ABD’li uzmanlar, Rusya'nın Donbass'ta geniş çaplı saldırı başlatma ihtimaline şüpheyle yaklaşıyor

CIA, savaşa tepki gösteren Ruslar için Telegram ve sosyal medya üzerinden talimat yayınladı

Ukrayna’nın doğusundaki Sviatohirsk şehrinden bir kare. (AFP)
Ukrayna’nın doğusundaki Sviatohirsk şehrinden bir kare. (AFP)
TT

ABD’li uzmanlar, Rusya'nın Donbass'ta geniş çaplı saldırı başlatma ihtimaline şüpheyle yaklaşıyor

Ukrayna’nın doğusundaki Sviatohirsk şehrinden bir kare. (AFP)
Ukrayna’nın doğusundaki Sviatohirsk şehrinden bir kare. (AFP)

ABD’li savunma yetkilileri, komuta zaafı, zayıf kontrol ve moral düşüklüğü dahil olmak üzere Rus ordusunun Ukrayna'ya karşı savaşında maruz kaldığı sorunlar hakkında değerlendirmelerde bulunmaya devam ediyor. ABD’li bir yetkili, "Rusların doğu Ukrayna'daki Donbass bölgesini ele geçirme konusunda şu ana kadar çok az ilerleme kaydettiğini görüyoruz. Tahminlerimize göre Donbas’a girecekler, zafer ilan edecekler ve sonra geri çekilerek Ukraynalıların bölgeyi geri almasına izin verecekler” dedi. Rusya'nın şu ana kadarki ilerlemesini ‘çok temkinli ve çok dengesiz’ olarak nitelendiren askeri yetkili, “Bazı yerlerde açıkçası, durumu tanımlamak için en iyi kelime ‘kan kaybı’ olabilir, umdukları başarıyı elde edemediler” ifadesini kullandı.  
Batılı birçok savunma uzmanı, Rus kuvvetlerinin Donbass'taki başarı ihtimalinin belirsiz olduğunu düşünüyor. Bazı uzmanlara göre Rus ordusunun Ukrayna’nın kuzeyine gerçekleştirdiği saldırının başarısız olması, Rus ordusunun operasyonel anlamda zaafa uğramasına neden oldu. Karşılaştıkları zorluklar ve direniş, Rusların Ukrayna’da yeniden büyük çaplı bir saldırı başlatmasına imkan tanımıyor olabilir. Moskova’nın savaşa daha fazla asker gönderip göndermeme konusunda kritik bir karar aşamasında olduğunu değerlendiren uzmanlar, şu anda Ukrayna savaşına katılan askerlerin, savaş başlamadan önce bölgede konuşlanan sayının altında olduğunu ifade etti. Rusya’nın niçin şu ana kadar daha fazla askeri bölgeye sevk etmediğini sorgulayan uzmanlar, Putin’in Ukrayna’ya daha fazla asker göndermesi için Ukrayna’ya kapsamlı bir savaş ilanı yapması ve bu bağlamda bir seferberlik başlatması gerekebileceğinin altını çizdi. Rusya’nın daha fazla asker göndermeyeceği tahmininde bulunan uzmanlar, bunun sebebini ise, Donbass bölgesinin geniş bir cephe olması ve daha fazla asker gönderilse dahi tamamen ‘cepheyi ele geçirmesini sağlayacak yeterli gücün' olmamasına bağladılar.  
ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA), Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden rahatsız olan ve ülke hakkında istihbarat sağlamak isteyen Ruslar için sosyal medya üzerinden yeni bir talimat yayınladı. CIA, pazartesi günü Rusça yayınladığı talimat metniyle, savaş karşıtı insanları Rusya’dan istihbarat sağlamaya ve resmi Rus sırlarını paylaşmaya çağırdı. CIA adına konuşan bir yetkili, istihbarat sağlayacak muhbirlerin Rus devleti tarafından yakalanmaması için, sosyal medya mecraları üzerinden, kullanıcıların anonim olarak çevrimiçi bir şekilde hareket etmelerini sağlayacak ayrıntılı Rusça talimatlar paylaştıklarını açıkladı. 
“Bizimle iletişime geçmek için ev veya ofis bilgisayarınızı kullanmayın” uyarısında bulunulan talimat metninde, başka ülkelere ait güvenilir VPN adreslerinin nasıl kullanılması gerektiği ve dark web üzerinden nasıl iletişime geçilebileceği bilgilerine yer verildi.  
Washington Post gazetesine konuya ilişkin açıklama yapan bir CIA yetkilisi, “Endişeli Ruslar, CIA ile bağlantı kurmaya çalışıyor ve biz de güvenli bir şekilde iletişim kurmalarının yolunu sağlamak istedik. Rus hükümetinin haksız savaşı nedeniyle kendilerini riske atarak daha fazla kişi bizimle iletişim kurmak istiyor” dedi.  
Washington Post’a açıklamada bulunan bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Dışişleri Bakanlığının kısa süre önce, Rusya’da popüler bir sosyal medya uygulaması olan Telegram’da, siyasi işler müsteşarı Victoria Nuland’ın yer aldığı ve yaklaşık 2,3 milyon kişinin katılımıyla gerçekleşen çevrimiçi bir sohbete sponsor olduğunu söyledi. Nuland’a yönelik yorumların önemli bir kısmının ABD’yi eleştirdiğini söyleyen yetkili, ancak çok sayıda Rus vatandaşın, bir ABD yetkilisinden haber almakla ilgilendiklerini ifade etti. Rusya’nın bazı sosyal medya platformlarına erişimi kısıtladığını belirten yetkili, bazı platformların ise aktif bir şekilde çalıştığını kaydetti. Rusya’yla iletişimin tamamen kesildiği yönündeki raporların abartı içerdiğine işaret eden yetkili, “Gerçek şu ki hala Rus halkıyla konuşabiliyoruz, katılımı en üst düzeye çıkarmak için Rus dilini kullanmak önemli, ayrıca Rusların VPN üzerinden internet kısıtlamalarını aşmanın yollarını aradığına dair kanıtlar gördük. Rus yetkililer WhatsApp ve Youtube’da uygun bulmadıkları içerikleri engelleyebiliyorlar” diye konuştu.  



