Trablus'ta güvenlik gerilimi

Dibeybe, Başağa'nın diyalog çağrısını görmezden geliyor.

Libya medyası Hafter’in Bingazi ziyaretine dair görüntüleri paylaştı.
Libya medyası Hafter’in Bingazi ziyaretine dair görüntüleri paylaştı.
TT

Trablus'ta güvenlik gerilimi

Libya medyası Hafter’in Bingazi ziyaretine dair görüntüleri paylaştı.
Libya medyası Hafter’in Bingazi ziyaretine dair görüntüleri paylaştı.

Libya'nın başkenti Trablus'ta artan gerilim ve yerel bir hapishanede yaşanan isyanın etkileri sürerken Yeni İstikrar Hükümeti Başkanı Fethi Başağa, ulusal bir diyalog için bir girişim başlattı. Bu girişim geçici birlik hükümeti başkanı rakibi Abdulhamid Dibeybe tarafından görmezden gelindi.
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Menfi, ‘cesurların barışı’ adlı bir çağrı yaparken bununla eş zamanlı olarak Birleşmiş Milletler misyonu da Libyalıları tüm farklılıkları bir kenara bırakmaya davet etti.
Trablus halkı ve eylemcilerin paylaştığı ve yerel medyada yer eden görüntüler Trablus'un merkezindeki Eş-Şat Yolu'ndan silahlı milis üyelerine ait bir araba ve askeri araç konvoyu geçtiğini ortaya koydu. Görgü tanıkları ve yerel basın, Dibeybe hükümetine bağlı ‘Caydırıcılık Gücü’nün’ yurt dışından gelen silah sevkiyatını teslim almak için dün Trablus Limanı’na girdiğini aktardı. Daha sonra bu güç, yeni zırhlı araçları kamyonlarla ağır koruma altında Maitika Askeri Üssü’ne nakledildi.
Kaynaklar, Sabratha'nın batısındaki Mellitah Islah Kurumu'ndan düzinelerce mahkumun kaçtığını bildirdi. İsyan gibi görünen olayda, bir güvenlik unsuru öldürülürken bazı mahkumlar da güvenlik görevlilerine saldırmaya ve silahlarına el koymaya çalıştı. Hükümetten herhangi bir açıklama yapılmazken yerel kaynaklar El-Uceylat ile Zuvare arasında bulunan hapishaneden 35 mahkumun kaçtığı bilgisini paylaştı.
Diğer yandan Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Mareşal Halife Hafter dün ölümüyle ilgili söylentilere yanıt olarak ani bir şekilde ortaya çıkarak sessizliğini bozdu. Hafter, doğudaki Bingazi kentinde bulunan Şehitler Şeyhi Ömer Muhtar Türbesi Meydanı’nda milli kıyafetleri ile objektiflere yansıdı.
İstikrar Hükümeti Başkanı Fethi Başağa dün akşam Ramazan Bayramı münasebetiyle yaptığı bir konuşmada ulusal bir diyalog girişimi başlatarak bir sürpriz yaptı. Başağa tüm taraflarla doğrudan iletişim yoluyla hep birlikte gerçek bir ulusal uzlaşmaya varmayı hedeflediğini söyledi.
Fethi Başağa dün bazı bakanlarıyla birlikte Sirte kentinde bayram namazı kıldı. Başağa, bahsini ettiği girişimin detaylarını açıklamasa da herkesin birlik ve beraberliğini gerektiren bu hassas aşamada geniş milli katılım ilkesini pekiştirmeyi hedeflediğini söyledi.
Hükümetinin istisnasız herkese elini uzattığını belirten Başağa, hükümete karşı olan bir partiyle masaya oturmayı da seçenek dışı bırakmadı.
Başağa, hükümetinin görevlerini barışçıl bir şekilde Trablus'tan devralma niyetiyle ilgili önceki iddiasını da şu sözlerle yineledi:
