malzemelerinin sağlanmasıdır. El-Faşir ile Zemzem ve Ebu Faruk kamplarını bu zor koşullarda terk edebilen siviller, sadece giydikleri kıyafetlerle, bazıları hayvanların çektiği ilkel arabalarla ve her şeye muhtaç bir şekilde, kendilerine yardım etmek için sınırlı bir yerel gönüllü müdahalenin ortasında kaldılar.”

Yerinden edilmeye giden yolda yaşanan trajediler

Rical, yerinden edilmiş kişilerin, yerlerinden edilmelerine giden yolda acı ve korkunç koşullar yaşadıklarını ve ‘HDK’ye bağlı bazı silahlı adamlar tarafından çeşitli ihlallere, cinayetlere ve hırsızlıklara maruz kaldıklarını’ bildirdiklerini söyledi. Rical, “İfadelerinde bize aşırı açlık ve susuzluk nedeniyle çok sayıda ölüm yaşandığını ve bazı çocukların yerinden edilme yolculuğu sırasında ebeveynlerini kaybettiğini anlattılar” dedi.

Mülteciler ve Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler Genel Koordinasyon Komitesi’nin verilerine göre Tavile, nisan ayı başında el-Faşir ve çevresindeki kamplarda yeniden başlayan şiddetli çatışmalardan bu yana 281 binden fazla yerinden edilmiş kişiyi kabul etti. Bölgede yaşayanlarla birlikte toplam sayı bir milyondan fazla kişiye ulaştı.

Tavile, Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'in yaklaşık 65 kilometre batısında yer alıyor. El-Faşir ülkenin batısında Sudan ordusu tarafından kontrol edilen son büyük şehir ve bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatılmıştı.

Komite Sözcüsü Âdem Rical, “Tavile’de güvenlik durumu istikrarlı, ancak insani ihtiyaçlar yerel halkın, ulusal insani yardım kuruluşlarının ve buradaki yetkililerin kapasitesinin ötesinde” dedi.

Rical, yerel toplum liderlerinin yerinden edilenlere yardım sağlamak için girişimler başlattığını, ancak sayılarının çok fazla olması ve giderek artması nedeniyle ihtiyaçları yeterince karşılayamadıklarını söyledi.

frgtyu
HDK'nin 15 Nisan'da Kuzey Darfur'daki yerinden edilmiş kişiler için kurulan Zemzem Kampı’na düzenlediği saldırının ardından binlerce kişi bölgeden ayrılmak zorunda kaldı. (Reuters)

Rical, Tavile'nin el-Faşir ve çevresindeki kamplardan yerinden edilmiş insanları kabul eden bir nokta haline geldiğini ve önemli bir kısmının Cebel Marra'daki Fanga, Golo ve Nertiti'deki diğer komşu bölgelere kaçmaya devam ettiğini söyledi. Yerel halk ve ulusal kuruluşların yanı sıra gönüllü acil servisler, yerinden edilenlere yardım etmek için mısır unu, bakliyat, içme suyu ve battaniye sağlıyor. Ancak bu yardım, el-Faşir ile Zemzem ve Ebu Şuk kamplarından çok sayıda kişinin ihtiyaçlarını karşılama konusunda sınırlı kalıyor.

El-Faşir acı çekiyor

Şarku’l Avsat'a konuşan çeşitli kaynaklara göre, Zemzem Kampı sakinlerinin yaklaşık yüzde 70'i, yüzlerce sivilin öldürülmesi ve yaralanmasıyla sonuçlanan HDK'nin son saldırısının ardından Tavile bölgesine ve eyaletteki diğer bölgelere göç etti. Kaynaklar, el-Faşir'de, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarında kalanların gıda, içme suyu ve ilaç sıkıntısı nedeniyle çok kötü insani koşullarla karşı karşıya olduklarını söyledi. Aynı kaynaklar, Sudan ordusu ve müttefik silahlı mücadele hareketlerinin ortak gücünün, el-Faşir'den ayrılmalarını engellemek için ailelerin önüne engeller koymaya devam ettiğini, askeri operasyonların ve karşılıklı topçu atışlarının artmasına ve şehir üzerindeki uzun süreli kuşatma nedeniyle yiyecek ve içme suyu elde etmenin zorluğuna rağmen onları tehdit altında kalmaya zorladığını belirtti.

Mülteciler ve Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler Genel Koordinasyon Komitesi bu hafta başında, Sudan ordusunun askeri istihbaratının Ebu Şuk Kampı’ndaki onlarca gönüllü lider ve aktivisti HDK ile iş birliği yaptıkları suçlamasıyla tutukladığını açıkladı.

Şarku’l Avsat tarafından elde edilen bilgilere göre Çad ile olan Adre Sınır Kapısı, Tavile'de yeni yerinden edilmiş insanlara insani yardım ulaştırılması için açıldı. Çeşitli kaynaklara göre, son birkaç gün içinde gıda maddeleri, ilaçlar ve barınma malzemeleri yüklü birçok tır bölgeye geldi, ancak çok sayıda yerinden edilmiş insan nedeniyle bu yardımlar yetersiz kalıyor.

Mülteciler ve Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler Genel Koordinasyon Komitesi, Tavile bölgesinde acil durum ilan etmek üzere olduğunu bildirerek, uluslararası ve yerel kuruluşları Kuzey Darfur'dan gelen binlerce yerinden edilmiş kişinin hayatını kurtarmak için acilen harekete geçmeye çağırdı.