Hamas'ın Gazze lideri, İsrail'in ihlallerinin bölgesel dini savaşa neden olacağını söyledi

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Hamas'ın Gazze lideri, İsrail'in ihlallerinin bölgesel dini savaşa neden olacağını söyledi

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Hamas'ın Gazze'deki lideri Yahya es-Sinvar, İsrail'in Kudüs'e ve Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlallerinin bölgesel dini bir savaşın çıkmasına neden olacağı uyarısında bulundu.
Sinvar, Hamas'ın Gazze'de verdiği ve askerlerin yanı sıra aşiret liderleri ve önde gelen şahsiyetlerin katıldığı iftar programında konuştu.
İsrail askerleri ve Yahudi yerleşimcilerin Kudüs ve Mescid-i Aksa'ya yönelik saldırılarına yoğunlaşan konuşmasında Sinvar, geçen yıl İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırması ile başlayan "Kudüs'ün Kılıcı" operasyona atıfta bulundu.
Sinvar, "Kudüs'ün kılıcı, Kudüs kurtarılmadan ve kaybedilen topraklara geri dönülmeden kınına girmeyecek" dedi.
İsrail askerlerinin bu yıl Kıble Mescidi'ne girdikleri sırada çekilmiş bir fotoğrafına işaret eden Sinvar, şunları kaydetti:
"Tüm dünyaya ve Siyonist liderlere buradan sesleniyorum. Bu görüntünün ya da bunun benzerinin tekrarlanması söz konusu değil. Kudüs'ün ve Mescid-i Aksa'nın kutsiyetinin ihlal edilmesi bölgesel dini bir savaşın çıkacağı anlamına gelir. Bu fotoğraf, düşmanın (İsrail) savaşı bir din savaşına çevirmek istediğini gösteriyor. Biz, savaşın bir din savaşına dönmemesini tercih ederiz ama işgal devletinin liderleri ve radikal Yahudiler bunu bir din savaşına dönüştürecek olursa bize dönük meydan okumayı da kabul ederiz. Durum kutsal değerlerimiz ve mekanlarla alakalı olduğunda hiçbir kararı almaktan da çekinmeyiz."
Sinvar, İsrail, Mescid-i Aksa'ya dönük ihlallerine son vermezse tüm Filistinlileri büyük bir savaşa hazır olmaya çağırdı.
İsrail'in Mescid-i Aksa'yı zamansal olarak bölmeye çalıştığını ifade eden ve 2000 yılından bu yana Aksa'ya yönelik baskınlara ilişkin bilgi veren Sinvar, Tel Aviv yönetiminin, "Bağımsızlık Günü" (14 Mayıs) ya da "Kudüs Günü"nde (29 Mayıs) Aksa'ya baskın düzenlemeyi planladığını, bu nedenle hazırlıklı olmak gerektiğini dile getirdi.
Geçen yıl İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının ardından açıkladığı 1111 sayısına da değinen Sinvar, bu sayısının Filistin'in efsanevi lideri Yasir Arafat'ın ölüm tarihi (11.11 2004) olduğunu söyledi.
Sinvar, Mescid-i Aksa'yı savunmak gerekirse ilk aşama olarak İsrail'e doğru yönlendirilmiş 1111 roket hazırladıklarını dile getirdi.
Tüm dünya Ukrayna'da yaşanan savaşa ve çiğnenen insan haklarına karşı hassas davranırken, Filistinlilerin yıllardan beri İsrail zulmü altında yaşadığına dikkati çeken Sinvar, uluslararası hukuk açısından tek isteklerinin, Aksa'nın tarihi statüsünün korunması, yerleşim birimleri inşaatlarının durması ve Filistinli mültecilerin evlerine dönmesi olduğunu dile getirdi.
Sinvar, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklularla ilgili olarak da "Filistinli tutukluları hapishanelerden kurtarma yönünde kesin karar aldık ve bu çok uzun sürmeyecek" dedi.



Savaş sonrası Gazze'nin geleceği: Fetih ve Hamas sonunda anlaştı mı?

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 45 bini bulurken, yaralı sayısı da 105 bini geçti (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 45 bini bulurken, yaralı sayısı da 105 bini geçti (AFP)
TT

Savaş sonrası Gazze'nin geleceği: Fetih ve Hamas sonunda anlaştı mı?

