İran, Lübnan'a 'buğday ve yakıt temini' teklifinde bulundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

İran, Lübnan'a 'buğday ve yakıt temini' teklifinde bulundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

İran, ekonomik krizle mücadele eden Lübnan'a "buğday ve yakıt" temin etmeye hazır olduğunu bildirdi.
Lübnan resmi ajansı NNA'nın haberine göre, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan "Dünya Kudüs Günü" dolayısıyla Lübnanlı mevkidaşı Abdallah Buhabib'i telefonla aradı.
Görüşmede Abdullahiyan, Buhabib'e İran'ın "ekonomik olarak zor günlerden geçen Lübnan'ın yanında durduğunu, buğday ve yakıt temin etmeye de hazır olduğunu" iletti.
Abdullahiyan, Körfez ülkelerinin büyükelçilerini yeniden Lübnan'a göndermesini İran'ın memnuniyetle karşıladığını kaydetti.
Nükleer müzakerelere de değinen Abdullahiyan, aynı yolda ilerleyerek anlaşmaya varma noktasında iyimser olduklarını ifade etti.

Lübnan'daki yakıt ve buğday krizi
Lübnan özellikle 2019'dan bu yana ciddi bir ekonomik krizle mücadele ediyor.
Merkez Bankası'ndaki dolar likidite sorunu ve döviz rezervlerinin erimesi, ülkede başka ciddi krizlerin de patlak vermesine yol açtı.
Merkez Bankası'nın Ağustos 2021 itibarıyla akaryakıttaki sübvanseyi kaldırmasıyla birlikte ülkede yakıt krizi patlak vermişti.
Lübnan'da İran'ın müttefiki olan Hizbullah, ülkedeki yakıt krizini çözmek için Eylül 2021'de İran'a ait yakıtı Suriye üzerinden Lübnan'a taşımıştı.
Rusya ve Ukrayna arasında patlak veren savaş da Lübnan'daki buğday stokunu eritti.
Buğdayın yüzde 60'ını Ukrayna ve Rusya'dan ithal eden Lübnan'ın Ekonomi Bakanı Emin Selam, 25 Şubat'ta yaptığı açıklamada, sadece bir aylık buğday stokunun kaldığını söylemişti.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.