İran ve Venezuela, ABD’nin petrol yaptırımlarını aşmayı hedefliyor

Venezuela Devlet Başkanı Maduro, İran Petrol Bakanı Uci başkanlığındaki heyeti kabul etti.
Venezuela Devlet Başkanı Maduro, İran Petrol Bakanı Uci başkanlığındaki heyeti kabul etti.
TT

İran ve Venezuela, ABD’nin petrol yaptırımlarını aşmayı hedefliyor

Venezuela Devlet Başkanı Maduro, İran Petrol Bakanı Uci başkanlığındaki heyeti kabul etti.
Venezuela Devlet Başkanı Maduro, İran Petrol Bakanı Uci başkanlığındaki heyeti kabul etti.

İran Petrol Bakanı Cevad Uci başkanlığındaki bir heyet, İran’ın müttefiki Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu ziyaret etti. Taraflar, ABD’nin iki ülkeye de uyguladığı petrol yaptırımlarını engellemenin yollarını tartıştı.
Maduro, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “Sayın Uci’yi ağırladık. Enerji alanında kardeşlik ilişkilerimizi ve koordinasyonumuzu geliştirmek adına verimli bir toplantı oldu” dedi.
Venezuela devlet televizyonu, Miraflores Sarayı’nda gerçekleşen toplantının fotoğraflarını yayınladı.
Şarku’l Avsat’ın Reuters’ten aktardığına göre Uci, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Bugün, Sayın Maduro ve üst düzey yetkililer ile görüştüm. İran ve Venezuela arasında tarihi ilişkiler vardır. İş birliklerimizi ve ilişkilerimizi geliştirmek için var olan tüm imkanları kullanmak istiyoruz.”
Cevad Uci, Instagram hesabı üzerinde paylaştığı videoda da Venezuelalı mevkidaşı Tarık el İssami ile bir araya geldiği anları paylaştı.
İki bakanın el sıkıştığı görülen videoda İssami “Kardeşim Cevad, nasılsın? Sizi burada ağırlamaktan memnuniyet duyuyorum” ifadelerini kullandı.  
AFP’nin haberine göre, Venezuela Petrol Bakanlığı taraflar arasında yapılan görüşmede iki ülke arasındaki iş birliğinin geliştirilmesinin ve ABD’nin iki ülkeye uyguladığı yaptırımları engellemek için yeni mekanizmaların kurulmasının ele alındığını açıkladı.
Uci’nin dünyadaki en büyük ham petrol rezervine sahip Venezuela’ya ziyareti, Ukrayna’daki savaşı petrol fiyatlarına etkisi nedeniyle ABD’li yetkililerin Venezuela ziyaretinden haftalar sonra gerçekleşti. ABD heyeti, mart ayında Maduro ile bir araya gelmişti.
Petrol üreticisi olan İran, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada üretim kapasitesinin ABD’nin 2018 yılında uyguladığı yaptırımlardan önceki seviyelere çıktığını bildirmişti.
İki petrol üreticisi ülke arasındaki ilişkiler Maduro’nun selefi Hugo Chavez döneminde (1999- 2013) güçlendi. Rusya ve Çin’in desteklediği Maduro döneminde, ABD’nin İran ve Venezuela’nın petrol ihracatına yönelik yaptırım uygulaması ile ilişkiler daha da iyi bir seviyeye yükseldi.
Venezuela, 2020 yılında yakıt sıkıntısı yaşarken Tahran destek olmak için Venezuela’ya iki akaryakıt sevkiyatı yaptı.
Dönemin İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, 2020 yılında Karakas’a gerçekleşrtirdiği ziyarette Tahran’ın her zaman Venezuela’yı destekleyeceğini belirtti.
ABD heyeti ve Maduro arasında mart ayında gerçekleşen görüşmenin gündemin ABD’nin Venezuela’dan petrol ithalatı yapıp yapmayacağı vardı.



Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.