Afrika, Kovid-19 vaka sayılarında artışa tanık oluyor

Pekin'de kısıtlamalar artırılıyor ve Şanghay’daki kapsamlı kapanma uygulanmasından korkuluyor

Şubat ayında Kovid-19 karşıtı aşıdan bir doz olan Ugandalılar (AP)
Şubat ayında Kovid-19 karşıtı aşıdan bir doz olan Ugandalılar (AP)
TT

Afrika, Kovid-19 vaka sayılarında artışa tanık oluyor

Şubat ayında Kovid-19 karşıtı aşıdan bir doz olan Ugandalılar (AP)
Şubat ayında Kovid-19 karşıtı aşıdan bir doz olan Ugandalılar (AP)

Afrika kıtası, Güney Afrika’da kaydedilen Kovid-19 vaka sayılarının iki katına çıkmasına tanık olurken, Çin’in başkenti Pekin’de, Şangay’da uygulananlara benzer, kapsamlı kapanma önlemlerinin uygulanmasından korkuluyor. Toplanan veriler, dün sabah itibariyle dünya genelinde kaydedilen toplam Kovid-19 vaka sayısının 7 milyar 511 milyonu aştığını, uygulanan aşı sayısının ise 11,32 milyara ulaştığını gösterdi.
Johns Hopkins Üniversitesi’nin internet sitesinde sunulan güncel veriler ise, dünyada genelinde Kovid-19’a bağlı toplam can kaybı sayısının 6 milyon 228 bine yükseldiğini ve dünya genelinde uygulanan aşı doz sayısı da 11 milyar 320 milyon yükseldiğini gösterdi.

Afrika
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Afrika Ofisi Bulaşıcı ve Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Direktörü Benido Impouma düzenlediği sanal basın konferansında, “Kıtadaki yeni vaka ve can kayıpları sayısı, vakalar açısından iki aydan fazla, can kayıpları açısından ise bir aydan fazla süren bir düşüşün ardından ilk kez bu hafta arttı.” ifadelerini kullandı. Benido “Bu artış, büyük oranda, ülkenin solunum yolu hastalıklarının daha yaygın hale geldiği kış mevsimine girmesiyle birlikte Güney Afrika’dan bildirilen vaka sayısının artışı ile bağlantılıdır.” ifadelerini de sözlerine ekledi. Reuters haber ajansına göre, Afrika, koronavirüs vakalarında geçici bir durgunluğa tanık olmuştu. Bu ayın başlarında WHO, pandeminin başlangıcından bu yana kıtadaki haftalık vakalarındaki en uzun sürekli düşüş gözlemlendiğini açıklamıştı.
Ancak geçen hafta, Afrika’da en fazla vaka ve can kaybını kaydetmiş ülke olan Güney Afrika’da vakalar artmaya başladı. Güney Afrika’daki sağlık yetkilileri 5’inci dalganın belirtilerini gözlemledi. Impouma “Ülkenin kaydettiği vaka sayıları sadece geçen hafta iki katına çıktı ve hastaneye yatış gerektiren hastalarda küçük bir artış kaydedildi” ifadelerini kullandı. Diğer yandan, Omikron varyantının mutasyona uğramaya devam etmesine rağmen, bu yeni artışın, herhangi bir yeni alt varyant veya yeni bir varyantla bağlantılı olduğunu gösteren bir kanıt bulunmuyor.

Çin
Çin’de ise başkent Pekin’de dün halka açık bazı mekanlar kapatıldı ve bazı bölgelerde test çalışmaları artırıldı. Şehrin 22 milyon sakininin çoğu, Şanghay’da uygulananlara benzer kapanma önlemlerinin uygulanmasından kaçınmak amacıyla Kovid-19 toplu test çalışmalarına daha fazla katılım göstermeye başladı. Pekin bu hafta birkaç bölgede üç tur toplu test çalışmasını başlatırken, vakaların tespit edilmesinin ardından bir dizi konut sitesini, idari binaları ve bir üniversiteyi kapattı. Aynı şekilde bazı okullar, eğlence mekanları ve turistik yerler de kapatıldı. Pekin’deki Universal Studios çarşamba günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, cuma gününden itibaren ziyaretçilerin tema parka girmek için negatif sonuçlu Kovid-19 test sonuçları göstermelerinin zorunlu olacağını duyurdu. Pekin’in dört bir yanında yürütülen ilk toplu test çalışmasında, yaklaşık 20 milyon testten bazı pozitif vakalar tespit edilse de pozitif vaka sayısı düşük kaldı.
Pekin, önceki gün 46 yeni vaka kaydetmişken dün 56 yeni vaka kaydetti. 22 Nisan tarihinden bu yana, şehirde 160’tan fazla vaka tespit edildi. Bu vakaların yarısından fazlası gece hayatı mekanları, alışveriş merkezleri ve elçilikleriyle dolu olan Chaoyang’da tespit edildi. Vaka sayılarının düşük olmasına rağmen, Pekin ihtiyat halinde kalmaya devam etti.
Salgın dalgası Şangay’da başladığında, 1-10 Mart tarihleri arasında yeni vakalar günlük olarak 100’den azdı ancak vaka sayısı 20 Mart’a kadar 700’ü aştı.  
Şanghay Mart ayı sonunda, şehir genelinde kapanma önlemleri uygulanmasına yol açan ve 25 milyon sakininin hayatını alt üst eden binlerce yeni vaka kaydetti.
Şimdiye kadar Pekin, enfeksiyon tespit edilmedikçe ve yerel bir kapanma durumu zorunlu olmadıkça, test çalışmaları devam ederken halkın işlerine gitmelerine izin vermeye devam etti.



Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.


Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak
TT

Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak

Fildişi Sahili’nden iki güvenlik yetkilisi, ülkenin ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden, El Kaide bağlantılı militanlara karşı sınır ötesi operasyonlarda kullanılmak üzere ülkenin kuzeyine Amerikan keşif uçakları konuşlandırmasını talep ettiğini söyledi. Yetkililer, Washington’dan gelecek kararın gelecek yıl netleşmesini beklediklerini belirtti.

Terörle mücadelede görevli üst düzey bir yetkili, Abidjan ile Washington’ın bölgesel güvenlik ihtiyaçları konusunda mutabakata vardığını, ancak zamanlamanın hâlâ kesinleşmediğini ifade etti.

Beyaz Saray yorum talebine yanıt vermezken, Pentagon şu anda Fildişi Sahili’nde operasyon planı olmadığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise değerlendirme yapmaktan kaçındı, ancak “Amerikan çıkarlarıyla bağlantılı olduğunda terörle mücadele hedeflerimizi sürdürmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Fildişi Sahili Savunma Bakanlığı da yorum talebine yanıt vermedi.

Washington, geçen yıl Batı Afrika’daki ana üssünü kaybetmişti. Nijer’in güvenlik desteği için Rusya’ya yönelmesi üzerine ABD, 100 milyon dolar değerindeki insansız hava aracı (İHA) üssünden çıkarılmıştı.

Bu üs, Sahel bölgesinde El Kaide ve DEAŞ bağlantılı gruplara ilişkin kritik istihbarat sağlıyordu. Küresel Terörizm Endeksi’ne göre, geçen yıl bölgede bu gruplarla bağlantılı faaliyetler nedeniyle 3 bin 885 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, dünya genelindeki terör kaynaklı ölümlerin yarısına denk geliyor.


Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.