“Kendimizi kan dökülmesini önlemek ve başkentin güvenlik ve istikrarını korumak olan temel bir ilkeye adadık. Sebep ne olursa olsun savaşmaya tamamen karşıyız. Saygın ve güçlü bir devlet inşa etmek isteyen herkesle iletişimim devam ediyor.”
İstikrar hükümeti başkanı, ‘silahlı gençler’ olarak tanımladığı kişilere hitaben yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Endişelerini anlıyoruz ve güvenlik ve askeri sorumluluklar üstleniyoruz. Devletinizi kurmanın ve kendinize ve ülkenizi inşa etme yeteneğinize güvenmenin zamanı geldi. Ailenize, halkınıza ve ülkenize iyilik ve istikrar sunmanın zamanı geldi. Herkesle ortak bir paylaşım içindeyiz. Buna itiraz edemeyiz. O da şudur: Libya devlettir ve vatandır. Bir aile, bir kabile, kişi veya şehrin tek elinde değildir. Ülkenin istikrarı, barışı ve refahı için bir sayfa açılmalı.”
Başağa bazı bakanlarıyla birlikte Sirte Havalimanı'nı teftiş ederken vatandaşın hayatını doğrudan etkilediği için özellikle havalimanları ve tıp merkezlerinde altyapıya dikkat edilmesi gerektiğini vurgulamıştı.
Diğer yandan ülkenin batısındaki Mısrata şehrinde dün bayram namazı kılan Dibeybe, Başağa'nın girişimini görmezden geldi ve bu konuda resmi bir açıklama da yapılmadı. 
Başkentteki Şehitler Meydanı'nda birlik hükümetinin bazı yetkilileri ile birlikte bayram namazını kılan Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Menfi de ortak acıların geleceğe yönelik umuda dönüştürülmesi çağrısında bulundu. Menfi açıklamasında “Yalnızca büyük ruhlar güzel bağışlamayı bilir ve bağışlama intikamdan daha fazla güce ihtiyaç duyar. Cesurlar ülkelerinin barışı için korkmazlar" ifadesini kullandı.
Bu bağlamda Birleşmiş Milletler misyonu da Libyalıları tüm farklılıkları bir kenara bırakma yeniden birlik olma ve ideal kardeşlik ve sevgi değerlerinden ilham alarak ilerleme ve Libya'da barış, güvenlik ve refah yollarını geliştirme çağrısında bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams, bu vesileyle Libya'daki taraflar arasında hoşgörü ve yakınlaşma fırsatlarının artacağını ve halk barışı ve sükûnetin korunacağını umduğunu söyledi. Williams, Libya halkının acılarına son vermek ve temsilcilerini demokratik, adil ve kapsamlı bir şekilde seçme umutlarını gerçekleştirmek için ciddi çaba harcandığına dikkat çekti.
Diğer yandan Libya Ulusal Petrol Kurumu’ndan (NOC) yapılan açıklamada ülkenin merkezindeki Zuveytine Petrol Limanı’nda ‘mücbir sebep halinin kaldırıldığı’ ve ihracatın geçici olarak yeniden başlatıldığı duyuruldu.
Bir süre önce yapılan açıklamada limandaki ihracatın durması nedeniyle petrol tankları boşaltılmadığı takdirde bir ‘çevre felaketi’ yaşanabileceği bildirilmişti.
Şirket, önceki gün yaptığı açıklamada ‘tanklar boşaltılmadığı takdirde oluşabilecek çevre felaketlerini önlemek için limanın geçici olarak çalışmaya devam ettiğini’ duyurdu. Açıklamada ayrıca krizin yakında çözüleceğine dair beklenti olduğu kaydedilmişti.