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 45 bini bulurken, yaralı sayısı da 105 bini geçti (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 45 bini bulurken, yaralı sayısı da 105 bini geçti (AFP)

Filistin Ulusal Yönetimi ve Hamas'ın, Gazze'de savaş sonrası ortak komite kurulması için anlaşmaya vardığı bildiriliyor. 

Haber sitesi New Arab'a konuşan ve kimliğinin gizli tutulmasını isteyen bir Hamas yetkilisi, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas hükümetiyle Mısır'ın başkenti Kahire'de pazar günü görüşme yapıldığını belirtiyor. 

Görüşmelerde, savaş sonrası dönemde Gazze'nin yönetimi için ortak sivil komite kurulmasına yönelik "büyük ilerleme" kaydedildiği aktarılıyor. Yetkili, sadece "prosedürel işlemlerin" tamamlanması gerektiğini, bunlarla ilgili Hamas ve Abbas'ın partisi Fetih arasında anlaşmazlık yaşanmayacağını ifade ediyor.

Kurulacak komiteyle ilgili taslak belgelere göre, Batı Şeria ve Gazze'nin tek bir siyasi yapı altında toplanması öngörülüyor. Komitenin sağlık, ekonomi, tarım ve altyapı alanlarında denetimi sağlaması hedefleniyor. 

Diğer yandan İsrail'in böyle bir komiteyi kabul etmesi zor görünüyor. Tel Aviv yönetimi savaş sonrası Gazze'nin yönetiminde Hamas'ın yer almasına ilişkin senaryolara defalarca karşı çıkmıştı.

Hamas ve Fetih, Çin'in arabuluculuğuyla 21-22 Temmuz'da görüşme yapmıştı. Toplantılara Fetih ve Hamas'ın yanı sıra İslami Cihat, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi ve Filistin Kurtuluş Demokratik Cephesi'nin de aralarında bulunduğu 14 örgüt katılmıştı. Ulusal birliğin sağlanması ve geçici uzlaşı hükümeti kurma amacıyla mutabakata varan taraflar Pekin Deklarasyonu'nu imzalamıştı. Hamas ve Fetih'i bir araya getiren Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, bunu "Tarihi bir an" diye nitelemişti. 

Gazze Şeridi, 1996-2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'ne bağlıydı. Ancak Hamas, 2006'da yapılan seçimlerde, Fetih'i geçerek 132 sandalyeli mecliste 74 koltuk kazanmış, Fetih ise 45 sandalyede kalmıştı. Daha sonra taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle 2007'de Gazze'de patlak veren çatışmalarda, Hamas bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.

Taraflar, Filistin'in bağımsızlığına dair izlenecek stratejilerde derin görüş ayrılığı yaşıyor. Fetih, bağımsız Filistin devleti için İsrail'le müzakere yolunu tercih ederken, Hamas ise silahlı direnişi destekliyor ve İsrail'i tanımıyor. 

Diğer yandan İsrail'in Gazze'de kurduğu üsler, askerlerin bölgede kalıcı olabileceğine dair endişe uyandırıyor. Amerikan gazetesi New York Times'ın (NYT) analizinde, İsrail ordusunun Gazze'de tampon bölge oluşturmak için son üç ayda yaklaşık 600 binayı yıktığı bildiriliyor. Bunlar yerine iletişim kuleleri ve savunma amaçlı üsler kurulduğu belirtiliyor. 

Askeri yapılanmaların, Gazze Şeridi'nin orta kesiminden geçen ve bölgenin kuzeyiyle güneyini ayıran Netzarim Koridoru'nu genişlettiği ifade ediliyor. NYT, koridor boyunca en az 20 karargah inşa edildiğini aktarıyor. 

İsrail ordusundan emekli Tuğgeneral Amir Avivi, üst düzey askeri yetkililerin Gazze'den "çekilmeyi veya ayrılmayı bir seçenek olarak görmediğine" dikkat çekiyor. 

İsrail Tarım Bakanı Avi Dichter de geçen hafta yaptığı açıklamada ordunun "Gazze'de uzun süre kalacağını" söylemişti. 

Ancak İsrail Ordu Sözcüsü Yarbay Nadav Shoshani, Netzarim Koridoru'ndaki askeri yapılanmaların geçici olduğunu öne sürerek, "Orada inşa ettiğimiz her şeyi bir günde kaldırabiliriz" diyor.

Independent Türkçe, Times of Israel, Cradle, New York Times, Arab News