Avrupa, Trump'ın Ukrayna barış planını reddetti

Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)
Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)
TT

Avrupa, Trump'ın Ukrayna barış planını reddetti

Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)
Costa, Starmer, Macron ve Finlandiya Başbakanı Stubb (AFP)

Ukrayna'nın Avrupalı ​​destekçileri, ABD'nin savaşı mevcut haliyle sona erdirme planını, acil bir toplantının ardından, taslak planın görüşmeler için bir temel oluşturabileceğini, ancak daha fazla çalışma gerektirdiğini belirterek reddetti.

Johannesburg'daki liderler toplantısının ardından yapılan açıklamada, "28 maddelik planın ilk taslağı, adil ve kalıcı bir barışa ulaşmak için gerekli olacak önemli unsurlar içeriyor" denildi.

Açıklamada ayrıca şunlar kaydedildi: "Sınırların zorla değiştirilemeyeceği ilkesine bağlıyız. Ayrıca, Ukrayna silahlı kuvvetlerine yönelik önerilen kısıtlamaların, Ukrayna'yı gelecekteki saldırılara karşı savunmasız bırakabileceği konusunda endişeliyiz."

ABD Başkanı Donald Trump, savaşı sona erdirme planının Ukrayna'ya sunduğu nihai teklif olmadığını ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre ABD, bugün Cenevre'de Ukrayna ve Avrupa Birliği ülkeleriyle plan hakkında görüşmeler gerçekleştirecek. Görüşmelere Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump'ın özel temsilcisi Steve Witkoff ve Kara Kuvvetleri Bakanı Daniel Driscoll katılacak.


Washington, Güney Afrika'yı G20'nin kurucu ilkelerini baltalamakla suçluyor

Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)
Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)
TT

Washington, Güney Afrika'yı G20'nin kurucu ilkelerini baltalamakla suçluyor

Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)
Johannesburg'daki grup liderler zirvesinin yapıldığı mekandaki G20 logosu (AFP)

Beyaz Saray, dün yaptığı açıklamada, Güney Afrika'nın, dünyanın en büyük ekonomilerinden oluşan G20'nin başkanlığını ABD'ye sorunsuz bir şekilde devretmeyi, grubun ABD'nin itirazlarına rağmen iklim değişikliği konusunda bir bildirge yayınlamasının ardından reddettiğini belirtti.

Beyaz Saray Sözcüsü Anna Kelly, Güney Afrika'yı G20'nin kurucu ilkelerini baltalamakla suçlayarak, Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa'nın, "ABD'nin ısrarlı ve güçlü itirazlarına rağmen" iklim krizi ve diğer küresel zorlukları ele alan bir G20 liderler bildirgesi için baskı yaptığını söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın, ABD'nin 2026'da G20 zirvesine ev sahipliği yapmasıyla G20'nin meşruiyetini yeniden tesis etmeyi dört gözle beklediğini ifade etti.