Hamas: Ateşkes ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi karşılığında esirleri serbest bırakmaya hazırız

İsrail'in Gazze'nin ez-Zeytun mahallesindeki bir demirci atölyesine düzenlediği saldırı sonrası yükselen dumanı izleyen Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze'nin ez-Zeytun mahallesindeki bir demirci atölyesine düzenlediği saldırı sonrası yükselen dumanı izleyen Filistinliler (AFP)
TT

Hamas: Ateşkes ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi karşılığında esirleri serbest bırakmaya hazırız

İsrail'in Gazze'nin ez-Zeytun mahallesindeki bir demirci atölyesine düzenlediği saldırı sonrası yükselen dumanı izleyen Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze'nin ez-Zeytun mahallesindeki bir demirci atölyesine düzenlediği saldırı sonrası yükselen dumanı izleyen Filistinliler (AFP)

Hamas yetkilisi Tahir en-Nunu bugün yaptığı açıklamada, hareketin ateşkes ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi karşılığında tüm İsrailli esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu söyledi.

Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki lideri Halil el-Hayye başkanlığındaki müzakere heyeti, dün Kahire'de Katarlı yetkililerin de katılımıyla müzakere dosyasından sorumlu Mısırlı yetkililerle çeşitli görüşmelerde bulundu. Ateşkes müzakerelerinde arabuluculuk yapan Mısır ve Katar, krizi sona erdirmek ve ateşkesi istikrara kavuşturmak için Hamas ve İsrail'i yakınlaştırmaya çalışıyor.

Hamas Siyasi Büro Başkanı’nın Medya Danışmanı Tahir en-Nunu AFP'ye verdiği demeçte, “Ciddi bir takas anlaşması, savaşın sona ermesi, İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi ve yardımların bölgeye girmesi karşılığında tüm İsrailli esirleri serbest bırakmaya hazırız” dedi.

İsrail'i anlaşmayı engellemekle suçlayan en-Nunu, “Mesele esir sayısı değil; işgalin taahhütlerinden dönmesi, ateşkes anlaşmasının uygulanmasını engellemesi ve savaşı sürdürmesi” şeklinde konuştu.

Hamas'ın arabuluculara ‘işgalci İsrail’i anlaşmayı uygulamaya zorlamak için garantilere duyulan ihtiyacı vurguladığını’ belirten en-Nunu, “Hamas müzakerelerde ateşkes ve esir değişimi için sunulan fikirlere olumlu ve esnek bir şekilde yaklaştı” dedi.

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak AFP'ye yaptığı açıklamada, ‘Hamas heyetinin Kahire'de Mısırlı ve Katarlı yetkililerle yaptığı görüşmeleri herhangi bir ilerleme kaydedemeden sonlandırdığını’ kaydetti.

Diğer yandan İsrail haber sitesi Ynet bugün Hamas'a yeni bir teklif sunulduğunu bildirdi. Buna göre Hamas, ABD'nin İsrail'in ateşkesin ikinci aşaması için müzakerelere başlayacağına dair garanti vermesi karşılığında 10 esiri serbest bırakacaktı.

Ateşkes anlaşmasının ilk aşaması 19 Ocak'ta başladı ve birkaç tur esir değişimini içeriyordu. Ancak iki ay sonra anlaşma çöktü.

Arabulucuların yeni bir ateşkese varma çabaları, Hamas tarafından serbest bırakılacak esirlerin sayısı, kalıcı bir ateşkes ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle durdu.

“Direniş silahı kırmızı çizgidir ve müzakereye açık değildir” diyen en-Nunu, ‘direniş silahının hayatta kalması işgalin varlığına bağlıdır’ diye ekledi.

İsrail, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail yerleşimlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısının ardından Gazze Şeridi'nde şiddetli bir savaş başlattı. Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre, saldırıda çoğu sivil bin 218 kişi öldü. Hamas 251 kişiyi esir aldı ve bunlardan 58'i halen Gazze Şeridi'nde tutuluyor. İsrail ordusu 34'ünün öldürüldüğünü söylüyor.

Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı, dün sabah itibariyle İsrail'in 18 Mart'ta Gazze Şeridi'nde yeniden başlattığı hava saldırıları ve askeri operasyonlardan bu yana en az bin 574 Filistinlinin öldürüldüğünü ve savaşın başlangıcından bu yana hayatını kaybedenlerin sayısının 50 bin 944'e ulaştığını açıkladı.