İran, kuzeyindeki orman yangınlarını kontrol altına almak için uluslararası yardım talep etti

İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.
İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.
TT

İran, kuzeyindeki orman yangınlarını kontrol altına almak için uluslararası yardım talep etti

İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.
İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.

İran, ülkenin kuzeyinde günlerdir devam eden büyük bir orman yangınının Hazar Denizi kıyılarında yaklaşık 850 kilometrelik bir alana yayılması üzerine acilen uluslararası yardım talebinde bulundu.

Bu ormanlar, UNESCO'ya göre yaşları (25 ila 50 milyon yıl arasında) ve 3 bin 200'den fazla bitki türünü içeren zengin biyolojik çeşitliliği nedeniyle "eşsiz bir orman kütlesi" oluşturuyor.

Resmi IRNA haber ajansında dün yer alan haberde, 1 Kasım'da bölgede çıkan yangının birkaç gün sonra kontrol altına alındığını, ancak ayın 15'inde yeniden güçlü bir şekilde alevlendiği bildirildi.

xc
İran internet sitelerinde yayınlanan, Kuzey Hirkani ormanlarında yangın söndürme çalışmalarını gösteren fotoğraf.

Birleşmiş Milletler'de çalışan İranlı bilim insanı Kaveh Medeni, "İranlılar, Fars medeniyetinden daha eski bir doğal mirası kaybediyor" diye yakındı. Medeni, 2017-2018 yılları arasında İran Çevre Bakan Yardımcısı olarak görev yapmış, casusluk suçlamasıyla ülkeyi terk etmişti.

Tweet

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın yardımcısı Muhammed Cafer, cuma günü X platformunda yaptığı açıklamada, "Yangının kontrol altına alınmasının ve çevredeki ormanlara yayılmasının önlenmesinin imkânsızlığı göz önüne alındığında, İran dost ülkelerden acil yardım talep etti" dedi.

İran Çevre Koruma Dairesi Başkanı Şena Ensari, dün yaptığı açıklamada, "Türkiye iki su bombardımanı uçağı, bir helikopter ve sekiz personel gönderecek" dedi.

Ensari, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, "Gerekirse Rusya'dan da yardım isteyeceğiz" ifadesini kullandı.

fgth
İran devlet televizyonunun yayımladığı fotoğrafta, ülkenin kuzeyindeki Hazar Denizi kıyısını Zagros Dağları'ndan ayıran Hirkani ormanlarında yangın söndürme çalışmaları görülüyor.

İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Tesnim haber ajansı, yangının kasıtlı olarak çıkarıldığını ve İran'ın kuzeyindeki Mazenderan eyaletine bağlı Elit kayalık bölgesinde balıkçılar tarafından çıkarıldığına inanıldığını bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın İran Medyası’ndan aktardığına göre 8 hektarlık alan yandı, ancak hasarın tam boyutu henüz bilinmiyor.

dfrgt
Devlet haber ajansı ISNA'nın yayınladığı yangın söndürme çalışmalarını gösteren fotoğraf (AFP)

Yangın, İran'ın meteorolojik kayıtların altmış yıl önce başlamasından bu yana en kötü kuraklıklarından biriyle karşı karşıya kaldığı bir dönemde çıktı.

İran Savunma Bakanlığı, "yedi helikopterin faaliyette olduğunu ve bunlardan ikisinin askerleri ve operasyon ekiplerini yüksek irtifalara taşımaktan sorumlu olduğunu" duyurdu.

Mazenderan eyaletinin kuzeyindeki kriz yönetim departmanının genel müdürü Hüseyin Ali Muhammedi, yangın söndürme operasyonunun "son yıllarda karşılaştığımız en karmaşık operasyonlardan biri" olduğunu söyledi.

dfgthy
İran devlet televizyonunun yayınladığı fotoğrafta, İran'ın kuzeyindeki ormanlarda yangın söndürme çalışmaları görülüyor.

İran'ın Hazar Denizi'nin güneyindeki Hirkani  bölgesinden adını alan Hirkani  ormanları, 2019 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edildi.

BM kuruluşu, internet sitesinde bu ormanların "çok sayıda nadir ve endemik ağaç türü" barındırdığını ve "nesli tehlike altında olan birçok bitki türüne" ev sahipliği yaptığını doğruluyor.